MAHKEMESİ: .... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davacı ... vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 21/01/2020 günü için yapılan tebligat üzerine davalı Hazine vekili Av. ... ile davalı ... Yönetimi vekili ....... geldiler, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Daha sonra dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü;
K A R A R
Davacı vekili 30/05/2016 tarihli dava dilekçesi ile .....bulunan ve dava dilekçesi ekindeki krokide 1, 2 ve 3 rakamları ile gösterilen tapusuz taşınmazların 1985 yılından bu yana davacının malik sıfatıyla zilyetliğinde olduğunu ve davacı yararına zilyetlikle kazanma şartlarının gerçekleştiğini belirterek davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiş, davalı Hazine ise yargılama sırasında taşınmazların Hazine adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne,.....mahallesinde bulunan..... tarafından hazırlanan 02/08/2017 tarihli rapora ekli krokide (1) rakamı ile gösterilen toplam 6679,35 m² yüzölçümlü taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, aynı krokide (2) rakamı ile gösterilen toplam 6062,50 m² yüzölçümlü taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, aynı rapora ekli krokide (3) rakamı ile gösterilen toplam 10.748,51 m² yüzölçümlü taşınmaza ilişkin davanın reddi ile bu taşınmazın Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hükme karşı davalılar Hazine ve Orman Yönetimi tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ...... davalı Hazine vekili ile davalı ... Yönetimi vekilinin istinaf talebinin kabulüne, ..... sayılı kararının kaldırılmasına, davanın reddine, dava konusu ....mahallesinde buluna...... hazırlanan 02/08/2017 tarihli rapora ekli krokide 1, 2 ve 3 rakamları ile gösterilen taşınmazların "orman" vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna ekli krokide 1 ve 2 rakamları ile gösterilen taşınmazlara yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede orman kadstrosu 1999 yılında ilan edilerek kesinleşmiştir. 1960 yılında yapılıp kesinleşen genel arazi kadastrosu vardır.
İstinaf incelemesi sonucu bölge adliye mahkemesince çekişmeli 1 ve 2 rakamları ile gösterilen taşınmazların evveliyatlarının orman sayılan yerlerden olduğu gerekçesiyle orman vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmiş ise de; yerel mahkemece yapılan keşif sonucu düzenlenen 02/08/2017 tarihli fen ve jeodezi bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazların tarihli hava fotoğrafında üzerinde küçük çalılıkların bulunduğu hali arazi vasfında olduğunun belirtildiği, 10/07/2017 tarihli orman bilirkişi raporunda ise taşınmazların 1948 tarihli hava fotoğrafında kısmen münferit makilikle ve yapraklı ağaçlarla kaplı olduğu kısmen de hali arazi olduğu belirtildiği halde, taşınmazların öncesinin orman sayılan yerlerden olup olmadığı duraksamaya yer vermeyecek şekilde saptanmadan ve her iki bilirkişi raporu arasındaki çelişki giderilmeden hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı hüküm kurulamaz.
O halde mahkemece, çekişmeli taşınmazın bulunduğu yöreye ait en eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ile 1995-2000 yıllarına ait hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilmeli, yine çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede yapıldığı anlaşılan orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği getirtilerek dosya arasına alınmalı, önceki bilirkişiler dışında halen .....ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ziraat mühendisi bir jeolog ve bir harita mühendisinden veya olmadığı takdirde bir tapu fen memurundan oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle yeniden yapılacak keşifte orman sınır noktaları tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet orman sınır noktası bulunup röperlenmeli, orman kadastrosu ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeğe çevrilerek, çekişmeli taşınmazın orman kadastro haritasına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde ve aynı ya da yakın orman sınır hatlarında, dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilmeli, tutanaklardaki anlatımlar değerlendirilmeli, tutanaklarla tahdit haritası arasında çelişki bulunup bulunmadığı belirlenmeli, çelişki bulunmakta ise çekişmeli parsel yönünden tahdit tutanakları ile haritalar arasındaki çelişki tahdit tutanaklarına değer verilmek suretiyle giderilecek şekilde müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak, açıklamalı, krokili rapor alınmalı, taşınmaz kesinleşen orman kadastro sınırları içinde bulunduğu takdirde davanın reddine karar verilmelidir.
Taşınmazın kesinleşen orman kadastro sınırlarının dışında bulunduğunun anlaşılması halinde ise getirtilen hava fotoğrafları ve memleket haritaları ile amenejman planı çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hâkim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi)hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı açıklattırılmalı, klizimetre (eğim ölçer) cihazı ile taşınmazın bölümlerinin gerçek eğimi (en düşük, en yüksek ve ortama eğiminin) memleket haritasındaki münhanilerden de yararlanılarak belirlenmeli, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Yine, çekişmelitaşınmazlarda davacı yararına zilyetlik yolu ile kazanma koşulları araştırılarak, yapılacak keşifte, tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmazlar başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; dava tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tespit yada tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı ..... Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptmalıdır. Taşınmazın öncesi orman veya 6831 sayılı Kanunun 1/J maddesi kapsamında eğimi % 12"yi aşan (toprak muhafaza karakteri taşıyan) çalılık niteliğinde olduğunun anlaşılması halinde, orman kadastrosunun yapıldığı tarihten dava tarihine kadar yeterli zilyetlik süresinin dolmadığı gözetilmeli, aksi takdirde dosyadaki tüm deliller değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün 1 ve 2 rakamları ile gösterilen taşınmazlar yönünden BOZULMASINA, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde iadesine 21/01/2020 günü oy birliğiyle karar verildi.