Esas No: 2018/732
Karar No: 2022/841
Karar Tarihi: 19.10.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/732 Esas 2022/841 Karar Sayılı İlamı
T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/732
KARAR NO : 2022/841
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/07/2018
KARAR TARİHİ : 19/10/2022
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 21/10/2022
DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın dava dilekçesinde özetle; müvekkili idare ile sözleşme sonrasdnıa dava dışı ... İnş. Taah. A.Ş. ile taşeronluk anlaşması akdedildiğini, ancak şirketin işi zamanında ve gereği gibi yerine getirmemesi sebebi ile davalı .... Müh. Maden Harfiyat Petrol San. ve Tic. Ltd. Şti. İle 05/01/2018 tarihli sözleşme imzalandığını, işin yapımına karşılık davalıya çeklerin verildiğini ve vadesi gelenlerin ödendiğini, dava dilekçesinde yazılı çeklerden 10/08/2018 tarihli 150.000,00 TL bedelli ... seri no.lu, ... bankası tarafından ....A.Ş.ye ciro edildiğini beyanla, ihtiyati tedbir kararı verilmesine, dava dilekçesindeki 5 adet çekin bedelsiz kaldığının tespiti ile karşı tarafa iş bu çeklerin miktarı bakımından borçlu olmadıklarının tespitine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davaya konu çeklerin davacı şirket tarafından müvekkil şirkete taraflar arasındaki taşeron sözleşmesine göre davacının edimi olarak verildiğini, taraflar arasındaki sözleşmeye göre davalı şirketin İzmir ili Selçuk ilçesi su şebekesi inşaatını sözleşmeye uygun olarak tamamladığını, dava dışı ... Belediyesi kuruluşu olan ....’nun iş kabul ve hak ediş belgelerinin bu durumu ispatladığını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; Davacı ile davalı arasında su şebekesi inşaatı işleri yapılması konusunda taraflar arasında sözleşme olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık sözleşmenin bedeli, davalının ediminin süresinde ve eksiksiz olarak yerine getirip getirmediği, davacının yapılan iş karşılığında sözleşme kararlaştırılan bedeli davalıya ödeyip ödemediği, ayıplı iş yapıldı ise yapılan işin ayıplı yapılması nedeniyle bedelden indirim yapılması gerekli bir durum olup olmadığı, verilen çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı, sonuç itibariyle davacının alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarı hususlarında olduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu çeklerin taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden verildiği konusunda uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmakla davalı tarafından sözleşmede kararlaştırılan edimlerinin ifa edilip edilmediği, kısmen ifa edilmiş ise götürü bedel ödenmesi kararlaştırılan sözleşmeye göre yapılan işin yapılması gereken işe fiziki oranı, davacı tarafça edimlerin ifa edilip edilmediği, yapılmış ödeme bulunup bulunmadığı, sözleşmeye göre ifası gereken edimlerin ve ifa edilmiş edimlerin mahallinde ve davalı ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak bilirkişi raporu tanzimi için İzmir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiştir.
İzmir ... ATM'nin .... Talimat sayılı dosyasında talimat yazımız doğrultusunda davalı şirkete inceleme günü ve saatini bildirir davetiyenin tebliğ edildiği, bu tebligatın "şirketin taşınmış olduğu" gerekçesiyle tebliğ edilemeden iade edildiği, aynı adrese bu kez TK'nun 35. maddesine göre yeniden tebligat çıkarıldığı ancak mahkememizce verilen süre içerisinde, inceleme günü ve saatinde ticari defterlerin sunulmadığından bahisle işi biten talimatın bila ikmal mahalline iadesine karar verildiği görülmüştür.
İzmir Asliye Ticaret Mahkemesine yeniden talimat yazılarak mahallinde inceleme yapılmak suretiyle davalı tarafça sözleşmede yeralan edimlerin ifa edilip edilmediği, kısmen ifa edilmiş ise götürü bedel ödenmesi kararlaştırılan sözleşmeye göre yapılan işin yapılması gerekli işe fiziki oranı hususlarında 1 inşaat mühendisi ve 1 hakediş uzmanı refakatinde inceleme yapılarak rapor tanziminine karar verilmiştir.
İzmir .... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Talimat sayılı dosyasında alınan kök raporda, davacı vekili dava dilekçesi ve eki delil listesinde davalı ile 05.01.2018 tarihli sözleşme düzenlendiğini, davalı ise davaya cevap dilekçesinde davacı şirket ile taşeron sözleşmesi düzenlediklerini beyan etmişler, ancak dosyaya söz konusu sözleşmeyi sunmadıkları tespit edilmiştir. Sayın mahkeme tarafından ....... Müdürlüğü yatrım inşaat dairesi başkanlığına gönderilen 05.11.2020 tarihli yazıda “Davacı .... Mimarlık Müh. İnş. Taah. San ve Dış Tic. Ltd. Şti. ile akdedilen ... İhale Kayıt Numaralı .... İnşaatına ait ödeme ve hakediş evrakları, tutanakları ve ilgili tüm kayıtların ivedi olarak mahkemeye gönderilmesi” istenilmiş olup, Mahkeme tarafından İstenilen belgeler dosya kapsamında bulunmadığı, davacı yüklenici .... Mimarlık Müh. İnş. Taah. San ve Dış Tic. Ltd. Şti. ile dava dışı İş Sahibi idare ...... Müdürlüğü arasında ... İhale Kayıt Numaralı 14 sayfa ve 35 maddeden oluşan 17.312.000.-TL karma bedelli 22.03.2016 tarihli “... sözleşme” düzenlendiği, Sözlemenin 6. Maddesinde; bu sözleşme, karma sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan ön ve/veya kesin projelere (İhale dokümanında mevcut olan projelere göre biri veya her ikisi yazılır.) ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak, İdarece hazırlanmış birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı olan 17.217.694,00 TL bedel ile ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin anahtar teslim götürü bedel kısmı için yüklenici tarafından teklif edilen 94.306,00 TL bedelin toplamı olmak üzere 17.312.000,00 TL bedel üzerinden düzenlediği, Mahkeme görevlendirmesinde, her ne kadar sözleşmenin götürü bedel olduğu tespitinde bulunmuş ise de, rapor içeriğinde de açıklandığı üzere davacı yüklenici ile dava dışı idare arasında düzenlenen sözleşme kısmen birim fiyatlı kısmen götürü bedel olan karma bir sözleşme olduğu, İş kapsamında içmesuyu şebekesinin borulama işlerinin değişken metrajlı, teklif birim fiyatlı toplam 17.217.694,00.-TL sözleşme bedelli ve terfi merkezinin ise 94.306,00.-TL bedelli anahtar teslimi götürü bedel olmak üzere toplam sözleşme bedelinin 17.312.000,00.-TL olduğu, taraflar arasında hakediş düzenlenmediği, sözleşmenin feshedildiği tarih itibariyle inşaatın seviyesine ilişkin tutanak vb belge düzenlenmediği, tespit bilirkişi raporu ve tarafların beyanları göz önüne alınarak seviye hesabı yapılmış olup, idareyle yapılan sözleşmede götürü bedelli olarak kararlaştırılan 1 adet 200 m3 terfi merkezi betonarme depo (mekanik işler dahil) işinin yapılmadığı yani fiziki seviyesinin %0 olduğu, taraflar arasında düzenlenen 05.01.2018 tarihli sözleşme dosyaya sunulmadığından davacı yüklenici ile dava dışı iş sahibi .... arasında düzenlenen sözleşmeye göre birim bedelli işin fiziki seviyesinin %87 olduğu, ortalama tüm işin fiziki seviyesinin % 86,53 olduğu belirtilmiştir.
İzmir ATM'ye talimat yazılarak dosyanın aynı bilirkişi heyetine tevdi ile bilirkişi heyeti tarafından mahallinde inceleme yapılmak ve celbedilen hakediş tutanakları ve ekli evrak incelenmek suretiyle tarafların itirazları değerlendirilerek ek rapor tanziminine karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan ek raporda, davacı yüklenici ... Ltd. Şti ile davacı dış işveren .... arasında 31.03.2016 yer teslim tarihi ile 21.03.2019 tarihi arasında 10 adet hakediş düzenlendiği, fiyat farkı, kesintiler ve kdv hariç yapılan toplam imalat bedelinin 14.909.499,50.-TL olduğu, taraflar arasında düzenlendiği iddia edilen 05.01.2018 sözleşmenin davacının Büyükçekmece .... Noterliği 10.07.2018 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmenin feshedildiği, taraflar arasında 05.01.2018 tarihli sözleşme düzenlendiği ve Büyükçekmece .... Noterliği 10.07.2018 tarih ve ...... yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini tarihler arasında davacı yüklenici .... Ltd. Şti ile davacı dış işveren ........ arasından 28.11.2017 ile 04.07.2018 tarihleri arasında yapılan işleri kapsayan 9 nolu hakedişin düzenlendiği, 9 nolu hakedişe göre yapılan işlerin (malzemeli +işçilik) bedelinin 1.053.292,81.-TL olduğu ve tüm işin %5.19 oranına isabet ettiği, taraflar arasında düzenlendiği iddia edilen 05.01.2018 tarihli sözleşme dosyaya sunulmadığından, işin malzemeli mi yoksa sadece işçilikli mi olarak yapıldığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunduğundan takdiri Sayın mahkemeye ait olmak üzere yapılan işin bedeli 2 seçenekli olarak hesaplama yapıldığı, 1.Seçenek ; 05.01.2018 sözleşme tarihli ile davacının sözleşmeyi fesh ettiği 10.07.2018 tarihi arasındaki 186 günlük süredeki yapılan işin (malzeme + işçilik) değerinin 898.681,32.-TL olduğu, 2. Seçenek ; 05.01.2018 sözleşme tarihli ile davacının sözleşmeyi fesh ettiği 10.07.2018 tarihi arasındaki 186 günlük süredeki yapılan işin ( işçilik ) değerinin 213.397,80.-TL olduğu, tarafların yasal ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi hususu uzmanlık alanımızda kalmadığından mali müşavir / muhasebeci uzamanlık alanında kaldığından dolayı değerlendirmesi Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Dava, çekler nedeniyle menfi tespit istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir. Davacı ile dava dışı ....... arasında yapılan içme suyu inşaatına ilişkin 22/03/2016 tarihli sözleşmeye istinaden davacı ve davalı arasında 05/01/2018 tarihli taşeron sözleşmesi yapıldığı ve dava konusu çeklerin bu sözleşmeye istinaden verildiği konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı taraf, işin eksik yapıldığını, yapılan ödemelerin imalat bedelinden fazla olduğunu iddia etmekte, davalı taraf işin eksiksiz olarak ifa edildiğini beyanla davanın reddini talep etmektedir. Davacı tarafça davalı tarafa keşide edilen Büyükçekmece .......Noterliği'nin 10/07/2018 tarih, ........ yevmiye no'lu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiği bildirilmiştir. Mahkememizce talimat yoluyla alınan bilirkişi raporu ve ek raporlar ile davacı ile dava dışı........ arasında 31/03/2016 yer teslim tarihi ile 21/03/2019 tarihi arasında 10 adet hakediş düzenlendiği, fiyat farkı, kesintiler ve KDV hariç yapılan toplam imalat bedelinin 14.909.499,50 TL olduğu, taraflar arasındaki sözleşme tarihi ile sözleşmenin feshedildiği tarihe kadarki 186 günlük sürede yapılan işin malzeme ve işçilik değerinin 898.681,32 TL, 186 günlük sürede sadece işçilik giderinin ise 213.397,80 TL olarak hesaplandığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki taşeron sözleşmesinde malzemelerin davacı tarafça temin edileceği konusunda bir hüküm bulunmamaktadır. Davacı taraf, tespit edilen imalatların dava dışı yüklenici tarafından yapıldığını iddia etmekte ise de, Yargıtay'ın yerleşik içtihatları gereğince eser sözleşmesinde, sözleşme feshedilip yüklenicinin işyerini terk ettiği ya da fesih olmaksızın eksik bırakıldığı yasal delillerle kanıtlanmadıkça asıl olan gerçekleştirilen imalatı yüklenicinin yapmış olmasıdır (15 HD, 07.02.2017, 2016/367, 2017/491). Davacı tarafça eksik olduğu iddia edilen işin başka bir yükleniciye yaptırıldığı iddiası ispatlanamamıştır. Bununla birlikte dava konusu 10/08/2018 tarihli 150.000 TL bedelli çeke istinaden ...... Faktoring AŞ'ye yazılan 02/05/2018 tarihli teyit yazısında da çeke konu olan hizmetin ayıpsız ve eksiksiz ifa edildiği beyan edilmiştir. Davacı taraf, dava dilekçesinde yemin deliline dayanmış olup, yemin teklif etme hakkı hatırlatılmış ve davacı vekili tarafından davalıya yemin teklif edilmeyeceği beyan edilmiştir. Bu nedenlerle, davacı tarafça işin ifası amacıyla verilen çekler nedeniyle borçlu bulunmadığının tespiti isteminin sübut bulmadığından reddine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
AÇILAN DAVANIN REDDİNE,
1-Alınması gereken 80,70 TL'nin davacı tarafça peşin yatırılan 170,78 TL'den tenzili sonucu fazla yatırılan 90,08 TL'nin hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
2-Yargılama sırasında davacı tarafından yatırılan tamamlama harcı 6.895,47 TL'nin hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT'ne göre takdir olunan 59.164,56 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansının hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.
19/10/2022
Başkan ...
¸e-imzalıdır
Üye ...
¸e-imzalıdır
Üye ...
¸e-imzalıdır
Katip ...
¸e-imzalıdır