MAHKEMESİ : Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/11/2012
NUMARASI : 2011/96-2012/345

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılardan ..Fide Tarım Ltd. Şti ile .. Tohum Tarım Ltd. Şti avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı .. Tohum Tarım San. Tic. Ltd. Şt ivekili avukat E.. D.. geldi, karşı taraftan gelen olmadığından duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, Pazar ilçesi Menteşe köyü 258 parselde bulunan 2400 metrekarelik alana davalılar tarafından kendisine satılan domates fidelerini diktiğini, arazinin 1. sınıf tarım arazisi olduğunu, domates fidelerinin,1.sınıf kaliteli, sertifikalı, kullanılmamış, yöre şartlarına uygun ve dayanıklı tohumdan üretildiğinin belirtildiğini, belirtilen vasıflar ile satılan fidelerin bu özellikleri ihtiva etmediği gibi tarlada kuruduğu için tamamen ürün alınamaza hale geldiğini ve zarara uğradığını ileri sürerek yaptırdığı tesbit sonucu belirlenen zararından fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 11.000 TL nin ve tespit giderinin, tespit tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 11.000 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin 2013/4578-2014/1604
Hakların saklı tutulmasına karar verilmiş; hüküm, davalılardan ...Tohum ve Dost Fide tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı, davalı tohum firmasının ürettiği tohumlardan yetiştirilen domates fidelerini diğer davalıdan satın alıp diktiğini, gereği gibi baktığı halde fidelerin kuruması nedeniyle uğradığı zararın tahsili için eldeki davayı açmıştır. Davalılar, zararın davacının bakım koşullarından meydana geldiğini savunmuşlardır. Mahkemece, hükme esas alınan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Fitopatoloji alt dalından seçilen üç öğretim görevlisi tarafından düzenlenen raporda, fidelerde Clavibacter michiganensis ssp.michiganensis ve fusarium oxysporum hastalıklarının bulunduğu, hastalığın homojen ve yüksek oranda görülmesi, diğer domates çeşitlerinde görülmemesi, hastalığın bitkinin daha geç evresinde patojenlerin artması ile belirgin hale gelmesi gerekçe gösterilerek fide kaynaklı olduğu vurgulanarak, hesaplanan davacı zararının tahsiline karar verilmiştir. Davalıların gerek yargılama safhasında gerekse temyiz aşamasında ileri sürdüğü delilleri arasında, Turhal Asliye Hukuk Mahkemelerinde aynı firmanın aynı cins domates fidelerinin bahsedilen hastalıklar nedeniyle kuruması sonucu zararlarının tahsili için açılan davalarda bilirkişi raporlarında farklı görüş belirtilerek davanın reddine karar verildiği bildirilerek buna ilişkin delilleri dosyaya sunulmuştur. Emsal dava dosyalarının bozma ilamları da gözetilerek; Turhal Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/106-2013/474 esas ve karar sayılı dosyasının incelenmesinde; bir başka üreticinin davalı..Tohum ve kooperatife karşı Alsancak RN F1 Domates fidesinin aynı hastalıklarla bulaşık olması nedeniyle uğradığı zararın tahsili için dava açtığı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünden seçilen üç kişilik bilirkişi heyetinin hazırladığı bilirkişi raporunda, hastalığın her aşamada bulaşması mümkün hastalıklardan olduğu, hangi aşamada bulaştığının tesbitinin mümkün olmaması nedeniyle davalıların sorumlu olmadığı belirtilmiş yine Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünden seçilen üç kişilik bilirkişi heyeti raporunda ise hastalığın fide döneminden sonra otaya çıktığı ve yetiştiricilik sırasındaki iklim ve toprak koşullarından kaynaklandığı belirtilmiş, mahkemece bu bilirkişi raporları esas alınarak davanın reddine karar verildiği, kararın henüz kesinleşmediği görülmüştür. Bu durumda; Aynı yörede aynı firmalardan satın alınan aynı cins domates fideleri ile ilgili olarak açılan davalarda alınan bilirkişi raporlarının birbirlerine aksi görüşte oldukları ve bunları esas alan mahkemelerin de farklı kararlar verdiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece gerek eldeki dava dosyasında gerekse bahsedilen Turhal Asliye Hukuk Mahkemesinin dava dosyasında görevlendirilen bilirkişiler haricinde, üniversitelerin ziraat fakültelerinin bu hastalıklar konusunda uzman bölümlerinden bilirkişi heyeti oluşturularak, dava konusu olayın değerlendirilmesi ile eldeki dava dosyası ve diğer dava dosyalarındaki bilirkişi raporları arasındaki görüş farklılıklarını da etraflıca tartışıp değerlendirilerek (özellikle yörede daha evvelce yada sonra bu hastalığın görülüp görülmediği, evvelce münavebe olarak hangi bitkinin yetiştirildiği, diğer domates çeşitlerinde de görülüp görülmediği, hastalığın çıkış evresi izah edilerek) taraf ve yargı denetimine açık bilirkişi raporu alınıp raporlar arasındaki mubayenet giderilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Bozma sebebine göre davalıların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenle kararın temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, 2.bentte açıklanan nedenle davalıların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 1.100,00 TL duruşma avukatlık parasının davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, peşin alınan 163.50 TL. temyiz harcının istek halinde davalılardan ..Fide Tarım Ltd. Şti ile ... Tohum Tarım Ltd. Şti"ne iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.1.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.