9. Hukuk Dairesi 2021/4051 E. , 2021/8112 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin haksız ve kötü niyetli olarak feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatları ile ödenmediğini iddia ettiği bir kısım işçilik alacağının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili; davalılar arasında asıl işveren- alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacı işçi ile ihaleyi üstlenen şirket arasında iş ilişkisinin bulunduğunu, bu sebeple davacı iddialarını kabul etmediklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... İnş. Nak. Gıda Bil. ... Tem. Teks. Özel Eğit. San. Ltd. Şti. vekili; davacının işveren olan Milli Eğitim Müdürlüğü"nün talebi üzerine işten çıkarıldığını, müvekkilinin tüm işçilik alacaklarından sorumlu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalılar vekillerinin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 05.11.2018 tarih, 2017/16397 esas, 2018/23581 Karar sayılı kararı ile “...Somut olayda, davacı fazla çalışmasına rağmen karşılığının ödenmediğini ileri sürerken, davalı şirket vekili husumet itirazında bulunarak sorumluluklarının bulunmadığını savunmuş, davalı Bakanlık vekili ise davacının fazla çalışma ücret alacağının bulunmadığını beyan etmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, fazla çalışma ücret alacağı hesabında, okulların kapalı olduğu Haziran - Eylül döneminin hesap dışı bırakıldığı görülmektedir. Ancak davacı tanıklarınca okulların kapalı olduğu zamanlarda davacının çalışmadığı ifade edilmiş olmakla, yaz tatillerinin yanısıra sömestr tatillerinin de fazla çalışma hesabında hariç tutulması gerekmektedir. Bu nedenle Mahkemece yapılacak iş, sömestr tatili tarih aralıklarını gerekirse İl Milli Eğitim Müdürlüğünden sorarak bu dönemlerin dışlanması suretiyle yapılacak hesaplamaya göre fazla çalışma ücret alacağı konusunda hüküm kurmaktan ibarettir.” gerekçesi ile bozulmuş, Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Bozmadan sonra verilen karar davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Yargıtayın vermiş olduğu bozma kararına uymuş olan yerel mahkeme, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm kurmak zorundadır. Mahkeme uyma kararını kaldırarak, direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmünün bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan bölümleri hakkında da farklı bir karar vermeden yeniden hükümde karar vermek zorundadır. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğmuş olur. Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usulü kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak oluşturur.
Somut uyuşmazlıkta bozmadan önce Mahkemece brüt 1.733,63 TL fazla çalışma ücreti hüküm altına alınmış ve karar sadece davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Buna göre Mahkemece bozmadan sonra belirtilen miktarı aşacak şekilde hüküm kurulması davalı taraf bakımından oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlali sonucunu doğurur.
Açıklanan bu maddi ve hukuki olgulara göre bozmadan sonra alınan bilirkişi ek raporuna itibarla brüt 3.253,14 TL fazla çalışma ücretinin hüküm altına alınması davalılar yararına oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlali sonucunu doğurduğundan, Mahkemece verilen karar bu yönü itibariyle isabetsizdir. Yapılacak iş bozmadan önceki 06/10/2015 tarihli hüküm gibi brüt 1.733,63 TL fazla çalışma ücretinin hüküm altına alınmasından ibarettir. Anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ... Nakliyat İnş. Gıda Bilgisayar ... Temizlik Teks. Özel Eğitim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti."ye iadesine 14.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.