16. Hukuk Dairesi 2015/7838 E. , 2017/2069 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 105 ada ..., 108 ada 42 ve 109 ada ... parsel sayılı ....699.56, ....966.56 ve ....062,... metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar devletin hüküm ve tasarrufu altında olup, tarım arazisi haline dönüştürülmeleri mümkün olan yerlerden oldukları belirtilerek ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 105 ada ... parsel sayılı taşınmazın tamamı ile, çekişmeli 109 ada ... parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ... ..."in raporunda Ek-..."deki krokide (A) harfi ile kırmızı renkte boyalı olarak gösterilen 275,54 metrekare yüzölçümündeki ve 108 ada 42 parsel sayılı taşınmazın aynı bilirkişi raporunda Ek-..."deki krokide (B) harfi ile yeşil renkte boyalı olarak gösterilen 155,75 metrekare yüzölçümündeki kısımlarının tapu kayıtlarının iptali ile; iptal edilen bu taşınmazların ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi ve davalı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 105 ada ... parsel sayılı taşınmazın tamamı ile hükme esas alınan fen bilirkişi raporunda çekişmeli 109 ada ... parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile ve 108 ada 42 parsel sayılı taşınmazın ise (B) harfi ile gösterilen bölümleri yönünden davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, davacının hangi hakka istinaden taşınmazların adına tescilini istediği, bir diğer ifade ile müstakil zilyetliğe mi yoksa miras yoluyla gelen hakka dayalı olarak mı talepte bulunduğu açıklattırılmadığı gibi, tek ziraat bilirkişi tarafından düzenlenen soyut ve son derece yetersiz nitelikteki rapora itibar edilmiş, anılan raporda dava konusu 108 ada 42 ve 109 ada ... parsel sayılı taşınmazların büyük kısımlarının keşif günü itibari ile yörede devam etmekte olan baraj yapım çalışması nedeniyle hafriyat ile kaplı olduğu, fiili zeminin tamamen bozularak tarımsal vasfını kaybettiği açıklandıktan sonra mahalli bilirkişi ve tanık beyanları doğrultusunda dava konusu taşınmaz bölümlerinin bahçe vasfında olduğu yönünde değerlendirme yapıldığı halde taşınmazların niteliğini ve kullanım durumunu belirlemede esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, çekişmeli 105 ada ... parsel sayılı taşınmaz bilirkişi raporunda ham toprak olarak belirtildiği halde soyut nitelikteki beyanlar esas alınarak nedenleri de somut şekilde ortaya konulmaksızın rapora aykırı olacak şekilde hüküm kurulmuştur. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; öncelikle davacı tarafa dava dilekçesini ve davasını hangi sebebe dayandırdığı, başka bir ifade ile hangi gerekçe ile taşınmazların adına tescilini talep ettiğini açıklaması için süre ve imkan tanınmalı, bundan sonra tespit tarihinden geriye doğru ...-...-... yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ile tespit tarihine en yakın tarihli uydu fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişi ve ... kişilik ziraat mühendisleri ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşan bilirkişi kurulu katılımı ile keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde aykırılık giderilmeye çalışılmalı, ... kişilik zirai bilirkişi kurulundan taşınmazların dava konusu edilen bölümleri ile diğer bölümleri ve komşu taşınmazlar ile ayrı ayrı karşılaştırmalı olarak toprak yapısı ve niteliğini belirten ve önceki raporu da irdeler şekilde ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazların niteliği ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve taşınmazların kullanım durumunu, uydu fotoğraflarının incelenmesi sureti ile de tespit gününde dava konusu taşınmazlarda kullanım bulunup bulunmadığını kesin olarak belirtir şekilde rapor alınmalı; HMK"nın 290/.... maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmazlar ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı, fen bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ve denetime elverişli kroki ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, tapu kayıt maliki olmadığı halde ..."nin mahkemece re"sen davaya dahil edilerek aleyhine yargılama giderine hükmedilmesi dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ... Kişiliğine iadesine,
03.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.