BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/171 Esas 2022/783 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/37 Esas
KARAR NO : 2022/905

DAVA : Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 18/01/2021
KARAR TARİHİ : 10/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... ünvanlı ticari işletmesine ait 13.932,00 TL değerinde iki adet gelinliği, ''... Gelinlik, ... Mahallesi, ... Caddesi, No: ..., ... / Kayseri '' adresine teslim etmek üzere 22.08.2019 tarihinde ... Kargo Hisarönü şubesine teslim ettiği, kargo kaybolmuş olup ne teslim edilmesi gereken adrese teslim edildiği ne de müvekkiline iade olduğu, bunun üzerine müvekkilinin, davalı tarafa 01.07.2020 tarihinde ihtarname keşide ettiği, davalı şirket tarafından söz konusu ihtarnameye, ihtarnamede 2 adet gelinliğin kargoya teslim edildiği ve bu gelinliklerin bedeli açıkça belirtilmesine rağmen itiraz edilmediği, kargo şirketinin 2 adet gelinliğin teslim edilmemesinden doğan tüm zararı tazmin etmesi gerektiği, müvekkilinin davaya konu kaybolan 2 adet gelinlikten dolayı büyük bir itibar kaybına uğradığı, aynı zamanda söz konusu gelinliklerin kaybından dolayı zaman kaybettiği, müvekkilinin kargonun tesliminden itibaren işlemleri takip ettiği ve zaten yoğun olan işlerinin arasında bir de bu durum kendisinde büyük bir stres ve enerji kaybına sebep olduğu, davanın kabulüne, müvekkiline ait 2 adet gelinliğin ücreti olan 13.932,00 TL maddi ve müvekkilinin itibar ve prestijinin zedelenmesinden kaynaklı oluşan keder ve üzüntüsünün bir nebze hafifletilmesi maksadıyla 10.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 23.932,00 TL tutarında tazminata karar verilmesine, her iki tazminat için de 02.07.2020 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde, hiçbir suretle kabul anlamına gelmemekle birlikte, olayda tam tazminata hükmedilmesini gerektiren koşullar bulunmadığından, müvekkil şirketin TTK uyarınca taşıyanın sınırlı sorumluluğu prensibi uygulanması gerektiği, gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, bu sorumluluk sınırını aşmadığı takdirde, yine ve yine tazminat hesabında esas alınacak tutar TTK 880 uyarınca, “(1) taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplandığı, teslim anında kargonun içeriği ve değeri müvekkil șirkete bildirilmediğinden gönderenin kusursuz sorumluluğu bulunduğu, kargo teslim alma belgesinde kargo içeriği paket olarak beyan edildiği, kargo içeriğine ilişkin sunulan fatura ve diğer belgeler kargonun içeriği bakımından ispata elverişli olmadığı, kargo içeriğinin ispatı için sunulan belgeler kargo gönderilirken içeriğine ilişkin müvekkil şirket'e sunulmadığından, kargo içeriğinin bedelin tahsil tazmini talebinin haksız olduğu, olayda tam tazminata hükmedilmesini gerektiren koşullar bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Uyuşmazlığın, taraflar arasında taşımacılık ilişkisi kapsamında 22/08/2019 tarihinde kargoya verilen 2 adet gelinliğin kaybedilmesi neticesinde gelinlik hizmeti olan 13.932,00 TL ile prestij kaybından kaynaklı 10.000,00 TL manevi tazminatın ticari temerrüt faiziyle birlikte tahsili hususlarında toplandığı görülmüştür.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 863. madde hükmüne göre, sözleşmeden, durumun gereğinden veya ticari teamülden aksi anlaşılmadıkça; gönderen, eşyayı, taşıma güvenliğine uygun biçimde araca koyarak, istifleyerek, bağlayarak, sabitleyerek yüklemek ve aynı şekilde boşaltmak zorundadır. Taşıyıcı, ayrıca yüklemenin işletme güvenliğine uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür.
Aynı Kanun'un 864. madde hükmünde de, gönderenin kusursuz sorumluluk halleri düzenlenmiş olup, buna göre, gönderen kusuru olmasa da yetersiz ambalajlamadan ve işaretlemeden kaynaklanan, taşıyıcının zararları ile giderlerini tazminle yükümlüdür.
Ambalaj ve işaretlemenin nasıl yapılması gerektiğine ilişkin 862. madde hükmüne göre, eşyanın niteliği, kararlaştırılan taşıma dikkate alındığında, ambalaj yapılmasını gerektiriyorsa, gönderen, eşyayı zıya ve hasardan koruyacak ve taşıyıcıya zarar vermeyecek şekilde ambalajlamak zorundadır. Ayrıca gönderen, eşyanın sözleşme hükümlerine uygun şekilde işleme tabi tutulabilmesi için işaretlenmesi gerekiyorsa, bu işaretleri de koymakla yükümlüdür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na tabi taşımalarda eşyanın ambalajlanması kural olarak gönderene aittir. Taraflar arasındaki taşımanın niteliği ve sözleşme ise ambalajlama ve işaretlemenin niteliğine ilişkin olarak belirgin bir rol oynar. Yetersiz ambalajlama ya da işaretlemenin hem gönderenin hem de taşıyıcının sorumluluk alanında gerçekleşen iş ve işlemlerden kaynaklanması halinde zarar, sebep olma oranına göre paylaşılacaktır. Bu yaklaşım 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 864/3. hükmüne de uygun olacaktır. Buna göre, zararın veya giderlerin doğmasında taşıyıcının davranışlarının da etkisi olmuşsa, tazmin yükümlülüğü ile ödenecek tazminatın kapsamının belirlenmesinde, bu davranışların ne ölçüde etkili oldukları da dikkate alınır.
Taşıma nedeni ile meydana gelen zıya, hasar ve gecikme sonucu oluşan zararın tazmininden sözedilebilmesi için öncelikle taşıyıcının sorumluluğunun belirlenmesi, sorumluluğun doğması halinde ise tazmin edilecek zararın kapsamı ve sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875. maddesi gereğince taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Taşıyıcının sorumluluktan kurtulmasında genel sebepler ve özel sebepler ayrımı yapılmış olup taşıyıcı ancak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875/3, 876 ve 878. maddesinde gösterilen hallerin mevcudiyetini ispat etmek suretiyle mesuliyetten kurtulabilir.
Eşyanın taşıma süresini taraflar aralarında kararlaştırabilirler. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 873. maddesi uyarınca taraflar arasında taşıma süresinin kararlaştırılmış olması halinde taşıyıcı bu süre içerisinde, her hangi bir sürenin belirlenmemiş olması durumunda ise şartlar dikkate alındığında özenli bir taşıyıcıya tanınabilecek makul süre içerisinde teslim etmekle yükümlüdür.
Taşıyıcının eşyanın geç tesliminden sorumlu tutulması halinde tazmin edilecek zararın kapsamı ve sınırları belirlenmelidir. Taşıyıcının sorumluluğu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 882. maddesinin 3. fıkrası uyarınca taşıma ücretinin üç katı tutar ile sınırlıdır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 882.maddesine göre, 880. ve 881. maddeleri uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. Gönderinin münferit parçalarının zıyaı veya hasarı hâlinde taşıyıcının sorumluluğu; gönderinin tamamı değerini kaybetmişse tamamının, gönderinin bir kısmı değerini kaybetmişse, değerini kaybeden kısmının, net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır.
Ancak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 886. maddesi uyarınca taşıyıcı veya 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 879. maddede belirtilen kişiler zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiil veya ihmalle sebebiyet verdiklerinin ispat edilmesi halinde sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamayacaklardır.
Yapılan açıklamalar kapsamında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875. maddesi gereğince taşıyıcı eşyanın kararlaştırılan sürede, böyle bir sürenin kararlaştırılmamış olması halinde makul süre içerisinde teslimi ile sorumludur.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu'nun Tanımlar başlıklı 3. maddesinde kargo, tek parçada en fazla yüz kilogramı geçmeyen genellikle ambalaj ve kap içerisinde olan küçük boyutlu koli, sandık, paket gibi parça eşya olarak tanımlanmıştır. Kural olarak, eşyanın ambalajlanması gönderene ait olsa da, kargo taşımasının niteliği gereği, davalının da eşyanın ambalajı hususunda nezaret yükümlülüğü olduğunun kabulü gerekir. Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından alıcıya teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.
Davacı tarafından müşterisi 3.kişiye gönderilen 2 adet gelinliğin teslim edilmediği iddiasıyla ihtarname, irsaliyeli fatura, kargo teslim tutanağı, kargo hareketleri gösterir liste, kargo parça detay formu, davalı tarafın savunmaları, tüm belgeler incelenmek suretiyle tazminatın doğup doğmadığı hususlarında bilirkişi heyetinden rapor aldırıldığı, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 15/04/2022 havale tarihli raporunda, dava dosyasında tespitleri yapılan ihtarname, irsaliyeli fatura, kargo teslim tutanağı, kargo hareketleri gösterir liste, kargo parça detay formu, davalı tarafın savunmaları ve diğer tüm belgeler incelendikten sonra yapmış oldukları tespit ve değerlendirmelerine bağlı olarak: davalı tarafın içeriğinden bağımsız olarak şikayete konu olan kargoyu alıcı adresine teslim etmediği ve bu konuda doğrudan sorumlu olduğu, davacı tarafın iddia ettiği kutu içeriğinde bulunan 2 adet gelinliğin teknik özellikleri açısından incelendiğinde kesilmiş olan fatura bedeli olan 12.900,00-TL'nin olayın gerçekleştiği zaman dilimi açısından uygun bir bedel olduğu, aynı gelinliklerin günümüz piyasa ve ekonomik koşullar değerlendirildiğinde güncel tutarının 24,000-TL ile 34,000-TL arasında olabilecekleri, davacı tarafın söz konusu kargo için davalı tarafa içerik hakkında yeterli ve gerçek bilgi vermediği ve bu açıdan sorumluluğu olduğu, davaya konu edilen gönderinin hasarsız ve eksiksiz teslim edilmemesinden taşıyıcı(davalı)'nın sorumlu olduğu, gönderinin hasar ve ziya bedelini gönderen'e (davacıya) ödemekle yükümlü olduğu yönündeki 6102 Sayılı TTK'nun 882.maddesi hükümleri çerçevesinde, taşıyıcı(davalı)'nın ödemekle yükümlü olduğu tazminat üst sınırının, 4.599,02 TL ile sınırlı olduğu, ancak, oluşan zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği hüküm altına alınması halinde, TTK Madde 886- (1) uyarınca, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanabileceği, bu tutarın da 12.900,00 TL olacağını bildirmişlerdir.
Davalı vekilinin kök rapora karşı beyan ve itirazları doğrultusunda mevcut dosya kapsamına göre bilirkişi heyetinden ek rapor aldırıldığı, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 18/07/2022 havale tarihli ek raporunda, davaya konu gönderinin hasarsız ve eksiksiz olarak alıcısına teslim edilmesinden taşıyıcı(davalı)’nın sorumlu olduğu, Türk Ticaret Kanunumuz 882. Maddesinde gönderinin tamamen ziya veya hasarı halinde 880 ve 881 maddeleri uyarınca ödenecek tazminatın, gönderinin net olmayan ağırlığının her 1 kilogramı için 8,33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlamış, kök raporlarındaki bu yönde hesaplama yapılarak taşıyıcı kargo şirketinin(davalı) ödemekle yükümlü olduğu tazminat üst sınırının 4.599,02 TL ile sınırlı olduğu, TTK 886 / 1 Maddesinde “zarara kasten veya pervasızca bir davranış ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinci ile işlenmiş bir fiilin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen Taşıyıcı veya 879. maddesinde belirtilen kişiler bu kısımda öngörülen sorumluluk hallerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz” denildiği, TTK’nun bu madde hükmü uyarınca taşıyıcı'nın(davalı) sorumlu olduğu kanaati oluştuğu takdirde davalının davacıya ödemesi gereken tazminat tutarı 12.900,00 TL olarak hesaplandığı, taşıma sırasında emtianın kaybolmasında taşıyıcı'nın kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilin veya ihmalinin sebebiyet verdiği konusunda takdirin Sayın Mahkemede olduğunu, bilirkişi heyetlerince taşıyıcının sorumlu olacağı tutarlar alternatifli olarak belirtildiği, davalı taşıyıcı'nın 4.599,02 TL veya 12.900 TL tazminat ödemesi hususundaki takdirin mahkemede olduğunu bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporları esas alınarak; davalı tarafın içeriğinden bağımsız olarak şikayete konu olan kargoyu alıcı adresine teslim etmediği ve bu konuda doğrudan sorumlu olduğu, davacı tarafın iddia ettiği kutu içeriğinde bulunan 2 adet gelinliğin teknik özellikleri açısından incelendiğinde kesilmiş olan fatura bedeli olan 12.900,00-TL'nin olayın gerçekleştiği zaman dilimi açısından uygun bir bedel olduğu, davalı şirketin ülke genelinde kargo taşımacılığı işi ile iştigal etmekte olduğu, davaya konu edilen gönderinin hiç teslim edilmemesinden pervasızca bir davranışla zararın meydana gelmesi nedeniyle taşıyıcı (davalının) sorumlu olduğu, gönderinin hasar ve ziya bedelini gönderene (davacıya) ödemekle yükümlü olduğu, TTK Madde 886- (1) uyarınca, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplandığında bu tutarın 12.900,00 TL olduğu, maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 12.900,00-TL tazminatın 02/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine, manevi tazminat talebinin oluşmayacağından reddine,
Dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Maddi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile;
12.900,00-TL tazminatın 02/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
2-Manevi tazminat talebinin oluşmayacağından REDDİNE,
3-Harçlar Yasası gereğince hesaplanan alınması gerekli 881,19-TL harçtan mahkememiz dosyasında peşin olarak alınan 408,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 472,49-TL harcın davalıdan alınarak Hazine'ye irat kaydına,
4-Davacı yararına kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının reddedilen maddi tazminat talebi yönünden davalı yararına karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 1.032,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacının reddedilen manevi tazminat talebi yönünden davalı yararına karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından sarf olunan 468,00-TL peşin ve başvurma harcı, 6 KEP gideri 3,50-TL, 7 adet tebligat gideri 56,00-TL, 1 müzekkere/posta gideri 21,00-TL, 1.200,00-TL bilirkişi ücreti üzere toplam 1.748,50-TL'nin davanın kısmen kabulü nazara alınarak 942,48-TL'lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili taraflara iadesine,
9-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinden 711,51-TL'sinden davalının, 608,49-TL'sinden davacının sorumlu tutulmak kaydı ile davacı ve davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.10/11/2022

Katip ...
(e-imzalıdır)


Hakim ...
(e-imzalıdır)