9. Hukuk Dairesi 2014/32102 E. , 2015/1585 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde, davacının 1986 yılından bu yana davalı işyerinde çalıştığını, 05.12.2005 tarihine kadar davalıya ait .. Kooperatifi"nde uzman memur olarak görev yaptığını, 01.12.005 tarih ve 13/37 sayılı karar ile disiplin kurulu raporu uyarınca kooperatif alım merkezinde yapılan peşin satışları herhangi bir belge düzenlemeksizin ve davalı Birlik tarafından talimat verilen belge ve kayıt düzenine aykırı şekilde gerçekleştirdiği gerekçesiyle, toplu iş sözleşmesinin 68.maddesine göre yükselmenin durdurulması ve mecburi görev değişikliği cezalarıyla tecziyesine karar verildiğini ve ...Entegre Tesisleri Likit Dolum Şefliği"ne işçi olarak naklen atanmasına karar verildiğini, davacının bu karar üzerine... Entegre Tesislerinde çalışmaya başladığını, daha sonra davalı işveren tarafından 05/03/2007 tarih ve 1797 sayılı yazı ile... Kooperatifi"ndeki soruşturmayı gerekçe gösterilerek davacının iş sözleşmesinin toplu iş sözleşmesinin 60/C maddesi ve 4857 Sayılı Kanun"un 25/II maddesi uyarınca feshedildiğini ve davacıya ihbar ve kıdem tazminatının ödenmediğini, 2005 yılında vuku bulan... Kooperatifindeki soruşturma kapsamındaki olaylarda davacının kusuru olmadığını, davacının kendi amirinin verdiği emri yerine getirdiğini, aksi davranış gösterse ve emri yerine getirmese iş sözleşmesinin feshedilecek olduğunu, ayrıca soruşturma olayları ilgili olarak ne ortakların ne de soruşturmada adı geçen şahısların şikayeti olmadığını, kesinlikle zararlarının da doğmadığını, ancak bu soruşturma nedeniyle davacının yükselmenin durdurulması, yer değişikliği ve ünvan değişikliği olarak 3 kez cezalandırıldığını, bir olaya bir ceza verilmesi gerekirken davalı işverenin bu disiplin kurulu kararından yaklaşık 2 sene sonra daha önceden 3 ceza verdiği olayla ilgili davacının iş sözleşmesini feshettiğini, feshin haksız olduğunu iddia ederek davacının işe iadesine, işe iade kararının davalı tarafından yerine getirilmemesi halinde işe başlatmama tazminatı olarak 8 aylık ücret ve yargılama süresi için 4 aylık ücretin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, mahkememize verdiği cevap dilekçesinde, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, davacı hakkında iki ayrı soruşturma yapıldığını, ilk soruşturma neticesinde davacı hakkında 01.12.005 tarih ve 13/37 sayılı karar ile disiplin kurulu raporu uyarınca kooperatif alım merkezinde yapılan peşin satışları herhangi bir belge düzenlemeksizin ve davalı Birlik tarafından talimat verilen belge ve kayıt düzenine aykırı şekilde gerçekleştirdiği gerekçesiyle, toplu iş sözleşmesinin 68.maddesine göre yükselmenin durdurulması ve mecburi görev değişikliği cezalarıyla tecziyesine karar verildiğini, davacı hakkında, yürütülen ikinci soruşturma neticesinde düzenlenen 02/02/2007 tarih ve 1 sayılı kanuni soruşturma raporu ile tespit edilen hususlar çerçevesinde, işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin disiplin cezaları başlıklı 60/3.maddesinde işten çıkarma alt başlığının (h) bendinde "sadakate uymayan hareketlerde bulunmak" hükmü uyarınca işlem yapıldığını, işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını düzenleyen 4857 Sayılı Kanun"un 25/II-e maddesinde de ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hal ve benzerlerinin gösterildiğini, 02/02/2007 tarih ve 1 sayılı kanuni soruşturma raporu uyarınca 914 Sayılı... Kooperatifi merkez alım yerinde eksper, kantar ve depo memuru olan davacının, kooperatifin 2004-2005 iş yılı ayçiçek alım kampanyasında traktörle ile kooperatif alım yerine getirilen kooperatif üyelerine ait ürünleri ortakların rekolte beyannamelerinde taahhüt ettikleri ürün miktarının % 50"sini karşılayacak oranda düşük miktarlarda paylaştırdığı ve düzenlenen tartı pusulalarında ortakların isimlerinin yazdığı bölümün yanına (Y.) ibaresi koyarak kendisinin imzaladığı, bazı tartı pusulalarını ise ürünü getiren şoföre imzalattığı, ayrıca kooperatif alım yerinde bulunan bilgisayarlı kantarda 3.şahıslara yapılacak olan tartımlar karşılığında tahsil edilmesi gereken kantar tartım ücretleri belirlenmesine rağmen, kooperatif alım yerinde görevli bulunduğu dönemde 01/01/2002-31/12/2005 tarihleri arasında kooperatif kantarında dışarıya toplam 189 adet tartım işlemi yaptığı ve tartım yaptığı kişilerden herhangi bir kantar tartım ücreti tahsil etmediği, söz konusu davranışları ile de görevinin gereklerine aykırı hareket ederek kooperatifi maddi zarara uğrattığı, işverenin güvenini kötüye kullanarak işverenin kurumsal kimliğini ortaklar ve üçüncü kişiler nezdinde zedelediği, kişilerin mağduriyetine neden olduğu ve işçi işveren ilişkilerini zedelediği hususlarının gerek kayıtların tetkikinden gerekse alınan ifadelerle tespit edildiğini, davacının bu eylemleri nedeniyle zimmet, görevi kötüye kullanma, resmi belgede sahtecilik suçlarından 28/02/2007 tarihi itibariyle... Cumhuriyet Başsavcılığı"na suç duyurusunda bulunulduğunu ve mahkemece 03.12.2013 tarihinde davacı hakkında görevi kötüye kullanmak suçundan mahkumiyet ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğini, davacıya aynı olay nedeniyle 2 kez ceza verildiği izlemini yaratılmaya çalışılsa da, davacının şahsi işyeri dosyası incelendiğinde farklı tarihlerde farklı konulara yönelik iki ayrı soruşturma yapıldığı, ikinci soruşturmanın 2007 tarihinde sonuçlandığını ve bu soruşturmaya konu olan ve yukarıda ayrıntılarıyla belirtilen eylemler nedeniyle davacının işverenin güvenini kötüye kullandığını ve resmi belgede sahtecilik yaptığını, davacının diğer çalışanlara bu tür uygulamalarla kötü örnek oluşturabileceği, diğer çalışanlar arasında adaletsizlik ve eşit koşullara eşit davranış uygulanacağına dair güvensizlik doğurabileceği, böylece çalışma ahlakının onarılamaz ölçüde sarsılacağı karşısında işten çıkarma dışında diğer çarelerin uygulanmasının ve davacının başka alanda değerlendirilmesinin mümkün olmadığından hareketle, iş sözleşmesinin haklı nedenle feshi zorunluluğunun ortaya çıktığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının ceza davasında mahkum olduğu eylemleri nedeniyle evvelce idari yaptırıma uğradığı, aynı olaylar nedeniyle yapılan ikinci soruşturma neticesinde bu kere işten çıkarılmasına karar verilmesinin, aynı eyleme birden fazla ceza verilmesi anlamına geldiği gerekçesiyle feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Davalı işverenin; iş sözleşmesini haklı nedenle feshedip etmediği, taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda, davacı hakkında davalı işveren tarafından iki ayrı soruşturma yapıldığını, ilk soruşturma neticesinde 01.12.005 tarih ve 13/37 sayılı karar ile disiplin kurulu raporu uyarınca davacı hakkında kooperatif alım merkezinde yapılan peşin satışları herhangi bir belge düzenlemeksizin ve davalı Birlik tarafından talimat verilen belge ve kayıt düzenine aykırı şekilde gerçekleştirdiği gerekçesiyle, toplu iş sözleşmesinin 68.maddesine göre yükselmenin durdurulması ve mecburi görev değişikliği cezalarıyla tecziyesine karar verildiği, daha sonra yine davacı hakkında, yürütülen ikinci soruşturma neticesinde düzenlenen 02/02/2007 tarih ve 1 sayılı kanuni soruşturma raporu ile tespit edilen hususlar çerçevesinde, işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin disiplin cezaları başlıklı 60/3.maddesinde işten çıkarma alt başlığının (h) bendinde "sadakate uymayan hareketlerde bulunmak" hükmü ve ayrıca 4857 Sayılı Kanun"un 25/II-e maddesi uyarınca işlem yapıldığı anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamına göre, davacının, kendisine isnat edilen ve aynı zamanda davalı tarafça yürütülen ikinci idari soruşturmaya konu olan eylemleri nedeniyle, ceza mahkemesi tarafından aleyhine mahkumiyet hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşıldığından, söz konusu eylemlerin işveren tarafından haklı fesih imkanı verdiği gözetilmeksizin davanın reddi yerine davacının işe iadesine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davanın REDDİNE,
3. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4.Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 159 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine,
Kesin olarak 21.01.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.