20. Hukuk Dairesi 2015/17027 E. , 2017/7927 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan Hazine ve Orman Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında ... köyü ... ...si 150 ada 3 parsel sayılı 2427790,27 m2 yüzölçümündeki taşınmaz orman niteliğiyle tesbit edilip... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/202 Esas sayılı dosyasında davalı olduğu belirtilerek tutanak aslı kadastro mahkemesine gönderilmiştir. Davacı ..., 150 ada 2 parsel sayılı taşınmaza, birleşen dosyaların davacıları ..., ..., ... ..., ..., ... ... 150 ada 3 parsel sayılı taşınmaza, ... ise 150 ada 1 ve 3 parsel sayılı taşınmazlara yönelik kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla dava açmıştır. Kadastro Mahkemesine görevsizlikle gelen ve birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/202 Esas sayılı dosyasında davacı ... dava dilekçesinde sınırlarını belirttiği 13 adet taşınmazın veraset ilamındaki hisseleri oranında muris ... ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline, davalı ... ...ın hissesine müdahalesinin önlenmesine karar verilmesine talep etmiştir.
Mahkemece, davacı ... tarafından mankemenin 2005/28 Esas nolu dosyası ile açılan ve mahkemenin 2005/15 Esas nolu dosyası ile birleştirilen davanın kadastro bilirkişileri ... ... ve ... ...’in 11/07/2008 ...le tarihli raporlarında (A) harfi ile gösterilen 4457,41 m2’lik kısım yönünden reddine, davacı ... tarafından mahkemenin 2005/29, ... ... tarafından mahkemenin 2005/17, ... tarafından mahkemenin 2005/16, ... ... tarafından mahkemenin 2005/18, ... tarafından mahkemenin 2005/19, ... tarafından ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/202 Esas sayılı dosyası ile açılan ve 19/06/2002 tarihli dava dilekçesinin 11. sırasında yazılı olan ... ... üstü mevkiindeki taşınmaz yönünden davanın reddine ve 150 ada 3 parsel numaralı taşınmazın orman vasfı ile Hazine adına tapuya tesciline, 150 ada 1 parsel numaralı taşınmazın orman vasfı ile Hazine adına tapuya tesciline, ... tarafından mahkemenin 2005/15 Esas sayılı dosyası ile açılan kadastro bilirkişileri ... ... ve ... ...’in 11/07/2008 ...le tarihli raporlarında (P) harfi ile gösterilen 4521,50 m2’lik ve (R) harfi ile gösterilen 6473,50 m2’lik kısımlar yönünden dava dilekçesinin, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 26. maddesinin son fıkrası ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi gereğince mahkemenin görevsizliği nedeni ile reddine, ... tarafından mahkemenin 2005/28 Esas nolu dosyası ile açılan ve kadastro bilirkişileri ... ... ve ... ...’in 11/07/2008 ...le tarihli raporlarında (B) harfi ile gösterilen 3104,09 m2’lik kısım yönünden dava dilekçesinin, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 26.
maddesinin son fıkrası ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi gereğince mahkemenin görevsizliği nedeni ile reddine, ... ... ...si, 150 ada 235, 240, 249, 160 ve 159 ada 86 parsel ile Cumhuriyet ...si, 101 ada 321, 323, 104 ada 37, 106 ada 11, 25, 32, 124 ada 4,6 ve 112 ada 11 parsel numaralı taşınmazların ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 19/06/2002 tarih ve 2002/257 Esas 2002/284 Karar sayılı veraset ilamı gereğince miras bırakan ... ve ... oğlu ... 1332(01/07/1916) doğumlu ... ...’ın mirası 2 pay kabul edilerek (1) payın mirasbırakanın kızı ... 28/04/1945 doğumlu ..., (1) payın mirasbırakanın oğlu ... 05/01/1953 doğumlu ... adına tapuya tesciline, davalı ..."ın söz konusu taşınmazlar üzerinde davacı ..."in payına elatmasının önlenmesine karar verilmiş, hüküm davacılar ... tarafından 150 ada 1 parsel ve 150 ada 3 parselin (M) ve (N) , ... tarafından 150 ada 3 parselin (H), (L) ve (K), ... tarafından 150 ada 3 parselin (C) bölümü ve davalı Hazine tarafından ... ... ...si, 150 ada 235, 240, 249, 160 ve 159 ada 86 parsel ile Cumhuriyet ...si, 101 ada 321, 323, 104 ada 37, 106 ada 11, 25, 32, 124 ada 4, 6 ve 112 ada 11 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temyiz edilmekle 20. Hukuk Dairesinin 01/06/2011 gün 6886-6626 sayılı kararı ile kısmen onanmış ve kısmen bozulmuştur.
Hükmüne uyulan onama-bozma kararında özetle; “1- Davacı ..."in 150 ada 1 parsel ve 150 ada 3 parselin (M) ve (N) , ..."in 150 ada 3 parselin (H), (L) ve (K), ..."ın 150 ada 3 parselin (C) bölümüne yönelik temyiz itirazları yönünden; incelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman orman bilirkişi tarafından eski tarihli ... fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada çekişmeli taşınmazların temyize konu bölümlerinin orman sayılan yerlerden olduğu anlaşıldığına ve yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün bu bölümlerinin onanmasına, aşağıda yazılı onama harcının gerçek kişilere yükletilmesine,
Davalı Hazinenin ... ... ...si 150 ada 235, 240, 249, 160 ve 159 ada 86 parsel ile Cumhuriyet ...si, 101 ada 321, 323, 104 ada 37, 106 ada 11, 25, 32, 124 ada 4, 6 ve 112 ada 11 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarına gelince; mahkemece temyize konu taşınmazların orman sayılmayan yerlerden olduğu ve adına tescil kararı verilen ... ... mirasçıları ... ve ... yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de; mahkemece varılan sonuç dosya içeriğine uygun düşmemektedir. Söyle ki; hükme dayanak alınan 28/08/2008 tarihli orman bilirkişi kurul raporunda çekişmeli 150 ada 160 parsel sayılı taşınmazın eski tarihli belgelerde orman sayılan yerlerden olduğu belirtiği halde mahkemece kurul raporuna neden itibar edilmediği karar yerinde tartışılmadan taşınmazın kişiler adına özel mülk olarak tesciline karar verilmesi doğru olmadığı gibi 3402 sayılı Yasanın 14/1. maddesinde yazılı 40 ve 100 dönüm kısıtlama araştırmasının aynı maddenin 03/07/2005 gün ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Yasası ile değiştirilen 2. fıkrası hükümlerine göre belirlenmesi gerekmesine ve ziraat bilirkişisince bir kısım taşınmazların suluma imkanının olduğu tesbit edilmesine ayrıca mahkemece çekişmeli taşınmazların kök muris ..."den kaldığı ve mirasının paylaşılmadığı kabul edildiğine göre, taşınmazların kuru mu sulu mu oldukları değerlendirilmeden yasal kısıtlamayı aşar şekilde toplam 133793,96 m²" yüz ölçümündeki taşınmazların kişiler adına tesciline karar vermesi ve kişilere de kısıtlamayı aşan bölümler yönünden seçimlik haklarının hatırlatılmaması usul ve yasaya aykırı olduğu” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulmasının ardından yapılan yargılama sonunda, çekişmeli 150 ada 1 ve 3 sayılı parsellerin orman vasfıyla Hazine adına tapuya tescillerine ilişkin verilen ilk karar ile 150 ada 3 sayılı parsel içinde bulunan (P), (B), (R) harfli bölümlere ilişkin verilen görevsizlik kararı 20.Hukuk Dairesi tarafından onanarak kesinleşmiş olduğundan bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, çekişmeli 150 ada 160 parsel sayılı taşınmazın orman vasfıyla Hazine adına tapuya tesciline, 150 ada 240 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi rapor ve krokisinde (B) harfi ile işaretli 24.010,55 m2"lik bölümü ile 150 ada 235, 249, 160 ve 159 ada 86 parsel ile Cumhuriyet ...si, 101 ada 321, 323, 104 ada 37, 106 ada 11, 25, 32, 124 ada 4, 6 ve 112 ada 11 parsel sayılı taşınmazların ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 19/06/2002 tarih ve 2002/257 Esas - 2002/284 Karar sayılı veraset ilamı gereğince miras bırakan ... ve ... oğlu ... 1332 (01/07/1916) doğumlu ... ...’ın mirası 2 pay kabul edilerek (1) payın mirasbırakanın kızı ... 28/04/1945 doğumlu ..., (1) payın mirasbırakanın oğlu ... 05/01/1953 doğumlu ... adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalılardan Hazine ve Orman Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde 5304 sayılı Kanunla değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan orman kadastrosu bulunmaktadır.
6100 sayılı HMK"nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK"nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7 maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) ... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) ... Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülkî sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülkî sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler ... olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek ... olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm Kanunun "Yürürlük" başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı ... köyünün, 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılarak ... olarak bağlı olduğu ilçesinin belediyesine katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmadığından, mahkemece katıldığı ilçe belediyesi ve aynı Kanunla büyükşehir belediyesi sınırları il mülkî sınırları olarak
belirlendiğinden ilgili Büyükşehir Belediyesi de taraf olacağından 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince işlem yapılması için kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Hazine ve Orman Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 18/10/2017 günü oy birliği ile karar verildi.