BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/761 Esas 2022/739 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/761 Esas
KARAR NO : 2022/739

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
DAVA TARİHİ : 04/10/2022
KARAR TARİHİ : 21/10/2022


Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali ) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... adına olan -------------verilmiş -------------- kaybolduğunu açıklanan nedenlerle çek yaprağının herhangi bir şekilde işleme alınmamasını, hükümsüz kalmasını, çek yaprağının--------- tarafından şirket adına doldurulması halinde herhangi bir sorumluluğunun olmayacağını beyan ve talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK'nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.
TTK'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir (TTK m.652).
TTK'nın 780 ve 781.maddeleri gereğince imzasız çek yaprakları çek vasfı taşımadıkları gibi kıymetli evrak niteliğinde de değildirler. Bu nedenle zayii oldukları gerekçesiyle iptallerine karar verilmesi de mümkün değildir. ------ Karar sayılı kararı da bu yöndedir.)
Zira, keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK'nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK'nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.
Yine TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı, çekin hamili değil çekin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu gibi çek henüz keşide dahi edilmemiş ------------ vasfını haiz olmayan boş çek yaprağı olduğu açıklanmıştır. Keşideci hesap sahibinin boş çek için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır.
Tüm bu hususlar nazara alındığında; davacının çekin doldurulmuş olduğuna ilişkin bir beyanda bulunmadığı, dolayısıyla çekin kıymetli evrak vasfında olmadığı, davada hukuki yarar olmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın HMK.nun 114/1-h,115/2 maddeleri uyarınca REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde talep halinde artan gider avansının iadesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.