MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20.09.2010 gününde verilen dilekçe ile elatmanın önlenmesi, kal, birleştirilen davada Türk Medeni Kanununun 725. maddesi uyarınca temliken tescil talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; asıl davanın kısmen kabul kısmen reddine, birleştirilen davanın kabulüne dair verilen 17.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davacılar vekili ile davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Asıl dava, elatmanın önlenmesi ve kal, birleştirilen dava temliken tescil isteklerine ilişkindir.
Davacılar- birleştirilen dosya davalılar vekili, davalıların 1835 ve 9712 parsel sayılı taşınmazlarına yaptırdığı yapıların müvekkillerine ait 11820, 11821 ve 11822 parsel sayılı taşınmazları taşkın şekilde inşa edildiğini ileri sürerek elatmanın önlenmesi ve taşan inşaat kısmının kal"ini talep etmiştir.
Davalılar- birleştirilen dosya davacılar vekili, müvekkillerinin iyiniyetli olup, dava konusu yapıların davalıların murisi tarafından yapıldığını, adı geçen yapıların tapulama öncesi yapıldığını, değerinin arsa değerinden fazla olduğunu, yıkılma imkanının bulunmadığını belirterek binanın oturduğu alana tekabül eden kısmına yönelik tapu iptali ile müvekkilleri adına tescil istemiştir.
Mahkemece, asıl dava 11820 ve 11821 parsel sayılı taşınmazlara yönelik olarak kabul edilmiş, 1835 parsel sayılı taşınmazın malikleri olan davalı ... dışındaki davalıların elatmalarının önlenmesine ve kal"ine, 11822 parsel sayılı taşınmaza yönelik davanın reddine karar verilmiş, birleştirilen davada ise 9712 parsel sayılı taşınmaz maliki davacı ... dışındaki davacıların 11822 parsel sayılı taşınmaza yönelik temliken tescil davasının kabulüne dair kararın temyizi üzerine Dairemizin 15.04.2014 günlü 2014/870-5058 Esas - Karar sayılı ilamı ile "...bir davada olayları açıklamak tarafların hukuki nitelendirme yapmak ise hakimin görevidir. Ayrıca, 6100 sayılı HMK"nın 26. maddesinde hükme bağlanangörevidir. Ayrıca, 6100 sayılı HMK"nın 26. maddesinde hükme bağlanan “taleple bağlılık” kuralı uyarınca hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olup ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. HMK"nın 297/2. maddesi uyarınca da hakim tarafların tüm talepleri hakkında karar vermelidir.Somut olayda; asıl davada davalı ve birleştirilen davada davacı ..."in istemi yönünden bir karar verilmemiştir. Bu itibarla, mahkemece tarafların talep sonuçlarının tamamı hakkında hüküm kurulmamış olması nedeniyle kararın bozulması gerekmiştir." şeklindeki gerekçeyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; asıl dava 11820 ve 11821 parsel sayılı taşınmazlara yönelik olarak kabul edilmiş, 1835 parsel sayılı taşınmazın malikleri olan davalıların elatmalarının önlenmesine ve kal"ine, 11822 parsel sayılı taşınmaza yönelik davanın reddine karar verilmiş, birleştirilen davada ise 9712 parsel sayılı taşınmaz maliki davacıların 11822 parsel sayılı taşınmaza yönelik temliken tescil davasının kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere, dosya içeriğine ve bozmaya uyularak karar verilmiş bulunmasına göre, davalılar- birleştirilen dosya davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacılar- birleştirilen dosyada davalılar vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Yasal ayrıcalıklar dışında, TMK’nın 684/1 ve 718/2 maddeleri hükümlerine göre, arazinin mülkiyeti ve buna bağlı olan tasarruf hakkı o arazide kalıcı olmak koşuluyla yapılan şeyleri de kapsar TMK’nın 725. maddesinde bu kuralın istisnalarından birisi düzenlenmiş, böylece muhdesatla arasındaki bağlantı kesilmiş bina sahibine bazı koşulların oluşması halinde ayrılmaz parça niteliğindeki taşkın yapı için üzerinde bulunduğu taşınmaza malik olabilme olanağı tanınmıştır.
Bunun için, tapuya kayıtlı özel mülkiyete konu bir taşınmaz üzerinde, temelli kalması amacıyla yapılan binanın ayrılmaz parçası yine tapuda kayıtlı üçüncü kişiye ait taşınmaza taşkın yapılmış olmalıdır.
Taşkın inşaat, taşkın yapı ile iki komşu taşınmazı fiilen birleştirmekte, ekonomik bir bütünlük oluşturmaktadır. Bu özelliğinden dolayı taşkın yapıya dayanan temliken tescil isteği taşınmaza bağlı kişisel hak niteliğindedir. Taşılan arazi malikinin devir borcu eşyaya bağlı bir borç olduğundan inşaat maliki hakkını taşılan arazinin her malikine karşı kullanabilir. Yeni malikler de Türk Medeni Kanununun 725. maddesinde belirtilen haklardan yararlanabilecekleri gibi borçlardan da sorumlu olur.
Bu tür davalarda taşkın yapıyı yapan kişinin taşınmazı lehine, taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkı yoksa durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde taşkın yapıyı yapan kimse, taşan kısım için uygun bir bedel karşılığında irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir.
TMK’nın 725. maddesine dayanılarak tescil talebinde bulunulabilmesi bazı koşulların varlığına bağlıdır;
a) Birinci koşul, malzeme sahibinin iyiniyetli olmasıdır.
TMK’nın 725. maddesi hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere, taşkın yapının bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin yapı sahibine verilebilmesi için öncelikli koşul iyiniyettir. Öngörülen iyiniyetin TMK’nın 3. maddesinde hükme bağlanan sübjektif iyiniyet olduğunda da kuşku yoktur.
Bu kural, taşkın inşaatı yapan kimsenin, elattığı taşınmazın başkasının mülkü olduğunu bilmemesini veya beklenen tüm dikkat ve özeni göstermesine karşılık bilebilecek durumda olmamasını ya da taşkın inşaat yapmakta haklı bir sebebinin bulunmasını ifade eder.
İyiniyetin varlığı iddia ve savunmaya bakılmaksızın mahkemece re’sen araştırılmalıdır. Ne var ki, 14.02.1951 tarihli ve 17/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında belirtildiği gibi olay ve karinelerden, durumun özelliklerine göre kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermemiş olduğu açık bulunan taşkın inşaat sahibinin temliken tescil talebinde bulunması mümkün değildir. Çünkü bu gibi durumlarda kötüniyet karşı tarafın ispatı gerekmeden belirlenmiş olur. Ayrıca iyiniyet inşaatın başladığı andan tamamlandığı ana kadar devam etmelidir.
İyiniyet koşulunun gerçekleşmediği durumlarda diğer koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılmasına gerek bulunmamaktadır. (Sübjektif koşul)
b) İkinci koşul, yapı kıymetinin taşılan arazi parçasının değerinden açıkça fazla olmasıdır. (Objektif koşul)
c) Üçüncü koşul ise taşkın inşaat yapanın, taşınmaz malikine bu bedeli ödemesidir.
d)Yukarıda değinilen üç koşulun yanısıra, mahkemece iptal ve tescile karar verilebilmesi için taşkın yapının zeminindeki arazi parçasının ana taşınmazdan ifrazının da mümkün olması gereklidir.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya gelince; birleştirilen dava bakımından temliken tescil koşullarının oluşmadığı açıktır. O halde, birleştirilen davanın reddedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı olduğu üzere kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeplerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Kabule göre de; 9712 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ..."ın birleştirilen dosyada davacı sıfatı bulunmadığı halde adına tescil hükmü kurulması ve yargılama sırasında davalı-birleştirilen dosya davacılarından ... vefat ettiğinden mirasçılarının davaya dahil edilmeden karar verilmesi doğru değildir. Ayrıca 9712 parsel sayılı taşınmazda 8/8 yerine 9/8 pay olarak infazı mümkün olmayacak şekilde tescile hükmedilmesi de isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar- birleştirilen dosya davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca davacılar- birleştirilen dosya davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının davacılar- karşı davalılara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.10.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.