14. Hukuk Dairesi 2017/1956 E. , 2017/7792 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18.04.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 29.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, ... Parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın mümkünse aynen taksim, değilse satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, ortaklığın mümkünse aynen taksim, değilse dava konusu taşınmazdaki muhdesatların davalıya ait olduğu gözetilerek satış suretiyle giderilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 20.10.2015 tarihli 2014/13941 Esas, 2015/9270 Karar sayılı ilamıyla; ".... davalı yargılama sırasında taşınmaz üzerindeki havuz ve ağaçların kendisine ait olduğunu ileri sürdüğüne davacı da bu durumu kabul ettiğine göre muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getirdiğinden mahkemece bilirkişi vasıtasıyla tespit edilen arzın ve muhdesatın değerleri toplanarak taşınmazın tüm değerinin bulunması ve bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiğinin bilirkişiden alınacak ek raporda gösterilmesinin sağlanması, satış sonunda elde edilecek bedelin bu oranlara göre paydaşlara dağıtılması gerekir. Belirtilen bu husus göz önüne alınmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş" şeklindeki gerekçeyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi gerekir.
Somut olayda; mahkemece satış şeklinin gösterilmemesi doğru olmadığı gibi, hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda muhdesat oranı gözetilerek satış bedelinin dağıtılmasına, yine harcın paydaşlardan satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda tahsiline hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz ise de bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK’nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hüküm fıkrasının;
1- İkinci bendinin çıkarılarak yerine “satış bedelinin %81,62 oranındaki kısmının muhdesat sahibi davalıya, geri kalan %18,38 kısmın ise tapu kaydındaki payları oranında paydaşlara dağıtılmasına” sözcüklerinin eklenmesine,
2- Dördüncü bendinin çıkarılarak yerine “satış bedeli üzerinden hesaplanacak binde 11,38 harcın paydaşlardan satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda alınmasına" sözcüklerinin eklenmesine,
3- Birince bendinde yer alan “ortaklığın satış suretiyle giderilmesine” ibaresinden sonra gelmek üzere “satışın genel açık arttırma yoluyla yapılmasına” ibaresinin eklenmesine, hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 30.10.2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.