Taraflar arasındaki “

“Tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir Asliye 4. Ticaret Mahkemesince davanın hakem vasıtasıyla çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik nedeniyle reddine dair verilen 07.04.2005 gün ve 2004/342 E.-2005/195 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 12.10.2006 gün ve 2005/9123 E.-2006/10196 K. sayılı ilamı ile;

(...Davacı vekili, müvekkili şirkete sigortalı emtianın İzmir"den Polonya"ya deniz yolu ile taşınması için 10.04.2003 tarihinde B...... Gemisi"ne sağlam ve noksansız olarak yüklendiğini, ancak alıcıya teslimi anında yapılan tespitte emtianın hasarlı olduğunun belirlendiğini, hasarlı emtia bedelinin sigortalıya ödendiğini ileri sürerek ödenen 15.684.000.000 TL tazminatın faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, konşimentonun atıfta bulunduğu çarter parti hükmü uyarınca uyuşmazlıkların Londra"da tahkim yolu ile çözülmesinin kararlaştırıldığını, bu nedenle mahkemenin görevsiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, konşimentonun eki mahiyetindeki Çarter Parti konşimentosunun 19. maddesinde taşıma esnasında çıkacak ihtilafların Londra"da tahkime gönderileceği ve tahkimin İngiliz kanunlarına göre yürütüleceği hükmünün bulunduğu, tahkime ilişkin bu şartın tarafları bağlayacağı gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine, dava dilekçesinin bu nedenle reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

1-Dava, davacıya sigortalı emtianın deniz yolu ile taşındığı sırada hasarlanması nedeniyle sigortalıya yapılan ödemenin rücuan tahsili istemine ilişkindir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre olayda TTK"nun Deniz Ticareti"ne ilişkin hükümlerinin tatbiki gerektiğinden, davanın Denizcilik İhtisas Mahkemesi"nde bakılması gerekmektedir. Ancak, İzmir"de anılan mahkeme kurulmadığından, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu"nun 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı kararı uyarınca birden fazla ticaret mahkemesi bulunan yerlerde 1 numaralı ticaret mahkemesinin görevlendirilmiş olması nedeniyle, davaya konu uyuşmazlığa bakmaya 1 numaralı Asliye Ticaret Mahkemesi görevli bulunmaktadır. Mahkemelerin görevine ilişkin kuralların kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle temyiz aşaması dahil yargılamanın her aşamasında re"sen dikkate alınması usul hukukunun yerleşik bir kuralı olduğundan, Kurul kararında belirlenen görevlendirme uyarınca 4. Asliye Ticaret Mahkemesi bu davada görevli değildir. O halde anılan mahkemenin davaya konu uyuşmazlığa bakması mümkün olmadığından açıklanan nedenlerle görevsizlik kararı vermesi gerekirken yargılamaya devam olunarak konşimento hükümleri uyarınca görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.

2-Bozma neden ve şekline göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verildi...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davacı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.04.2006 gün E:2007/11-58 K:2006/228; 22.11.2006 gün E:2006/11-720 K:2006/745; 04.04.2007 gün E:2007/11-189 K:2007/193; 20.06.2007 gün E:2007/11-440 K:2007/434; 26.03.2008 gün E:2008/11-277 K: 2008/280; 08.10.2008 gün E:2008/11-629 K:2008/610 sayılı kararlarında da, yeni bir mahkeme kurulurken o mahkemenin kuruluş yasasında zaman bakımından faaliyete geçme gününden önceki uyuşmazlıklara bakacak mahkemelerle ilgili özel bir düzenleme bulunmadığı takdirde her uyuşmazlığın meydana geldiği tarihte bu işe bakacak olan mahkemece çözümlenmesi gerektiği ilkesinin benimsenmiş olmasına; bu itibarla, taraflar arasındaki uyuşmazlığı yargılayacak ve çözecek olan mahkemenin, uyuşmazlığın doğmasından önce kanunen belli olan İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmasına, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Denizcilik İhtisas Mahkemesi konusunda dava tarihinden sonra görevlendirilen İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin davaya bakma olanağı bulunmamasına göre; temyize konu davada İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin olarak Yerel Mahkemece verilen direnme kararı yerindedir.

Ne var ki, esasa ilişkin temyiz itirazları Özel Dairece incelenmediğinden, bu konuda inceleme yapılmak üzere dosya Özel Daireye gönderilmelidir.

S O N U Ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme uygun bulunduğundan, davacı vekilinin esasa ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 11. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 28.01.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.