BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/327 Esas 2022/748 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/327 Esas
KARAR NO : 2022/748

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/06/2015
KARAR TARİHİ : 25/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, taraflar arasında 09/07/2014 tarihli ------işine ait sözleşme akdedildiğini; işbu sözleşme gereği davalı tarafından 1 adet ------aracı üretildiğini; bu aracın, davacıya teslim edildiğini ve bunun karşılığında davacı tarafından davalıya 144.000,00 TL + KDV tutarındaki sözleşme bedelinin ödendiğini ancak, davalı tarafından üretilen ve davacıya teslim edilen araçta meydana gelen arızalar ve bu arızaların devamlılığı sebebiyle aracın esas kullanım amacını gerçekleştiremediğini, bu arızaların davalıya bildirilmesine rağmen davalı tarafından arızaların giderilmediğini, davalı tarafından aracın sözleşmeye ve teknik şartname ile ----- aykırı imal edildiğini; bu nedenlerle, davacının, sözleşmeden dönme koşullarının oluştuğunu; davacının, aracın ayıplı halini tesbit amacıyla ------ odasından bilirkişi raporu aldığını ve söz konusu hizmet sebebiyle de 1.357,00 TL ödeme yaptığını; yine söz konusu ayıplar sebebiyle sözleşmeden dönme iradesini davalı tarafa noter aracılığıyla bildirdiğini ve 256,26 TL ödeme yaptığını; bu nedenlerle, davacının sözleşmeden döndüğü gözetilerek 169.920,00 TL sözleşme bedelinin 15/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte istirdatı ile sözleşme konusu aracın davalı tarafa iadesine, sözleşmeden haklı sebeple dönen davacı şirketin uğradığı 1.613,26 TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalı şirketten tahsiline karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, dava konusu makina, standart üretilen makinalardan olmayıp davacının talebi ve direktifleri doğrultusunda yine davacının hazırladığı teknik şartnameye uygun olarak üretilen bir makina olduğunu; sözleşme ve teknik şartnamenin davalı şirket yöneticileri ve mühendisleri tarafından hazırlandığını; makinanın üretim aşamasındaki her detayı, davacının yöneticileri ve mühendisleri tarafından kontrol edildiğini; talimatları ve onayları doğrultusunda üretim aşamasının tamamlandığı ve testlerinin yapılarak davacıya teslim edildiğini ayrıca, davalı şirket çalışanları tarafından davacı şirket çalışanlarına araç kullanım eğitimi de verildiğini; eğitimin verildiğine dair tutanağın taraf çalışanlarınca imzalandığını; davacı tarafından tutulan tek taraflı ve subjektitif ifadeler içeren tutanakların gerçeği yansıtmadığını; gerçekte ise makinanın şartnameye uygun olduğunu ve fonksiyonlarının yerine getirdiğini; davacı tarafından belirtildiği halde beklentilerini karşılamadığı için geri alınması yönünde talepleri kabul edilmediği için delil oluşturma maksadı ile tanzim edilmiş olduğunu; davacının teknik şartnameye göre değil beklentilerine göre taleplerde bulunduğunu; davacı çalışanları tarafından verilen eğitimlerde makinanın düz yolda seyir halindeyken------- viteste kullanılabileceğini söylemesine rağmen davacı çalışanı meyilde---- vitesle gitmeye çalıştığını; meyilde durduğundan ------. vitesle kalkış yapmaya çalışarak elektrik motoruna zarar verdiğini; garanti kapsamında olmamasına rağmen iyi niyetli olarak ücret almadan arızanın giderildiğini; yine sözleşmede %20 meyille tırmanma kapasitesi olduğu belirtildiği halde davacı çalışanları daha yüksek oranda meyile sahip yollarda aracı zorladıklarını; dava konusu makina özel bir makina olduğu için davacı çalışanları standart bir makina kullanmak için makinayı kullanmakta direnç göstermiş olduklarını; makinayı verilen eğitimlere ve talimatlara aykırı olarak kapasitesinin üzerinde kullandıklarını; bu nedenlerle, haksız ve kötüniyetli davanın reddine, karar verilmesini; talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile; taraflar arasında yapılan yazılı sözleşme ve teknik şartnameye uygun olarak davalı/ yüklenici tarafından, dava konusu aracın üretilmediğinden bahisle; davacı tarafından, davalıya yapılan ödemenin tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir.Mahkememizce 05/06/2018 tarih, --------sayılı kararla, davanın kısmen kabulü ile, 42.480,00 TL'nin 15/05/2015 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş olup mahkememiz hükmü davacı tarafça istinaf edilmiştir------ karar sayılı ilamında; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkememiz 05/06/2018 tarih, -------Karar sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın inceleme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere yerel mahkememize gönderilmesine karar verilmiş olmakla yeniden esas numarası alarak yargılama yapılmıştır.Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı tarafından sözleşme kapsamında üretilen ve davalıya teslim edilen aracın sözleşme şartlarına ve teknik şartnameye uygun bulunup bulunmadığı; dava konusu araçta meydana gelen arızaların üretim kaynaklı mı yoksa kullanım kaynaklı mı olduğu; bu kapsamda, davacının sözleşmeyi haklı nedenlerle feshetme koşullarının ve başlangıçta davalıya ödediği iş bedelini istirdaten talep etme hakkının bulunup bulunmadığı; ayrıca, davacının sözleşmenin feshi kapsamında yapmış olduğu/ davacı şirketin uğradığını iddia ettiği 1.613,26 TL'yi davalıdan talep etme hakkının bulunup bulunmadığı; noktalarında toplanmaktadır.
Dosya ------görevli -------oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, hazırlanan rapor içeriğine göre;
1- İş makinası vasfına haiz taşıt üzerinde sözleşme ve eki teknik şartnameye, ------ aykırılıklar yanında foksiyon eksikliklerinin de mevcut olduğu,
2- Bir kısmının kullanıcı tarafından satın alma sırasında tespiti mümkün olmayan yapıda ve imalat kaynaklı gizli ayıp vasfında oldukları,
3- Makinanın mevcut hali ile onarımının teknik ve ekonomik açıdan uygun olmadığı fakat satın almadan hemen sonra, makina faal haldeyken yapılan ilk tespit tarihi itibarı ile tadil ve onarımın mümkün göründüğü,
4-Dava sürecinde alıcı firma açısından mevcut hali ile makinadan faydalanma imkanı bulunmadığı, yani teslimi sırasında eserin kendisinden beklenen yararı tam olarak gerçekleştirmeye elverişli olmadığı,
5- Makinanın eksikliklerinin giderilmesi açısından mevcut durumda kesin bedel belirleme imkanı bulunmadığı, piyasada genel yaklaşımın bu tür durumlarda nefaset indirimi üzerinden hareket edilmesi olduğu, Sayın mahkemenin uhdesinde bulunmak kaydı ile masraf kalemleri değerlendirildiğinde indirim bedelinin; %25 oranında, 36.000,-TL'na tekabül edeceği yönünde görüş bildirilmiştir.Taraflar arasında TBK 470. Madde anlamında eser sözleşmesinin bulunmakla, kural olarak; yapılan iş miktarını ve bedele hak kazanıldığını (TBK.m. 479) yüklenici; eser bedelinin ödendiğini ise iş sahibi ispat etmek zorundadır; ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumluluğunun düzenleyen TBK.'nun 474. maddesi uyarınca açık ayıplar yönünden iş sahibi imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde, gizli ayıplar yönünden ise, TBK.'nun 477/son maddesi uyarınca da, ortaya çıkar çıkmaz gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorunluluğu bulunmaktadır; ayıbın bildirilmemesi halinde eser kabul edilmiş sayılacağı; ayıp ihbarı yapılması vakıasından lehine sonuç çıkaracak olan iş sahibi olduğundan ayıp ihbarı yapıldığını HMK.nun 190. ve TMK.nun 6. maddeleri gereğince iş sahibi ispatlamalıdır.Tüm dosya kapsamı ve denetime elverişli bilirkişi rapor içeriklerine göre; taraflar arasında 09/07/2014 tarihli ------ işine ait sözleşme yapıldığı ve işbu sözleşme gereği davalı tarafından ------aracı üretildiği, bu aracın, davacıya teslim edildiği ve bunun karşılığında davacı tarafından davalıya 144.000,00 TL + KDV tutarındaki sözleşme bedelinin ödendiği ancak teslim almadan sonra araçta ortaya çıkan arızalar nedeniyle ------ yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeden dönme hakkının davacı tarafça kullanıldığı, eldeki davanın sözleşme konusu eserin ayıplı olması nedeniyle sözleşmeden dönme, ödenen bedelin faizi ile tahsili istemine ilişkin olarak açıldığı, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; iş makinası vasfına haiz taşıt üzerinde sözleşme ve eki teknik şartnameye,------ aykırılıklar yanında foksiyon eksikliklerinin de mevcut olduğu, bir kısmının kullanıcı tarafından satın alma sırasında tespiti mümkün olmayan yapıda ve imalat kaynaklı gizli ayıp vasfında oldukları, makinanın mevcut hali ile onarımının teknik ve ekonomik açıdan uygun olmadığı fakat satın almadan hemen sonra, makina faal haldeyken yapılan ilk tespit tarihi itibarı ile tadil ve onarımın mümkün göründüğü, dava sürecinde alıcı firma açısından mevcut hali ile makinadan faydalanma imkanı bulunmadığı, yani teslimi sırasında eserin kendisinden beklenen yararı tam olarak gerçekleştirmeye elverişli olmadığının tespit edildiği, 6098 sayılı TBK 475. Maddesinde, eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibinin; eser, işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme hakkını kullanabileceğinin düzenlendiği, raporda da teslimi sırasında eserin kendisinden beklenen yararı tam olarak gerçekleştirmeye elverişli olmadığının belirtildiği ve davacının sözleşmeden dönme talebinin koşullarının oluştuğu kanaatiyle davanın kabulüne dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE,
09/07/2014 tarihli sözleşmeye konu üretilen -------aracının davacıdan alınarak davalıya İADESİNE,Aracın davalıya teslim tarihinden itibaren 169.920,00 TL satış bedelinin teslim tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,Taraflara yüklenen edimlerin aynı anda İFASINA,
Edimlerin ifası hususunda 2004 sayılı İİK 24. Madde hükmünün uygulanmasına
Davacının 1.613,26 TL lik talebinin yargılama gideri kısmında değerlendirilmesine,
2-Alınması gerekli karar harcı 11.607,24 TL’den peşin olarak yatırılan 2.929,36 TL'in mahsubu ile 8.677,88 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 2.929,36 TL peşin harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 32,40 TL ilk dava masrafı, tebligat-müzekkere-bilirkişi gideri, 7.229,10 TL, 206,30 TL keşif harcı, 1.613,26 TL tespit masrafı olmak üzere toplam 9.081,06 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafça sarfedilen yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte olan ------- nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren (2) hafta içinde (HMK 345/1), mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle, Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yasa yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.