16. Hukuk Dairesi 2016/17684 E. , 2017/1796 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 239 ada ... parsel sayılı ....526,... metrekare yüzölçümündeki taşınmaz irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu iddiasına dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraf koşulu dava şartlarından olup, mahkemece bu şart yerine getirilmedikçe davanın esasına girilerek hüküm kurulamaz. Dava konusu taşınmazın kayıt maliki olan davalı ..."nın ....04.2007 tarihinde 30.000 TL bedelli ipotek sözleşmesi yapmış olduğu tapu kaydından anlaşılmaktadır. Ne var ki, mahkemece çekişmeli taşınmaz üzerinde ipotek hakkı bulunan Ziraat Bankası"na dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilmeden taraf koşulu sağlanmaksızın karar verilmiştir. Mahkemece taraf teşkili yöntemince sağlanmadan karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi keşifte hazır bulunan ziraat bilirkişisi raporunda dava konusu taşınmazda (B) harfi ile gösterilen bölümün ....sınıf arazi olup Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtildiği halde, jeodezi bilirkişisinin 1975 tarihli hava fotoğrafında taşınmazın tümünde tarımsal faaliyet bulunduğunu belirtmiş olması nedeniyle bilirkişi raporları arasında oluşan çelişki giderilmeden karar verilmiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme de hükme yeterli bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle davacıya, dava konusu taşınmazda ipotek hakkı sahibi bulunan .... Bankasına da yöneltmesi dava dilekçesi ve duruşma gününü de tebliğ ettirmesi için süre ve imkan tanınmalı, taraf koşulunun böylece tamamlanmış olması halinde taşınmazın başında yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve komşu köylerde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi ve aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları, ziraat mühendislerinden oluşacak üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı fen bilirkişisinin de katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, taşınmaz üzerinde ne olduğu, imar-ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, keşifte alınan beyanlar komşu parsellerin tutanak ve dayanağı kayıtlar ile denetlenmeli, ... kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın imar-ihya edilip edilmediği edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı, kullanım durumunu ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olmadığını kesin olarak belirtir şekilde taşınmazı değişik yönlerden gösteren fotoğraflar da eklenmek suretiyle ayrıntılı ve gerekçeli raporlar alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı ile fen bilirkişisinden keşfi izlemeye imkan verir harita ve rapor düzenlemesi, çekişmeli taşınmazın hava fotoğrafları üzerindeki konumunu işaretleyerek ziraat bilirkişi kurulu ile birlikte hava fotoğraflarında gözüken niteliğini belirlemesi, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ....03.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.