MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki rücuen alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, tarafların, ... Yapı Kooperatifi"nin geçen dönem yönetim kurulu üyeliğini yaptığını, dönem sonunda yapılan kongrede ibra edilmediklerini, yerlerine seçilen yönetim kurulunun, "menşei belli olmayan ödemeler" yaptıkları iddiasıyla, bu davanın taraflarını teşkil eden eski yöneticilere 64.000,00 TL"lik borç çıkardığını, bu borcun kooperatife ödenmesi için önce noterden ihtar çekildiğini, sonra da .... Asliye Hukuk Mahkemesinde 2006/559 esas sayılı dosya ile dava açıldığını, müvekkili davacının iş ve sosyal itibarı, temiz ve sabıkasız mazisi gölgelenebilir endişesi ile istenen parayı taksitler halinde ödemek için kooperatifle protokol yaptığını, buna karşılık kooperatifin yeni bir kongre yaparak "protokol çerçevesinde belgelendirilemeyen harcamaların ödenmesi durumunda ceza davası açılmaması" yönünde karar aldığını, müvekkili davacının, protokol çerçevesinde ödemelerini yaparken Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/559 E. Sayılı dosyasına bakan hakim tarafından, resen suç duyurusunda bulunulmasına karar verilince, protokole bağlanan borcun tamamı olan 78.000,00 TL"yi ödediğini, bu ödemenin Kooperatifler Kanunu"nun 98 ve TTK"nın 336/1 ve 5. maddesindeki teselsül kuralı gereğince taraflar arasında müteselsilen taksimi gerekeceğini ileri sürerek, 52.000,00 TL"nin faiz ve yargılama giderleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, açılan bu davanın haksız ve yersiz olduğunu, müvekkilinin, 1935 doğumlu olup okur yazarlığı olmayan kendi halinde bir insan olduğunu, kendisinin kooperatif üyesi iken yapılan genel kurulda diğer kooperatif üyelerince kooperatif inşaat malzemelerinin inşaat sürerken sık sık çalınması ve kaybolması nedeniyle inşaatın başında durması için kooperatif yöneticisi yapıldığını, kendisi yönetim kurulu üyesi olmasına rağmen okur yazar olmamasından dolayı yönetim kurulundaki görev dağılımında hiçbir imza yetkisinin bulunmadığını, bu davayı açan davacı ve diğer davalı ..."ın müvekkilinin görev aldığı dönemde her türlü işlemi yaptığını ve imzaladığını, kooperatif üyelerine karşı sorumluluk ve zimmet varsa bu suçu işleyenlerin yönetimde imzaya ve temsile yetkili diğer yöneticiler ... ve davacı ... olduğunu, davacı ..."nın borcun tamamı olduğu iddia edilen 78.000,00 TL"yi müvekkilinin muvafakatı olmadan kooperatife ödediğini, bu ödemenin kooperatif defter ve belgeleri incelenmeden, alacak var ise bu alacak miktarı ve sorumluları kesinleşmeden ve belirlenmeden davacı tarafından tek taraflı olarak yapıldığını, davacının kendi kişisel değerlendirmesi sonucu ödediği bu tutarı, hisselendirerek belli bir miktarını müvekkilinden istemesinin TTK, BK ve Kooperatifler Kanununa göre de mümkün ve yasal olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davanın taraflarının dava kendisine ihbar edilen kooperatifte yönetim kurulu başkan ve üyeleri olarak görev yaptıkları, yönetim kurulunun değişmesini müteakiben sonraki yönetim kurulunun zarar olarak gösterdiği meblağ olarak 77.999,13 TL"nin davacı tarafça kooperatife ödendiği, kooperatifin zarara uğratılmasına neden olan işlemlere ilişkin davalı yanca makul ve makbul bir açıklama yapılamayarak harcamalara ilişkin bilgi-belge vs. deliller de sunulamadığı, usulsüz harcamaların kendilerine yapıldığı iddia edilen dava dışı kimselerin defter ve belgelerinin incelenmesinin eldeki davanın konusu itibariyle yapılamayacağı, kooperatifin defter ve diğer kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesinde harcamaların usulsüz olduğunun anlaşıldığı, kooperatifin zarara uğratıldığı olgusunun bilirkişi raporlarına göre sabit olduğu, zararın anlaşma yoluna gidilmek suretiyle davacı tarafça ödendiği, davacının davalıların hissesine isabet eden kısmı istemeye hakkı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile 52.000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
.... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/559 esas sayılı dosyasında ... Konut Yapı Kooperatifi tarafından mevcut davanın tarafları aleyhine sorumluluk ve tazminat davası açılması üzerine yönetim kurulu üyesi ..."nın 64.098,13 TL alacağı ve buna ilaveten kooperatif vekilinin vekalet ücreti ile yargılama giderleri olarak 14.000,00 TL ödemesi sonrasında adı geçen tarafından açılan eldeki davada, payına düşen miktar mahsup edildikten sonra kalan miktarın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talep edilmiştir.
Davacının herhangi bir mahkeme kararına ya da diğer davalıların muvafakatına dayalı olmaksızın yaptığı ödemenin rücuen tahsili talep edildiğinden gerçekten tarafların kooperatife karşı sorumlu olup olmadıkları, sorumlu iseler miktarlarının tespiti gereklidir. Mahkemece bu yönde inceleme yapılarak iki ayrı bilirkişi raporu alınmış ise de raporlar çelişkili ve yeterli incelemeyi içermemektedir. Hatta alınan ilk rapordan sonra düzenlenen ek raporda eksik olan bazı hususların tespiti için birtakım belgelerin temini gerektiği belirtilmiş ise de, mahkemece bunların temini ile dosya kapsamına alınması cihetine gidilmemiştir. Bunun yanında her iki raporda da uyuşmazlık konusuyla ilgili olarak ...nce düzenlenen 26.09.2007 tarihli ve 6 sayılı ön inceleme raporunda tespit edilen bilgi ve belgeler nazara alınıp tartışılmış da değildir. Bu nedenle alınan raporlar Yargıtay denetimine ve hüküm tesisine elverişli bulunmamaktadır.
Bu durumda, mahkemece yapılması gereken iş, uyuşmazlık konusu hakkında kooperatif nezdinde bulunan tüm bilgi, belge, defterler ile banka kayıtları getirtilerek, ...nce düzenlenen 26.09.2007 tarihli ve 6 sayılı ön inceleme raporu kapsamı da dikkate alınarak, kooperatifler konusunda uzmanlığı bulunan bilirkişi kurulundan rapor alınarak taraflardan oluşan yönetim kurulunun kooperatife karşı tek tek veya birlikte sorumlu olup olmadıkları ve miktarı tespit ettirilerek taraflarca alınarak rapora yönelik itiraz ileri sürülmesi halinde itirazları karşılayacak ve Yargıtay denetimine elverişli bulunacak ek rapor alınması suretiyle sonuca uygun hüküm tesisi gerekirken, eksik ve yetersiz inceleme ile düzenlenen bilirkişi raporuna, önceki raporlar arasında olan çelişki de gözetilmeksizin ve neden bu rapora itibar edilmediği de izah edilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Bunun yanında mevcut olan rücuen alacak davası olup, rücu gerekecek bir alacağın varlığının tespiti halinde davalıların sorumlu oldukları tutarların tespiti ile ayrı ayrı bu tutaraların davalılardan tahsili gerekirken, yeni bir uyuşmazlığa yol açacak şekilde müteselsilen tahsiline karar verilmesi doğru olmamıştır.
Son olarak sorumlu olunacak bir miktarın varlığının tespiti halinde davacı tarafça ödenen vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin de bu kapsamda incelenerek hüküm tesis edilmesi gerektiği de gözden kaçırılmamalıdır.
İzah edilen sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, anılan davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.