Esas No: 2021/200
Karar No: 2022/888
Karar Tarihi: 19.10.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/200 Esas 2022/888 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2021/200 Esas
KARAR NO:2022/888
DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/03/2021
KARAR TARİHİ:19/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket ile davalı arasında 25.05.2015 tarihinde " ... Cumhuriyeti'nin ... ilinde yaklaşık 9.200 m 2 inşaat alanına sahip olarak yapılması planlanan “Enerji Holü Binasının, İşveren tarafından teslim edilen elektrik tesisatı uygulama projelerinin ... Programı ile modellenmesi ve keşif metraj listelerinin hazırlanması” konulu sözleşme imzalanmıştır. Müvekkil şirket davalının alt işvereni olarak sözleşme kapsamında çalışmış ve edimleri eksiksiz olarak yerine getirmiştir, yapılan işleri karşı yana teslim etmiştir. İşin yapılıp teslim edilmesinde bir aksaklık olmayıp, muhatap firmadan da iş ile ilgili olumsuz herhangi bir geri bildirim bulunmadığını, müvekkilce yapılan işler karşı yana teslim edilmiş olmasına rağmen davalı yanca herhangi bir ödeme yapılmadığını, ödemenin yapılması için müvekkilce bir çok kez ihtarda bulunulmasına rağmen dönüş alınamadığını, davalı yanca yalnızca, sözleşmenin imzalanması ile birlikte avans olarak cüzi bir ödeme yapılmış olup bu husus da kesilen faturaya yansıtılmıştır. Kalan bakiyenin işin tesliminde ödeneceği belirtilmesine rağmen ödeme yapılmadığını, son olarak iş bu alacağa karşılık kesilen fatura 25.12.2019 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnameye eklenerek karşı taraftan ödeme talep edilmiş ise de olumlu dönüş olmaması neticesinde icra takibine geçildiğini, yapılan ihtarlara rağmen borcun ödenmemesi üzerine icra takibi başlatıldığını, davalı yanca yapılan itiraz üzerine itirazın iptali süreci kapsamında arabuluculuğa başvurulmuş olup anlaşmazlık tutanağının imzalandığını, borçlunun mal kaçırmasının önlenmesi için ihtiyati haciz kararı talepleri bulunduğunu, borçlunun icra takibine itirazının, alacaklı aleyhine sonuç doğuracak şekilde zaman kazanmak, mal kaçırmak amaçlı olduğunun açık olduğunu, bu nedenle yapılan işi kabul etmiş olan davalı aleyhine, teminatsız veya mahkemece takdir edilecek teminat karşılığında ihtiyati haciz kararı verilmesi gerektiğini, tüm bu nedenlerle davalı tarafından ....İcra Müdürlüğü ... E sayılı dosyasına yapılan haksız itirazın iptaline, davalı yan aleyhine ihtiyati haciz kararı verilmesine, alacağın %20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; her ne kadar icra dosyası dahilinde tebligat zarfında dayanak belgelerden bahsedilmişse de müvekkile tebliğ edilen ödeme emri ekinde dayanak bir belge bulunmadığını, bu sebeple icra takibine dair işlemler usulüne uygun yürütülmemiş olduğundan huzurdaki davanın usulden reddi gerektiğini, müvekkilin, davacıya ödeme emrinde belirtildiği gibi bir borcu bulunmadığını, daha önce ekli ihtarname ile de bu konuda kendilerine bildirimde bulunulduğunu, , borçlarının bulunmadığı, bilakis alacaklı olduklarını, alacaklarının ödenmesi gerektiğinin ihtar edildiğini, müvekkil şirket ile davacı arasında ... Mühendislik Proje Hizmetleri konulu, 25.05.2015 tarihli sözleşme imzalandığını, (Bu sözleşme, Müvekkil ile asıl işveren olan ... İnşaat ile arasındaki sözleşmeyle bağlı olarak imzalanmıştır. Daha önce de muhatabın müvekkil şirkete gönderdiği ... 38. Noterliği 25.12.2019 tarih, ... ve ... yevmiye numaralı ihtarlarına cevaben fatura içeriklerine ve muhatabın alacak taleplerine itiraz edildiğini, müvekkil ile davacı arasındaki sözleşmenin konusunun ... Cumhuriyeti / ...'da yapılması planlanan mimari yapıdaki Enerji Holü'nün Mekanik Mühendislik hizmetleri için müvekkil şirket ile davacının ortak bir şekilde işlemleri tamamlaması olduğunu, davacı ile imzalanmış olan sözleşmenin, karşılıklı olarak müzakere edildiğini, tarafların mutabakatı neticesinde imzalandığını ve bu Sözleşme'nin 9. Maddesinde Sözleşme Bedeli ve Ödeme Planı hükmü yer almakta olduğunu, nitekim, sözleşmelerde de belirtildiği üzere, müvekkil şirket tarafından iş sahibi olan ... ... Yatırım Tarım Peyzaj İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş. ile yapılan anlaşma doğrultusunda işe başlanmadan önce bir avans ödemesi alındığını ve bu avans ödemesinin davacıya sözleşmeye uygun olarak ödendiğini, ancak projenin ilerleyen aşamalarında iş sahibi ile yaşanan sorunlar ve hem davacı hem de müvekkil tarafından sunulan işlerin kabul görmemesi sebebiyle, proje iptal edilmiş ve müvekkil şirket tarafından da bakiye sözleşme bedeline ilişkin herhangi bir ödeme alınmadığını, müvekkil şirket tarafından herhangi bir ödeme alınmamışken muhataplara ödeme yapılmasına dair taleplerin, müvekkil ile davacı şirket arasındaki sözleşmeye uygun talepler olmadığını, alacağın muacceliyeti şarta bağlı olduğunu, bu şartın, müvekkil tarafından, asıl işverenden ücretin alınması şartı olduğunu, bu şartın gerçekleşmediğini, müvekkilin de asıl işverenden kendi ifa ettiği işlerin ücretini alamadığını, hal böyle iken davacının müvekkilden taleple bulunmasının mesnetsiz olduğunu, Bilakis, davacının da, müvekkilin itiraz etmiş olduğu faturalarda belirttiği gibi müvekkile ödenmiş ve müvekkil tarafından davacıya ödenmiş olan bedellerin, avans niteliğinde olduğunu, Proje iptali sebebiyle, müvekkil şirket tarafından ödenmiş olan avansın da iş sahibi ... A.Ş. tarafından iadesi müvekkilden talep edilmiş ve müvekkil şirketin ... A.Ş.'den başka projeler dahilinde olan alacaklarından bu bedellerin mahsup edildiğini, bu sebeple projenin bakiye ödemelerini almamış olan müvekkil şirket tarafından davacıya ödeme yapılması şöyle dursun, kendilerine ödenmiş olan 1.250 USD avans bedelinin müvekkile iadesi gerekirken, davacı tarafından sözleşmenin kalan bedeline dair bir talepte bulunulması mesnetsiz olduğunu, tüm bu nedenlerle davacının icra takibine konu alacağı muaccel olmadığından ve dolayısıyla müvekkilden talep edilemeyeceğinden, davanın reddine, mahkeme aksi kanaatte ise ve davanın kabulüne karar verilirse, müvekkil şirket tarafından davacıya ödenmiş olan 1.250 USD KDV'nin fiili ödeme ve/ veya takas itibarıyla hesaplanacak tutarı için, takas def'inde bulunduklarını, nihayetinde davanın reddi ile yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Mahkememizde açılan dava: İİK.nun 67. maddesi gereğince itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilaf, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında davacı tarafça işin tamamlanıp tamamlanmadığı, sözleşmeye göre davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, varsa miktarı, davalının takas definin yerinde olup olmadığı, alacağın likit olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dosyamıza getirtilen .... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 50.090,42-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67.maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçe ile ihtiyati haciz talebinde bulunmuş, mahkememizce dosyada mevcut belgeler kapsamında ihtiyati haciz koşullarına ilişkin yaklaşık ispatın saptanamadığı anlaşıldığından davacı tarafın ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir.
İddia, savunma, toplanan deliller ve tarafların ilişki dönemlerine ait taraf ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetince sunulan raporda özetle; ... bir bilgisayar yazılımı olup çeşitli mühendislik hesaplamalarında ve 2D/3D yüksek düzey modellemelerinde kullanılan profesyonel ve lisanslı (patentli) bir yazılım olduğunu, bu yazılım ile bir binanın tüm mekanik ve elektrik tesisatları kendisinde var olan hazır modeller ile kurulabileceği gibi yeni bir tasarım ile de yeni modeller oluşturulabileceğini, bu modellerin maliyet analizi yapılabileceğini, eğer binanın inşaat ve mimari projeleri var ise yerine gitmeden bu program ile öngörülen mekanik ve elektrik tesisatlar modellere yerleştirilebileceğini, bu yeni modellerin tamamen iş sahibinin binasında olmasını istediği modeller olduğunu, bir binanın modelleri ilk oluşturulma anından itibaren dosya olarak kaydedilerek istenildiğinde belli bir modelden devam edilerek yeni tasarımlar oluşturulabileceğini, dosyaya konu olan olayda, dava dilekçesinin ekinde bulunan modeller asıl işveren ... İnşaat tarafından kurulması planlanan Enerji Holü'ndeki imalatlara ilişkin olarak davacıya proje olarak verildiği ve sonrasında davacı tarafından ... programının kullanılarak modellerin oluşturulduğunun anlaşıldığını, dosyadaki bilgilerde uyuşmazlığın anılan program kullanılarak yapılmamış, ya da ayıplı yapılmış bir imalatın söz konusu olmadığını, taraflar arasında sözleşmeden kaynaklanan alacak verecek konularında mali bir sorundan kaynaklandığını, davacı ve davalı tarafından ibraz edilen yasal defterlerin süresi içinde açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılmış olduğunu ve sahibi lehine delil olma özelliğine haiz olduklarını, 25.05.2015 tarihinde taraflarca imza altına alınan sözleşmede; “Mühendisin hakedişleri, müşterinin hakediş ödemesini takiben 1 hafta içinde, ödemenin alındığı güne ait TCMB döviz kuru üzerinden hesaplanarak Mühendisin banka hesabına ödeneceği, Mühendisin fatura kesim tarihi işveren tarafından bildirileceği” belirtildiğini, (md.9)
Davalının, dava dışı ... AŞ'den bir tahsilat yapamadığını beyan ederek davacıya herhangi bir ödeme yapmadığını beyan ve ikrar ettiğini, Taraflar arasında akdedilen sözleşmeye istinaden davacının üzerine düşen edimi ifa ederek 2015 tarihli raporu davalıya sunduğunu, davacının tahsilini talep ettiği bakiye bedelin büyük bir kısmının sözleşmeye ait faturaya ilişkin olduğunu, davalı yasal defterlerinde dava dışı şirket olan ... AŞ kayıtları incelendiğinde davalı şirketçe dava dışı şirkete 2015 yılında 769.892,86.-TL değerinde fatura düzenlendiğini, yapılan tahsilatların 456.152,91.-TL değerinde olduğu, yapılan tahsilatın davacı ile yapılan sözleşmeye ilişkin olup olmadığının anlaşılmadığı ancak;“Hizmetin ifası sonrası davacıya gönderilen e-mail ile; “Kimden: ... (... ... - ...) ... Gönderme Tarihi: 21 - Temmuz 2015 Salı 16:01 Kime: ... Bilgi: ... (... ... - ...); ... (... Construction - ...); ... (... Construction ...);... (... Construction ...): ...; '...'; ...(... Construction - CHO); ... (... Construction - ...) Konu:RE: EXPO fatura hakkında ... Bey, Fatura ile ilgili problem yok, Fakat bugün öğrendiğime göre söyle bir problem mevcut. Projede isi yaptığınız binanın proje müdürü , teknik ekibi ve teknik danışmanı yapılan isten memnun olunmadığını ve bu isi bu şekilde kabul etmediklerini bize bildirdiler. Bizim hizmeti alan birim tarafından is kabul edilmediği ve özellikle proje muduru onay vermediği surece faturayı kabul etmemiz ve ödemeyi yapmamız mümkün değil. Bu konuda ilgili teknik birim ile irtibata geçmenizi rica ederim. İyi Çalışmalar” ilgili mailde işin kabul görmediğinin davacıya bildirildiğini, davalının bu faturayı kayıtlarına almadığı ve yasal süresi içinde faturaya noter aracılığı ile itirazda bulunduğunun anlaşılmakta olduğunu, alacağını tahsil edemeyen davacı tarafından davalı aleyhine 27.01.2020 tarihinde .... İcra Müdürlüğü'nün ... E sayılı dosyası ile 50.090,42.-TL asıl alacak için takip başlatıldığını, mevcut durumda davacı yasal defterlerinde davalının 49.608,20.-TL borçlu (davacı adına yapılan 882,88.-TL SGK ödemesi düşülerek), davalı yasal defterlerinde ise davacı 18500.-TL alacaklı iken; söz konusu faturanın kabul edilmesi halinde davalının borç bakiyesi 49.608,20.-TL olabileceğini, yönünde oluşan görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Taraflara bilirkişi raporu tebliğ edilmiş, taraflara rapora karşı beyan ve itirazlar sunulmuştur.
Somut olayda, taraflar arasındaki hukuki sorunun davacı yüklenicinin bakiye iş bedeli talebinden ibaret olduğu, her iki taraf arasındaki eser sözleşmesinin, alt yüklenicilik niteliğinde olduğu, teknik incelemede işin tamamlandığı ve ayıplı olmadığı sonucuna varıldığı, davalının, sözleşme m. 9 hükmü uyarınca ancak kendilerine ödeme yapılması halinde davacıya ödeme yapılabileceğinin düzenlendiğini beyan ettiği, ödemelerin ana sözleşmedeki iş programına göre yapılacağı ve davalının hakkedişlerinin ödenmesinden itibaren 1 hafta içinde davacının hakkedişinin ödeneceğinin düzenlendiği, bu tür bir düzenlemenin ödemelerin yapılması bakımından belirlenebilir vade oluşturduğu, dava dilekçesinin ekinde bulunan modeller asıl işveren ... İnşaat tarafından kurulması planlanan Enerji Holü’ndeki imalatlara ilişkin olarak davacıya proje olarak verildiği ve sonrasında davacı tarafından ... programının kullanılarak modellerin oluşturulduğu, dosyadaki bilgilerde uyuşmazlığın anılan program kullanılarak yapılmamış ya da ayıplı yapılmış bir imalatın söz konusu olmadığı, taraflar arasında sözleşmeden kaynaklanan alacak verecek konularında mali bir sorundan kaynaklandığı, davacı ve davalı tarafından ibraz edilen yasal defterler süresi içinde açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılmış olduğu ve sahibi lehine delil olma özelliğine haiz oldukları, birlikte değerlendirildiğinde davacının davalıdan alacaklı olduğu, icra takibine yapılan itirazın kısmen iptali gerektiği anlaşılmış aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile .... İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 49.608,20 üzerinden davamına, alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine,
2-Alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 3.351,84 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 604,97 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 2.746,87 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 672,77 ilk masraf ile yargılama aşamasında yapılan 1.753,00-TL olmak üzere toplam 2.425,77-TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 2.402,27-TL yargılama gideri ve peşin yatan harç gideri 604,97-TL'nin toplamı olan 3.007,24-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, geriye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
7-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 485,22 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
9-Tarafların zorunlu arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 19/10/2022
Katip ...
e-imza
Hakim ...
e-imza