16. Hukuk Dairesi 2017/678 E. , 2017/2148 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve müşterekleri, ... Köyü"nde 1968 yılında yapılan kadastro sırasında dere olarak tespit harici bırakılan ve 03.02.2014 tarihinde idari yoldan ham toprak niteliği ile Hazine adına tescil edilen 2046 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle 27.03.2013 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, teknik bilirkişinin 03.06.2014 tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen ....818,... metrekare yüzölçümündeki kısım ile (B) harfi ile gösterilen ....969,... metrekare yüzölçümündeki kısmın davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/..., 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun .... maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Davacı taraf, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği hukuki nedenine dayanarak tescil isteminde bulunmuştur. Mahkemece, fen bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfleri ile gösterilen taşınmaz bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları taşınmaz bölümleri üzerindeki zilyetlik durumunu ve süresini kesin olarak açıklamadığı gibi bir taşınmazın kullanım durumunun belirlenmesindeki en iyi yöntem olan hava fotoğraflarından da yararlanılmamış; taşınmazların sınırında dere bulunduğu halde jeolog bilirkişinin başka taşınmazlarla ilgili raporuna itibar edilmiş; dava konusu taşınmazlarda zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü ve kullanım durumu hususunda ziraat bilirkişisinden ayrıntılı rapor alınmamış, tek ziraat bilirkişi tarafından düzenlenen soyut ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiştir. Eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle Hazine adına tapu kaydının oluştuğu 2013 yılından ...-...-... yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde taşınmazları iyi bilen, elverdiğince yaşlı ve davada yararı bulunmayan mahalli bilirkişiler, aynı yöntemle seçilecek taraf tanıkları, ... kişilik ziraat mühendisleri kurulu, jeolog bilirkişi, jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişi ve fen bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında; yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime, nasıl intikal ettiği, taşınmazlarda imar-ihyaya ne zaman başlanılıp tamamlandığı, tamamlandığı tarihten Hazine adına tapu kaydının oluştuğu 2013 yılına kadar Kadastro Kanunu"nun .... maddesinde belirtilen sürenin geçip geçmediği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarında çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava ve uydu fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak çekişmeli taşınmaz bölümlerinin, önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesi istenilmeli, ... kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin eğimini, niteliğini, toprak yapısı ve bitki örtüsünü, imar-ihyasının hangi tarihte başlanıp tamamlandığı, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü ve kullanım durumunu bilimsel verilere dayalı olarak sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli şekilde irdeleyen; jeolog bilirkişiden ise çekişme konusu taşınmaz bölümlerinin dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı, veya derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığı hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; teknik bilirkişiden; çekişmeli taşınmaz bölümleri ve çevresindeki komşu parselleri bir arada gösterir, keşfi izlemeye olanak sağlar nitelikte harita ve rapor istenmeli; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek davacılar yararına, Hazine adına tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenip, sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilmek suretiyle eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 05.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.