10. Hukuk Dairesi 2018/1571 E. , 2018/3628 K.
"İçtihat Metni"......
Dava, malül olduğunun ve maluliyet aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ...... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan kabulüne karar verilmiştir.
..... Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, malül olduğunun ve maluliyet aylığı bağlanarak ödenmeyen aylıkların ödenmesi gerektiğinin tespitini istemiştir.
II-CEVAP
....... vekili, aleyhe hususları kabul etmeyerek, davanın reddini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, ....raştırma Hastanesinin 01/07/2013 günlü rapor tarihi itibarıyla % 60 oranında malül olduğuna ve talep tarihini takip eden aybaşı olan 01.03.2014 tarihi itibarıyla da malullük aylığına hak kazandığının tespitiyle, davanın kabulüne karar vermiştir.
B-BAM KARARI
..... usul ve esas açısından kurum işlemini yerinde bularak, ilk derece mahkemesi kararını kaldırıp davanın reddine karar vermek suretiyle; ..... vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine hükmedilmesinin hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa"nın 25., 26. ve 27. maddeleridir. Anılan madde; 4/a ve 4/b’li sigortalılar için “...çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiği...” Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu Kurumun ..... Kurulunca tespit edilenlerin malul sayılacağı belirtilmiştir.
Anılan Kanun’un 26’ncı maddesinde ise; “Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
A) 25 inci maddeye göre malûl sayılması,
b) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
C) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması, halinde malûllük aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.” hükmü getirilerek, “malullük aylığı” bağlanma şartları düzenlenmiştir.
Anılan Kanun’un 27’ncı maddesinde ise; “Malûllük aylığı, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile (c) bendi kapsamında sigortalı iken görevinden ayrılmış ve daha sonra başka bir sigortalılık haline tabi olarak çalışmamış olanların;
a) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,
b) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların ise, malûliyetleri sebebiyle görevlerinden ayrıldıkları tarihi, takip eden aybaşından itibaren başlar” hükmünü içermekte olup; maluliyet aylıklarında talep tarihinden önceye gidilmesi mümkün değil ise de, önemli olan maluliyet talep tarihi itibarıyla sigortalının malül olup olmadığının denetlenmesi gerekir. Şayet talep tarihi itibarıyla malül ise talep tarihine, talepten sonra maluliyet gerçekleşmiş ise rapor tarihine gidilmesi gerekir.
İnceleme konusu davada; 01.07.2013 günlü sağlık kurulu raporuyla “Kronik Böbrek Yetmezliği”, 14.08.2015 günlü Sağlık kurulu raporuyla ”Hipotiroidi, esansiyel hipertansiyon, hiperlipidemi ve diyaliz gerektiren kronik böbrek yetmezliği” tanıları konulan davacıya 14.02.2014 günlü tahsis başvurusu üzerine kurumca, 14.08.2015 günlü rapor tarihini takip eden aybaşı olan 01.09.2015 itibarıyla aylık bağlanmıştır.
Yargılama sırasında alınan 23.08.2017 günlü..... raporunda ise ”14.02.2014 talep tarihi sonrasında sigortalının malül sayılması” kararlaştırılmış olması karşısında, konunun açıklığa kavuşturulması açısından, yukarıdaki ilkeler kapsamında; Adli Tıp Kurumundan yeniden alınacak raporla, maluliyet talep tarihi itibarıyla sigortalının malül olup olmadığı sorularak varılacak sonuca göre (şayet malül ise, talep tarihini takip eden aybaşı olan 01.03.2014 tarihinden aylık bağlanarak) karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: .... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 17/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....