Abaküs Yazılım
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 2010/10-500
Karar No: 2010/490
Karar Tarihi: 13.10.2010

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2010/10-500 Esas 2010/490 Karar Sayılı İlamı

Hukuk Genel Kurulu         2010/10-500 E.  ,  2010/490 K.

    "İçtihat Metni"

     MAHKEMESİ : Ankara 10.İş Mahkemesi
    TARİHİ : 30.04.2009
    NUMARASI : 2008/704 E-2009/275 K.

    Taraflar arasındaki “itirazın iptali” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 10. İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 19.04.2007 gün ve 2006/208 E., 2007/98 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekillerince istenilmesi üzerine, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 08.07.2008 gün ve 2007/9619 E., 2008/9976 K. sayılı ilamı ile;
    (“...1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, tarafların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
    2-Dava, 07.03.2004 tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanan Kurum sigortalısı için yapılan 265,40 YTL tedavi gideri ile 3.936,24 YTL geçici iş göremezlik ödeneğinin fer’ileri ile birlikte tahsili için, zararlandırıcı sigorta olayına karışan aracı sigortalayan davalı sigorta şirketi aleyhine girişilen icra takibine vaki itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkar tazminatı istemine ilişkin olup; mahkemece, geçici iş göremezlik ödeneğinin poliçe kapsamı dışında olduğundan bahisle bu alacak yönünden davanın reddine karar verilirken, tedavi gideri alacağı yönünden ise, asıl alacak ve hesaplanan işlemiş faizi üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.
    a)Davanın yasal dayanağını teşkil eden 506 sayılı kanunun 39. maddesi “kasdi veya suç sayılan hareketi ile sigortalının hastalanmasına sebep olan kimseye, bu kanun gereğince hastalık sigortasından yapılan her türlü giderler tazmin ettirilir.” hükmünü içerdiği gibi,
    Motorlu araçların neden oldukları kazalarda yaralanma halinde sigortacı; yaralanma nedeniyle yapılan ilk yardım, muayene ve kontrol veya bu yaralanmadan ötürü ayakta, klinikte, hastane veya benzeri yerlerdeki iyileştirme giderleri ile bu iyileştirmenin gerektirdiği diğer masrafları Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası teminat limitleri içerisinde kalmak koşuluyla zarar görene Karayolları Trafik Kanunu’nun 98. maddesi uyarınca ödemekle yükümlüdür. Bu durum karşısında, zararlandırıcı sigorta olayı sonucu, sigortalıya yapılan geçici iş göremezlik ödemeleri de bu sorumluluk kapsamı içerisinde değerlendirilerek varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, geçici iş göremezlik ödemesini poliçe kapsamı dışında tutan mahkemenin kabulü isabetli görülmemiştir. 
    b)Diğer taraftan, davalı sigorta şirketince, takibe konu olan 265,42 YTL’lik tedavi giderine ilişkin olarak, ödemeyi gösterir banka dekontu üzerine, yapılan araştırma sonucu mahkemeye gönderilen 24.05.2006 tarihli T.C Ziraat Bankası yazısından, ödemenin kurum hesabına yapıldığı açıkça anlaşılmakta olup; bu durum da, anılan tedavi gideri (asıl alacak) yönünden istemin reddi ile sadece davalı şirketin temerrüt tarihi ile 08.12.2004 ödeme tarihi arasındaki süre için hesap edilen işlemiş faiz alacağına hükmedilmesi gerekirken, farklı değerlendirme sonucu mükerrer tahsilata sebebiyet verecek şekilde hüküm tesisi de, ayrıca,  isabetli görülmemiştir. 
    Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
    O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır…”)
    gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

    TEMYİZ  EDEN  : Davacı Sosyal Güvenlik Kurumu vekili

                HUKUK GENEL KURULU KARARI
     
    Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
    Dava, icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
    Davacı vekili trafik kazasında yaralanan sigortalıya Kurumca yapılan yardımların, trafik kazasının meydana gelmesinde kusurlu bulunan aracı sigortalayan davalı sigorta şirketinden tahsiline ilişkin icra takibine davalının itirazının iptali ile takibin devamı ve icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
    Yerel mahkemece, geçici işgöremezlik ödeneği ödemelerinin poliçe kapsamında olmadığı gerekçesiyle bu kısım yönünden davanın reddi ile talebin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
    Taraf vekillerinin temyizi üzerine karar Özel Dairece yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuş, yerel mahkemece bozma ilamının (a) bendine karşı ilk gerekçesinde de belirttiği gibi, davalı Kurumca sigortalısına yapılan geçici işgöremezlik ödemelerinin zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında olmadığı gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
    Hükmü temyize davacı kurum vekili getirmiştir.
    I-Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, Kurumca sigortalıya yapılan geçici işgöremezlik ödeneği ödemelerinin zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında sigorta şirketinden rücuan tahsilinin mümkün olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
    Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle zorunlu mali sorumluluk sigortasına (ZMSS) ilişkin mevzuatın değerlendirilmesi gerekmektedir.
    Zorunlu mali sorumluluk sigortası kavramı günümüzde 18.10.1984 tarihinde yürürlüğe giren 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda yer almakta olup, anılan Kanunun 91 ila 111.maddeleri ve aynı Kanunun 93.maddesi hükmü uyarınca Hazine Müsteşarlığınca çıkarılan Karayolları Trafik Kanunu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ile konu ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
    Buna göre, motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüne zorunlu mali sorumluluk sigortası adı verilmektedir.
    Zorunlu mali sorumluluk sigortasında rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının ödeyeceği tazminat, 2918 Sayılı Kanunun 91.maddesinin yollamasıyla anılan Kanunun 85.maddesine göre belirlenecektir. Buna göre sigortacı, sigorta ettiren işleten tarafından motorlu aracın işletilmesi sırasında ortaya çıkan maddi zararlar ile kişinin yaralanması veya ölmesi gibi bedeni zararlardan sorumludur. Kişinin bedenine gelen zararlarda tedavi giderlerinin ödenmesi koşulları 98.maddede, diğer tazminat ve giderlerin ödenmesi esasları 99.maddede açıklanmıştır.
    Öte yandan 2918 Sayılı Kanunun 92.maddesi ile sorumluluk yönünden sınırlamalar da öngörülmüştür.
    Buna göre;
    a)İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
    b)İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
    c)İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu  tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
    d)Bu Kanunun 105"inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
    e)Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
    f)Manevi tazminata ilişkin talepler zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadır.
    Maddede sayılanlar yanında poliçe Genel Şartlarının 3.maddesinde “römorkların ve çekilen araçların çekimleri sırasında uğradıkları zararlar, işletilme halinde olmayan motorlu araçların neden oldukları zararlar, motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar” da güvence kapsamı dışında kalan haller olarak sayılmıştır.
    Anılan Kanunun 98.maddesinde açıkça düzenlendiği üzere, kişiye ilişkin zarar halinde ilk yardım, muayene ve kontrol veya yaralanma nedeniyle ayakta, klinikte, hastane veya benzeri yerlerdeki tedavi giderleri ile tedaviyle ilgili diğer giderler sigorta teminatı kapsamında olup buna göre çalışma gücünün kısmen veya tamamen azalması sonucu oluşan ve oluşacak zararlar da sigorta teminatı içindedir.
    Bu kapsamda trafik kazası sonucu yaralanma ve yaralanmanın doğal bir sonucu olan maluliyet hali 85.madde kapsamında olup aynı yasanın 92.maddesi ile genel şartların 3.maddesi ile kapsam dışına çıkarılmadığından maluliyet (iş göremezlik) hali de zorunlu trafik sigortası güvencesi kapsamındadır (I.Ulaş, Uygulamalı Sigorta Hukuku, 2002, 3.Baskı, Sy:662, 691).
    Uyuşmazlığı çözümü için sosyal güvenlik mevzuatının konuya ilişkin hükümlerinin de değerlendirilmesi gerekmektedir.
    (Mülga) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 12 ve 16.maddelerinde iş kazası veya meslek hastalığı sonucu geçici işgöremezliğe uğrayan sigortalıya geçici işgöremezlik süresince her gün için günlük ödenek (geçici işgöremezlik ödeneği) verileceği öngörülerek, anılan Kanunun 26. maddesinde iş kazası ve meslek hastalığının işverenin veya üçüncü kişinin hareketi sonucu meydana gelmesi halinde Kurumca iş kazası meslek hastalığı sigortası kolundan yapılan yardımların işveren veya üçüncü kişiden rücuan tahsiline imkan tanınmıştır.
    Bunun yanında mülga 506 Sayılı Kanunun 32 ve 37.maddelerinde hastalık sigortası kapsamındaki yardımlar düzenlenerek, buna göre hastalanan/yaralanan sigortalıya yapılacak yardımlar içinde geçici işgöremezlik süresince günlük ödenek verilmesi hükme bağlanmıştır.
    Anılan Kanunun 39.maddesi uyarınca; kasdı veya suç sayılır hareketi ile sigortalının hastalanmasına sebep olan kimseye, bu kanun gereğince hastalık sigortasından yapılan her türlü giderler tazmin ettirilir. Buna göre, iş kazası niteliğinde olmayan, fakat kusurlu hareketi ile sigortalının hastalanmasına sebep olan kimseye, bu kanun gereği hastalık sigortası kapsamında yapılan her türlü giderin Kurum tarafından tazmin ettirileceği belirtilmiştir.
    Maddede yer alan “hastalanma” tabiri ile cismani zarar görme, fiziki ve ruhsal bütünlüğün ihlali kastedilmektedir. Sigortalı bu eylem nedeniyle tedavi ihtiyacı duymakta ve bu giderler Kurum tarafından karşılandığından tedavi ve her türlü hastalık yardımı rücu davasına konu olmaktadır. Diğer bir anlatımla üçüncü kişi kusurlu hareketi ile sigortalıya sağlık yardımı yapılmasına neden olmuşsa Kurum hastalık sigortası kapsamındaki tüm harcamalarını rücuan üçüncü kişiden isteyebilir.
    Yukarıda yapılan açıklamaların ışığında geçici işgöremezlik ödeneği, motorlu aracın işletilmesi sırasında kişinin yaralanması sonucu yapılan, tedavinin gerektirdiği bir (diğer gider) olup, bedeni zarara ilişkindir.
    Sonuç olarak, trafik kazası sonucu yaralanmanın doğal bir sonucu olan ve iyileşinceye kadar geçen geçici sakatlık döneminde 506 Sayılı Kanunun 12, 16, 32 ve 37.maddeleri uyarınca ödenmesi zorunlu olan ve anılan Kanunun 26 veya 39.maddesi uyarınca da sorumlu işveren veya üçüncü kişilerden rücuan tazmini mümkün olan geçici işgöremezlik ödeneği ödemelerinin; 2918 Sayılı Kanunun 85.maddesi kapsamı içinde yer alan bedeni zararlardan olması ve ayrıca aynı Kanunun 92. ve Genel Şartların 3.maddesi ile kapsam dışında bırakılanlar içinde bulunmaması karşısında tedavinin gerektirdiği gider olarak zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) kapsamında olduğunun kabulü zorunludur.
    Somut uyuşmazlıkta, direnme kararına konu geçici işgöremezlik ödeneğinin, sigortalının trafik kazası nedeniyle yaralanma tarihi ile tedavi sonrasında tamamen iyileşmesine kadar geçen süre içinde, diğer bir anlatımla geçici sakatlık döneminde 506 Sayılı Kanunun 32 ve 37.maddeleri uyarınca ödendiği anlaşılmakta olup mali sorumluluk sigortası kapsamında Kurumca sigorta şirketinden tahsili mümkündür.
    Hal böyle olunca Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda kısmen direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle yerel mahkeme kararının direnmeye ilişkin kısmı bozulmalıdır.
    II-Temyize konu bozma ilamının (b) bendinde işaret edilen “sigorta şirketince yapılan ödeme yönünden mükerrer tahsilata sebebiyet verecek şekilde hüküm tesisinin isabetli olmadığına” işaret eden bozma nedenine uyularak bozma doğrultusunda araştırma yapılmış, ek bilirkişi raporu alınmıştır.
    Hal böyle olunca, bozma kararından sonra yapılan araştırma ve bozma sonrası alınan ek bilirkişi raporuna dayalı olarak oluşturulan bu yeni hüküm Özel Daire’since incelenmediğinden, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının Özel Dairesince incelenmesi için dosya Özel Daire’ye gönderilmelidir.
    S O N U Ç : Davacı S.G.K. vekilinin,
    1-(I) Numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı kurum vekilinin direnme kararına yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA,
    2-(II) numaralı bentte açıklanan gerekçelerle uyulan kısım yönünden yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 10.HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
    13.10.2010 gününde oybirliği ile karar verildi. 


     

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi