BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/4 Esas 2022/634 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/4 Esas
KARAR NO : 2022/634

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 05/01/2021
KARAR TARİHİ : 21/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin sigortalısı dava dışı ... Ltd. Şti.'nin ... Mah. ...Yolu Cad, No:.. Büyükçekmece/İstanbul adresinde kiracısı olduğu taşınmazda, komşu işyerinden kaynaklı yangına itfaiyenin müdahalesi sırasında sigortalı işyerine su sirayeti sonucunda hasar meydana geldiğini, İtfaiye ekipleri tarafından hazırlanan yangın raporunda el yapımı ısıtıcının açık unutulmasıyla yangının meydana geldiğinin belirtildiğini, hasarın davacıya ihbar edilmesiyle hasar ve kusur durumunun tespiti için eksper tayin edildiğini, hazırlanan eksper raporunda toplam tazminat talebinin 6.963,57 $ tespit edildiğini, davacı şirket tarafından 46.170,28 TL hasar bedelinin 21.08.2019 tarihinde sigortalıya ödendiğini, ödenen tazminattan davalıların %100 oranında kusurlu olduğunun ortaya çıktığını, davalıların hasar tutarını ödemediğinden İstanbul... İcra Müdürlüğü’nün... E sayılı dosyası ile icra takibinin başlatıldığını, davalıların borca itiraz ederek takibi durdurduğunu belirterek; itirazın iptaline, takibin devamına, davalıların %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davalılara ait işyerinde çıkan yangında davalı şirketlerin kusuru ve ihmali bulunmadığını, işyerinde meydana gelen yangında davalı şirketlerin kusuru ve ihmali bulunmadığından komşu işyerinde meydana gelen hasardan davalıların sorumlu olmadığını, komşu işyerinde meydana gelen hasarın, doğrudan yangın nedeniyle oluşmadığını, itfaiye ekiplerinin yangını söndürmesi sırasında kullanılan su ve köpüklerin komşu işyerine sirayeti sonucunda oluştuğunu, davalı şirketin yaptığı iş, üretim ya da eylemleri ile komşu işyerinde sudan kaynaklı meydana gelen hasar arasında neden sonuç ilişki ve illiyet bağının bulunmadığını, sigorta şirketinin rücuen tazminat talebi için gerekli yasal koşulların oluşmadığını, kusur incelemesi yapılırken sigortalı şirketin eylem ve eylemsizlikleri ile hasarın doğmasında artmasında kusurunun olup olmadığı, birlikte kusurunun bulunup bulunmadığı hususun incelenmesi gerektiğini, su sızması nedeniyle komşu işyerindeki hangi demirbaş, malzeme ve eşyanın hasar gördüğü ve hasarın içeriği ve niteliği ispat edilmesi ve buna göre hasar/zararın miktarı yeniden hesap edilmesi gerektiğini, talep edilen faiz oranları ve faizin başlangıç tarihlerinin hukuka uyarlı olmadığını, davacının icra inkar tazminat talebi için yasal koşulların oluşmadığını belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; sigorta poliçesi kapsamında sigortalı şirkete ödenen hasar bedelinin davalılardan rücuen tahsili amacı ile başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.

İtirazın iptali istemine konu İstanbul ... İcra Dairesinin ...esas sayılı takip dosyası celp ve tetkik edilmiş olup davacı tarafından davalılar aleyhine 46.170,28 TL asıl alacak ve 2.713,29 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 48.883,57 TL alacak üzerinden ilamsız icra takibinin başlatıldığı, davalıların takibe itirazı üzerine icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
Sigorta poliçesi, ekspertiz raporu, ödeme belgelerinden oluşan hasar dosyasının, itfaiye yangın raporunun dosyaya ibraz edildiği görülmüştür.
Bakırköy .... Ağır Ceza Mahkemesinin ... esas, ...karar sayılı ceza dava dosyası uyap üzerinden celp ve tetkik edilmiştir.
...Tapu Müdürlüğüne yazı yazılarak riziko mahalli olan Cumhuriyet mahallesi, ...Yolu caddesi, No:...Büyükçekmece adresindeki taşınmaza ait tapu kaydı (bağımsız bölümleri- kat mülkiyeti/kat irtifakını gösterir şekilde) celp ve tetkik edilmiş olup dava dışı sigortalı ile davalıların kat maliki olmadıkları saptanmakla, Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerinin tatbikine yer olmadığı, mahkememizin görevli olduğu saptanmıştır.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan bilirkişiler ..., ..., ...ve...anan raporda özetle; "...A- YANGIN OLAYI AÇISINDAN İNCELEME:
İstanbul ili, Büyükçekmece Cumhuriyet mahallesinde ...Yolu caddesinde No... de bulunan 5 katlı işyerinin 5nci katında bulunan ve davalılara ait işyerinde 22.06.2019 günü saat 02:00 sıralarında yangın olayı meydana gelmiş, yangın sonucunda 4 yabancı işçi vefat etmiştir.
Dosyada sunulu olay yeri inceleme raporundan; binanın 4ncü katına kadar yangın merdiveninin olduğu, olayın meydana geldiği 5nci katta yangın merdiveni olmadığı, olayın meydana geldiği 5nci katta girişteki sağda bulunan ofislerde ve solda bulunan ofiste yanma olayının gerçekleşmediği, ancak yoğun islenmeden kaynaklı eşyaların zarar gördüğü, bu katta, içinde ranza halinde yatakların olduğu 8 adet yatakhanenin olduğu ve bu yatakhanelerde yoğun yanma meydana geldiğinin tespit edildiği, olay yeri eki krokide yanmanın meydana geldiği işyerinde yatakhane ve atölye olarak kullanılan katın en üst katta davalı ... firmasına ait olduğu, davacı sigorta şirketinin sigortalısı dava dışı ... firmasının ise giriş katında olduğu görülmektedir.
Dosyada mevcut... Yangın Raporunda, olay yerine varıldığında işyerinin çatı katının yoğun dumanla birlikte alevli surette yanmakta olduğu ve mahsur kalanların olduğunun görüldüğü, yangın raporunda yangının çıkış sebebi olarak yük asansör boşluğu yanındaki sıralı yatakhanelerden 2nci yatakhaneye girişte, tam karşı duvarın solunda 1 adet el yapımı elektrikli ısıtıcı ve üzerinde demlikler bulunmakta olduğu,
Bu el yapımı ısıtıcının herhangi bir nedenle açık unutulmasıyla yakınında bulunan yatağa veya örtüsüne temas etmesi veya yüksek ısı sonucu yakınındaki yatağa ait tekstil türevi malzemeleri zamanla kızıştırarak tutuşturmasıyla yangın başlangıcının meydana geldiği, gelişerek yatakhanenin tamamına akabinde bitişiğinde bulunan yatakhanelere ve katında bulunan diğer kolay yanıcı maddelere sirayet ettiği kanaatine varılmıştır
B-İŞ GÜVENLİĞİ BAKIMINDAN İNCELEME:
Dava, cevap dilekçeleri, hasar dosyası, ödeme belgeleri, savcılık dosyası, takip dosyası, itfaiye raporu ile tüm dosyadaki belgelerde yapılan incelemede;... A.Ş.’de 22.06.2019 tarihinde meydana gelen yangının el yapımı elektrikli ısıtıcının açık unutulmasıyla meydana geldiği, işyerindeki yatakhanelerde yangın algılama sisteminin yetersiz olduğu, yatakhanelerde yemek pişirildiği, yatakhanenin içinde elektrik panosunun olduğu, yangın söndürme cihazlarının yetersiz olduğu, yangına müdahale dolabının olmadığı acil çıkış ve kaçış yollarının olmadığı tespit edilmiş olduğundan yangının çıkmasında davalı şirketlerin kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı şirketin sigortalısı dava dışı ...Ltd. Şti.'nin Büyükçekmece, Cumhuriyet Mahallesi, ... Yolu Caddesi, No:..adresinde kiracısı olduğu taşınmazda, komşu işyerinden... A.Ş.’nin işyerindeki yangına itfaiyenin müdahalesi sırasında su sirayet etmesi sonucunda hasar meydana gelmiştir. Hasarın meydana gelmesinde, davalılar ...A.Ş ile...Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun bulunduğu ve illiyet bağının mevcut olduğu kanaatine varılmıştır.
Binaların Yangından korunması hakkında yönetmelik (BYKHY) -2015 Madde 50 de diğer binaların yatakhane olarak kullanılan bölümlerinde uyulması gereken şartlar sıralanmış, yine aynı yönetmelik Madde 68 uyarınca her türlü binada elektrik iç tesisatı, koruma teçhizatı, kısa devre hesapları, yalıtım malzemeleri, bağlantı ve tespit elemanları, uzatma kabloları, elektrik tesisat projeleri ve kuvvetli akım tesisatı; 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine, 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili diğer yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
Aynı yönetmelikte mutfak ve çay ocaklarını açıklayan Madde 57 de (3) Mutfak ve çay ocakları binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılır. Bölme olarak ahşap ve diğer kolay yanıcı maddeler kullanılamaz.” Şartının sağlanması gerekir.
Yangının çıktığı çatı katında BYKH yönetmeliğinin maddelerine aykırı uygulama ile yangın merdiveni olmayan çatı katında işçilerin konaklamasına izin verilmesi, Madde 50 ye ve Madde 68 de belirtilen şartlara aykırı olarak en az 60 dakika yangına dayanıklı duvar ve çatı özelliği ve yangına dayanıklı kapı özellikleri olmayan, elektrik iç tesisatına uymayan mahalde işçiler için yatakhane yapılması, yatakhanede işçilerin çay ocağının binanın diğer kısımlarından 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeyle ayrılmaması sebebiyle yine aynı yönetmelik Madde 6 uyarınca işyeri sahibi olan davalı şirket meydana gelen yangın ve yangın hasarından sorumludur. Yangının söndürülmesi için kullanılan suların binada alt katlara binaya ait şaftlardan ve duvar ve döşemelerden sızarak davacının sigortalısına ait işyerinin hasarlanmasına sebebiyet verdiği, bu hasardan davalıların sorumlu ve dava dışı sigortalının kusuru ve sorumluluğu olmadığı değerlendirilmiştir.
C-HASAR TUTARINA İLİŞKİN İNCELEME:
Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1993 olan Yangın Sigortası Genel Şartları’ nın ‘’A- 1-Sigortanın Kapsamı ‘’ başlıklı düzenlemesinde ,
‘’Bu sigorta ile yangının, yıldırımın, infilakın veya yangın ve infilak sonucu meydana gelen duman, buhar ve hararetin sigortalı mallarda doğrudan neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar temin olunmuştur. ‘’ denilmek suretiyle poliçe kapsamında verilen teminatın niteliği gösterilmiştir.
Yangın sigortası Genel Şartların B.5- Tazmin Kıymetlerinin Hesabı başlıklı düzenlemesinde
5.1- Sigorta tazminatının hesabında sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin kıymeti (rayiç bedel) esas tutulur. Ancak sigorta ettiren ve sigortacı poliçenin ikame bedeli (yeni değer) üzerinden tanzim edilmesi hususunda anlaşabilir. Bu durumda poliçenin ikame bedeli (yeni değer) üzerinden tanzim edildiği poliçede açıkça belirtilir.
1.1 Rayiç bedel esasına göre tanzim edilen poliçelerde; teminat kapsamına dâhil edilmiş olan kıymetlerin tazminat ödemelerinde eskime, aşınma, yıpranma (kullanma payı) ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri düşülür ve varsa yenilerinin belirgin randıman ve nitelik farkları da ödenecek tazminattan indirilir.
1.2 Yeni değer (nakliye, montaj, gümrük, vergi, resim, harç masrafları dâhil olmak üzere yenisinin ikame bedeli) esasına göre tanzim edilen poliçelerde, teminat kapsamına dahil edilmiş olan kıymetlerin tazminat ödemelerinde;
a) Poliçede eskime, aşınma, yıpranma (kullanma) payı için belirtilmiş olan azami oranın veya yaşın aşılmaması kaydıyla, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte sigorta konusu kıymetin yeniden yapım veya alım maliyetine göre bulunan ikame bedeli esas alınır. Ancak sigortacının eksik sigorta, sovtaj ve belirgin teknoloji farkından kaynaklanan tenzilat hakları saklıdır.
b) Eskime, aşınma ve yıpranma (kullanma) payı için poliçede belirtilmiş olan azami oranının veya yaşın aşılmış olması halinde, tazmin kıymetinde rayiç bedel esası dikkate alınır.
Ekspertiz raporunda, 3785,12 usd dekorasyon hasarı, 3178,45USD demirbaş hasarı hesap edilmiş olup,
Dekorasyon hasarı ile ilgili 114 m2 parke hasarı için 6.325 TL, süpürgelik değişimi için 750 TL, boya işi için 750 TL, 6 adet kapı değişimi için 5.400 TL hesap edildiği, bu kalemler için %5 oranında eskime tenzilatı uygulandığı, bunun yanında ıslanan hacimlerde duvar ve zemin kurutma için 1.000TL, temizlik için 600 TL, su tahliyesi için 2.000 TL ve moloz atımı için 1.000 TL belirlendiği, toplam 21.961,25 TL’nin (hasar tarihindeki kur ile 3785,12USD) piyasa rayiçlerine göre kadri maruf olduğu kanaatine varılmıştır.
Demirbaş hasarı ile ilgili de mobilya, fırın, mini buzdolabı, güvenlik kamerası, telefon santrali ve klima hasarı ile ilgili ekspertiz raporunda eskime tenzilatı düşüldükten sonra 18.941,33TL (hasar tarihindeki kur ile 3.264,12 USD) hesap edildiği, bu tutara sovtaj tenzili olan 86,17 USD’nin düşülmek sureti ile 3178,45 USD demirbaş hasarı tespit edildiği, hesap edilen tutarın piyasa rayiçlerine göre kadri maruf olduğu, toplam hasar tutarının 6.963,57 USD kadar olduğu kanaatine varılmıştır.
7- SİGORTACININ TALEP HAKKI AÇISINDAN İNCELEME
Derdest davada ...A.Ş.’de 22.06.2019 tarihinde meydana gelen yangının el yapımı elektrikli ısıtıcının açık unutulmasıyla meydana geldiği yapılan teknik değerlendirme kapsamında ortaya konulmuş olup, davacı şirketin sigortalısı dava dışı ... Ltd. Şti.'nin Cumhuriyet Mah. ...Cad, No:.. Büyükçekmece/İstanbul adresinde kiracısı olduğu taşınmazda, komşu işyerinden kaynaklı yangına itfaiyenin müdahalesi sırasında sigortalı işyerine su sirayeti sonucunda hasar meydana geldiği tespit olunmuştur.
8-SONUÇ VE KANAAT :
1- Yangın olayının binanın 5nci katındaki davalılara ait atölye ve işçilerin kaldığı yatakhanede el yapımı ısıtıcıdan kaynaklı olarak başladığı, davalıların yürürlükteki BYKH Yönetmelikte belirtilen yangın güvenlik önlemlerini almamalarından dolayı yangının başlamasından ve gelişmesinden dolayı kusurlu oldukları;
2- Davacı şirketin sigortalısı dava dışı ...Ltd. Şti.'nin Büyükçekmece, Cumhuriyet Mahallesi, ...Caddesi, No:.. adresinde kiracısı olduğu taşınmaza binanın üst katındaki yangına İtfaiyenin müdahalesi sırasında su sirayet etmesi sonucunda hasar meydana geldiği,
3- Hasarın meydana gelmesinde, davalılar ...A.Ş ile ...Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun bulunduğu ve illiyet bağının mevcut olduğu,
4-Davacı sigorta kuruluşunca atanan Eksper tarafından tanzim olunan ekspertiz raporu kapsamında saptanan 6.963,57 $ toplam hasar tutarının davacı şirket tarafından 46.170,28 TL olarak 21.08.2019 tarihinde sigortalıya ödendiği
5- Söz konusu tazminatın hasarın meydana gelmesinde sorumlu olan davalılar ...A.Ş ile ... Ltd. Şti.’nin İstanbul ... İcra Müdürlüğü’nün ...E sayılı dosyasına vaki itirazının yerinde olmadığı..." yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosya kapsamına alınan bilirkişiler ..., ..., ...ve... tarafından hazırlanan ek raporda özetle; "...Davalılar vekili, dava konusu yangın hadisesinde müvekkil şirketin herhangi bir kusuru ve dolayısı ile sorumluluğunun mevcut olmadığını, 27.06.2019 tarihli itfaiye raporunda da, bu durum tespit edilerek ilgili kattaki el yapımı ısıtıcının açık unutularak yangına sebebiyet verdiği sonucuna varılmış olduğu, bu nedenle yangının çıkış sebebi ile müvekkil şirketin doğrudan bir bağlantı ve ilgisi bulunmadığını, yangının, işyeri faaliyetleri sebebiyle değil, orada bulunan ve el yapımı ısıtıcıyı açık bırakan 3.kişilerin kusuru ile çıkmış olduğunu, bundan dolayı, davalı şirketin iş güvenliği ve yangınla mücadelesi konusunda herhangi bir ihmali ve kusuru bulunmadığını iddia etmektedir. ... A.Ş.’de 22.06.2019 tarihinde meydana gelen yangının el yapımı elektrikli ısıtıcının açık unutulmasıyla meydana geldiği, yatakhanelerde yangın algılama sisteminin yetersiz olduğu, yemek pişirildiği, yatakhanenin içinde elektrik panosunun olduğu, yangın söndürme cihazlarının yetersiz olduğu, yangına müdahale dolabının olmadığı acil çıkış ve kaçış yollarının olmadığı tespit edilmiş olduğundan yangının çıkmasında davalı şirketlerin kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı şirketin sigortalısı dava dışı ... Ltd. Şti.'nin taşınmazda, komşu işyerindeki yangına itfaiyenin müdahalesi sırasında su sirayet etmesi sonucunda hasar meydana gelmesinde, davalıların sorumluluğunun bulunduğu ve illiyet bağının mevcut olduğu kanaatine varılmıştır. Elektrik iç tesisatı, koruma teçhizatı, yalıtım malzemeleri, bağlantı ve tespit elemanları, uzatma kabloları, Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili diğer yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilmediği, mutfak ve çay ocaklarının binanın diğer kısımlarından yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılmadığı, yangın merdiveni olmayan çatı katında işçilerin konaklamasına izin verildiği, işyeri sahibi davalı şirket meydana gelen yangın ve yangın hasarından sorumlu olduğu, yangının söndürülmesi için kullanılan suların binada alt katlara binaya ait şaftlardan ve duvar ve döşemelerden sızarak davacının sigortalısına ait işyerinin hasarlanmasına sebebiyet verdiği, bu hasardan davalıların kusurlu ve sorumlu olduğu değerlendirilmiştir.
3.2- YANGIN GÜVENLİĞİ AÇISINDAN DAVALILAR VEKİLİNİN İTİRAZLARININ CEVAPLANDIRILMASI
Davalılar vekili itiraz dilekçesinde yangına sebebiyet verenin davalı işyeri değil, ısıtıcıyı açık bırakan 3.kişiler olduğunu, davalı şirketin iş güvenliği açısından gerekli tedbirleri aldığını ve uygulamaları yaptığını, ayrıca yangınla mücadele konusunda gerekli çalışmaları yaptığını, yangınla ilgili gerekli ekipmanı da işyerinde bulundurduğunun açık olduğunu, Yangının işyeri faaliyetleri sebebiyle değil, orada bulunan ve el yapımı ısıtıcıyı açık bırakan 3.kişilerin kusuru ile çıktığını ,-söz konusu yangının çıkış sebebi ile müvekkil şirketin doğrudan bir bağlantısı ve ilgisi bulunmadığını belirterek rapora itiraz etmektedir
CEVAP:
Dava konusu yangın olayı, İstanbul ili, Büyükçekmece ...mahallesinde ...caddesinde No... de bulunan 5 katlı işyerinin 5nci katında bulunan davalı ... isimli işyerinde 22.06.2019 günü saat 02:00 sıralarında yangın meydana gelmiştir., Bu yangın sonucunda 4 yabancı işçi vefat etmiştir.
Dosyada sunulu olay yeri incelemede;
1- binanın 4ncü katına kadar yangın merdiveninin olduğu, olayın meydana geldiği 5nci katta yangın merdiveni olmadığı,
2- olayın meydana geldiği 5nci katta girişteki sağda bulunan ofislerde ve solda bulunan ofiste yanma olayının gerçekleşmediği, ancak yoğun islenmeden kaynaklı eşyaların zarar gördüğü,bu katta, içinde ranza halinde yatakların olduğu 8 adet yatakhanenin olduğu ve bu yatakhanelerde yoğun yanma meydana geldiği tespit edildiği
3- olay yeri eki krokide yanmanın meydana geldiği işyerinde yatakhane ve atölye olarak kullanılan katın en üst katta davalı ... firmasına ait olduğu tespit edilmiştir.
Ülkemizde Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik(BYKHY) ülkemizde muhtelif amaçlarla kullanılan binalarda, kullanım amacına uygun olarak alınması gereken tedbirleri uyulması mecburi olan kuralları açıklamaktadır.
Bu yönetmeliğin (BYKHY) -2015 Madde 50 de diğer binaların yatakhane olarak kullanılan bölümlerinde uyulması gereken şartlar sıralanmış, yine aynı yönetmelik Madde 68 uyarınca her türlü binada elektrik iç tesisatı, koruma teçhizatı, kısa devre hesapları, yalıtım malzemeleri, bağlantı ve tespit elemanları, uzatma kabloları, elektrik tesisat projeleri ve kuvvetli akım tesisatı; 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine, 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili diğer yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
Davalı yangına sebebiyet verenin 3. Kişi olduğunu savunmaktadır. Ancak yangın davalının işyerinde, istihdam ettiği yabancı işçilerinin kalması için yatakhane olarak dönüştürdüğü 8 adet mekandan biri olan 2nci yatakhanede tam karşı duvarın solunda 1 adet el yapımı elektrikli ısıtıcı ve üzerinde demlikler bulunmakta olan kesiminde meydana gelmiştir
Bu kata ulaşan yangın merdiveni de bulunmamaktadır. Nitekim dosyada mevcut İBB Yangın Raporunda, olay yerine varıldığında işyerinin çatı katının yoğun dumanla birlikte alevli surette yanmakta olduğu ve mahsur kalanların olduğunun görüldüğü tespit edilmiştir.
Bu el yapımı ısıtıcının herhangi bir nedenle açık unutulmasıyla yakınında bulunan yatağa veya örtüsüne temas etmesi veya yüksek ısı sonucu yakınındaki yatağa ait tekstil türevi malzemeleri zamanla kızıştırarak tutuşturmasıyla yangın başlangıcının meydana geldiği, gelişerek yatakhanenin tamamına akabinde bitişiğinde bulunan yatakhanelere ve katında bulunan diğer kolay yanıcı maddelere sirayet ettiği kanaatine varılmıştır.
Davalı firma tarafından, işçilerine tahsis ettiği yatakhanede BYKH yönetmelik madde 50 ve madde 68 de belirtilen kurallara uyulmasını sağlasaydı, yine aynı yönetmelikte belirtilen mutfak ve çay ocaklarını açıklayan Madde 57 de (3) Mutfak ve çay ocakları binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılır. Bölme olarak ahşap ve diğer kolay yanıcı maddeler kullanılamaz.” Şartını sağlayacak şekilde işçilerinin çay ocağını yönetmeliğe uygun şekilde yatakhaneden ayrı bir konumda ve 2 saat yangına dayanıklı duvarla ayırarak oluştursaydı ve gereken önlemleri alsaydı yangın meydana gelmezdi.
Dolayısıyla heyetimiz tarafından hazırlanan kök raporda da açıkça belirtildiği üzere Yangının çıktığı çatı katında BYKH yönetmeliğinin maddelerine aykırı uygulama ile yangın merdiveni olmayan çatı katında işçilerin konaklamasına izin verilmesi, Madde 50 ye ve Madde 68 de belirtilen şartlara aykırı olarak en az 60 dakika yangına dayanıklı duvar ve çatı özelliği ve yangına dayanıklı kapı özellikleri olmayan, elektrik iç tesisatına uymayan mahalde işçiler için yatakhane yapılması, yatakhanede işçilerinçay ocağının binanın diğer kısımlarından 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeyle ayrılmaması sebebiyle yine aynı yönetmelik Madde 6 uyarınca işyeri sahibi olan davalı şirket sorumludur.
Davalı itirazında olayın oluş şekline göre, sigortalının uğradığı zararın itfaiye ekiplerinin kullandığı su ve köpükten kaynaklı olduğunu, davalı müvekkilinin eyleminden kaynaklanmadığını iddia ederek rapora itiraz etmiştir.
CEVAP: Yangın davalı işyerinin bulunduğu binanın 5. Katında başlamıştır. Dosyada mevcut ...İtfaiye Yangın Raporunda, olay yerine varıldığında işyerinin çatı katının yoğun dumanla birlikte alevli surette yanmakta olduğu ve mahsur kalanların olduğu belirtilmektedir
Yangın olaylarında söndürme temel olarak yangın tetrahedronu da denilen ve Yakıt(yanabilecek madde=yangın yükü) -Oksijen(hava)- Reaksiyon Isısı- Tutuşma sıcaklığından müteşekkil bağlantının bir veya birden fazla öğesinin bir söndürücü agent vasıtasıyla kesilmesi ile sağlanır.
Genellikle de bu söndürücü agent, su veya su+”köpük yapıcı malzeme” ile oluşturulan köpüktür.
Davalı işyerinde yangını henüz başlangıç aşamasında sezen bir algılama sistemi olmaması, yangının başlangıçta etkin bir şekilde söndürülmemesi sebebiyle İtfaiye olay yerine geldiğinde yangın tam gelişmiş yangın fazında alevli bir yanmanın olduğu anlaşılmaktadır.
Bu tip bir yangının söndürülmesinde suyun kullanılması, gerekirse yatakhane olması sebebiyle yatak malzemesini de söndürebilecek köpükle müdahale edilmesi son derece normaldir.
Kullanılan su miktarını veya söndürücü emtianın miktarını ise hem yangının bulunduğu faz ve hem de o katta bulunan yangın yükü denilen yanabilen malzeme belirler. Yatakhane olarak kullanıldığı göz önüne alındığında burada yangın yükünün yataklar,tekstiller sebebiyle fazla olduğu, yangının da tam gelişmiş olması hasebiyle İtfaiyenin uygulamasının hatalı olmadığı aşikardır..." yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Huzurdaki davada; davacı sigorta şirketinin, dava dışı sigortalısına aralarındaki sigorta poliçesine dayanarak ödediği hasar bedelinin, hasardan sorumlu olduğunu iddia ettiği davalılardan 6102 sayılı TTK'nın 1472. maddesi uyarınca rücuen tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali isteminin ileri sürüldüğü, davacı sigorta şirketi tarafından, dava dışı sigortalıya ait işyeri için 19/11/2018 başlangıç tarihli 1 yıl süreli Modüler Kurumsal Sigorta Poliçesinin düzenlendiği, dava konusu hasarın (yangın söndürme sırasında su basması sureti ile) 22/06/2019 tarihinde meydana geldiği, dosya kapsamında ödeme belgesi ve "mutabakatname ve ibraname" başlıklı belgeye göre, davacı tarafından sigortalısına 21/08/2019 tarihinde 46.170,28-TL ödeme yapıldığı, bu ödemeye istinaden sigortalının davaya konu hasar nedeniyle ödeme yapılan miktar dahilinde sorumlulara karşı talep ve dava haklarını davacı sigorta şirketine devir ve temlik ederek sigorta şirketini ibra ettiği, böylece davacının aktif husumet ehliyetinin mevcut olduğu anlaşılmıştır. Davalıların yangın olayının çıkmasında ve yangın neticesinde söndürme faaliyeti sırasında sigortalı iş yerini su basmasında kusurlarının ve illiyet bağının bulunmadığını savundukları görülmüştür. Bu hali ile somut olaydaki uyuşmazlığın, davacı şirket sigortalısının kullanımındaki iş yerinde yangın söndürme faaliyeti kapsamında su basması ile oluşan hasar nedeniyle davalıların kusur ve sorumluluğunun ya da kusursuz sorumluluğunun bulunup bulunmadığı noktalarında toplandığı saptanmıştır.
Dosya kapsamında celp ve tetkik edilen belgeler ışığında; dava konusu yangın olayının İstanbul ili, Büyükçekmece ...mahallesi, ...caddesi, No...' da bulunan 5 katlı işyerinin 5. katında bulunan davalı şirketlerin kullanımında olan işyerinde 22/06/2019 tarihinde gece saatlerinde (03:00) başladığı, yangın sonucunda davalıların iş yerinde çalışan 4 yabancı işçinin vefat ettiği, Bakırköy ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... esas, ...karar sayılı ceza dava dosyası kapsamında yangının davalıların işyerinde istihdam ettiği yabancı işçilerinin kalması için yatakhane olarak dönüştürdüğü 8 adet mekandan biri olan 2. yatakhanede 1 adet el yapımı elektrikli ısıtıcı ve üzerinde demlikler bulunan kesiminde meydana geldiği, el yapımı ısıtıcının açık unutulması, yatağa/ örtüye temas etmesi ile yangın olayının meydana geldiğinin tespit edildiği, davalı şirketlerin faaliyetindeki iş yeri sahibi olduğu tespit edilen çalışanlardan sorumlu şahsın taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma suçu yönünden mahkumiyetine karar verildiği, dosyanın istinaf incelemesinde olduğu görülmüştür.
Davalıların sorumluluğunun mevcut olup olmadığını tespit etme noktasında tatbiki gereken 6098 sayılı TBK'nun 66.maddesinde; "Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz..." hükmü yer almaktadır. Adam çalıştıranın sorumluluğu, kusursuz sorumluluk türlerinden özen sorumluluğudur. Kanun koyucu TBK m.66'da adam çalıştırana genel nitelikte objektif bir özen yükümlülüğü yüklemiştir. Sorumluluğun kaynağı, adam çalıştıranın özen yükümlülüğünü yani çalışanlar üzerindeki denetim ve gözetim ödevini yerine getirmemesine, kanun tarafından kendisine yükletilen bu tür objektif bir ödevi ihlal etmesine dayanmakta olup adam çalıştıranın sorumluluğu bir kusur sorumluluğu değildir. Zira burada adam çalıştıranın sorumluluğu, kendisinin veya emrinde çalıştırdığı kişinin kusurlu olup olmamasına bakılmaksızın kusurdan bağımsız olarak doğmaktadır. Gerçekten sorumluluğun doğması için objektif özen yükümlülüğünün ihlaliyle meydana gelen zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir. (Fikret Eren, Ünsal Dönmez, Eren Borçlar Hukuku Şerhi, Cilt II, s. 1479- 1480.) Anılı açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında; yangın olayının davalıların işyerinde istihdam ettiği yabancı işçilerinin kalması için yatakhane olarak dönüştürdüğü 8 adet mekandan biri olan 2. yatakhanede 1 adet el yapımı elektrikli ısıtıcı ve üzerinde demlikler bulunan kesiminde meydana geldiği, el yapımı ısıtıcının açık unutulması, yatağa/ örtüye temas etmesi ile yangın olayının meydana geldiği, dolayısıyla davalıların yangın eyleminin zararlı neticesinden adam çalıştıranın sorumluluğu hükümleri ışığında sorumlu olup davaya konu rizikonun yangın eylemine müdahale edilmesi sırasında su basması ile oluştuğu, bu nedenle haksız eylem ile zarar arasında illiyet bağının mevcut olduğu, davalıların denetim, kontrol, talimat verme yetkisinin bulunduğu, ancak bu yönde gerekli özenin gösterildiğinin ispata muhtaç kaldığı, bu kapsamda davalı şirketlerin TBK'nın 66. maddesi uyarınca adam çalıştıran sıfatları nedeniyle sorumlu oldukları kanaatine varılması gerekmiştir. Mahkememizce teknik bilirkişiler ve sigorta uzmanı bilirkişi marifeti ile inceleme yapılması istenilmiş olup kök ve ek rapor tespitleri ışığında davalıların sorumlu olduklarının tespit edildiği, ek rapora yönelik beyan süresi içerisinde beyan ve itiraz dilekçesinin sunulmadığı görülmüştür. Ancak davalılar vekilince sözlü yargılama duruşmasında ...Belediyesinin davaya dâhil edilmesine yönelik talepte bulunulmuş ise de davada taraf olarak gösterilmeyen kurumun davalı sıfatı ile davaya dahil edilmesine olanak veren yasal düzenleme mevcut olmadığından cevaz verilmesi mümkün olmamıştır.
Kök ve ek bilirkişi raporları ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamına uygun hazırlanmakla hükme esas alınmaya elverişli bulunmuş ve kanuni açıklamalar ve dosya kapsamındaki deliller ışığında, davalıların rizikodan kaynaklı hasar bedelini tazmin ile sorumlu oldukları sonucuna varılmıştır.
Tüm bu gerekçeler ışığında; davacı yanın takip tarihi itibari ile davalılardan kadri maruf görülen hasar bedeli ödemesi olan 46.170,28-TL ile davacı sigorta şirketi, sigortalısına ödeme yaparak sigortalının halefi haline gelmekle ödeme tarihi itibariyle davalılara rücu edebileceğinden 2.713,29-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 48.883,57-TL alacaklı olup bu miktara vâki itirazların haksız olduğu anlaşılmıştır. Son olarak davacı yanın icra inkar tazminatı istemi tetkik edilmiş olup takibe konu tazminat miktarının muayyen olmayıp, gerçek zarar miktarının tespiti ile davacının davalılara rücu etmesi için gerekli şartların oluşup oluşmadığının saptanması, yargılama ve bilirkişi incelemesi yapılmasını gerektirmiş olup alacak likit olmadığından yasal şartlarının oluşmadığı anlaşılmakla; davanın kabulüne, icra inkar tazminatı isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.


H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
İstanbul ... İcra Dairesinin...esas sayılı takip dosyasına vâki davalıların itirazının iptali ile takibin aynen devamına,
2-Alacak likit olmadığından icra inkar tazminatının reddine,
3- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 3.339,24 TL karar-ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 590,39 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.748,85 TL harcın davalılardan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydedilmesine,
4-Dava tam kabul ile sonuçlandığından, davacı tarafça yapılan 4.400,00 TL bilirkişi ücreti ile 266,30 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 4.666,30 TL yargılama giderinin, davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200 TL vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya ödenmesine,
6- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
7- Davacı tarafça yatırılan 590,39 TL peşin harç ile 59,30 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 649,69 TL'nin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Devletçe karşılanan 1360 TL arabuluculuk ücretinin, davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/10/2022

Katip
¸e-imzalıdır


Hakim
¸e-imzalıdır