MAHKEMESİ : Milas 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 02/06/2011
NUMARASI : 2004/294-2011/368


Taraflar arasında görülen kooperatif hissesine düşen tapu kaydının iptali ile tescili sonucunda verilen hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 26.11.2012 gün ve 2012/5725 Esas, 2012/6933 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davalı kooperatifin 19 no"lu üyesi olan müvekkilli hakkında alınan 06.08.1990 tarihli ihraç kararının mahkemece iptal edilmesi üzerine, üyeliğine isabet eden arsa ve konutun teslimi istemiyle davalı kooperatife başvuruda bulunduklarını, ancak davalı kooperatifin bu hususta herhangi bir işlem yapmadığını ileri sürerek, kooperatifin 19 no"lu üyesi olan müvekkili adına olması gereken konutun müvekkiline teslimi, şayet usulsüz ihraç kararı üzerine müvekkili yerine yeni üye alınmış ise bu üyenin üyeliğinin iptali ile bu üyeye isabet eden dairenin müvekkiline tahsisini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, kooperatif konutlarının tamamlandığını ve üyelere teslim edildiğini, hali hazırda davacıya verilecek konut kalmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının 06.08.1990 tarih ve 55 sayılı karar ile üyelikten ihraç edildiği, anılan kararın iptali istemiyle açılan dava sonucunda, ihraç kararının iptal edildiği ve bu kararın 28.12.2001 tarihinde kesinleştiği, davalı kooperatif üyeleri arasında yapılan kur"a çekiminde 17 adet konutun sahiplerinin belirlendiği, imar uygulaması sonucunda konut sayısının 18"e çıktığı ve 04.03.2009 tarihinde ferdileşmeye geçilerek, konutların dava dışı kişiler adına tescil edildiği, davalı tarafça davacıya verilecek bağımsız bölüm kalmadığı, davacının son oturumda konut yerine tazminat isteminde de bulunmadığını beyan ettiği gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 26.11.2012 tarih ve 5725 E., 6933 K. sayılı ilamıyla onanmıştır.
Davacı vekili, karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Dosya arasında bulunan Ticaret Sicil Memurluğu yazısında, davalı kooperatifin unvanının "Tasfiye Halinde S.S. ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifi" olduğu bildirilmiş olup, gerekçeli karar başlığında bunun yerine hatalı olarak "S.S. Utlu Palmiye Arsa ve Konut Yapı Kooperatifi" yazılmış olması HMK"nın 297/1-b maddesi hükmüne aykırı olmuş ise de, bu husus HMK"nın 304. maddesi uyarınca tarafların başvurusu üzerine veya re"sen her zaman düzeltilmesi mümkün maddi hata niteliğinde olduğundan bozma nedeni yapılmamıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16/son maddesi "Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder."hükmünü içermektedir. Öte yandan, kooperatifçe bir dairenin geçerli bir tahsis işlemiyle bir ortağa tahsisi halinde, tahsis edilen ortağın rızası olmaksızın, ortaklığı devam ettiği sürece konutun başka bir ortağa tahsisi mümkün değildir. Kooperatif tarafından taşınmazın ortağa tahsisi, mülkiyeti geçiren bir işlem olmayıp, kooperatifle olan iç ilişkide bir hak bahşeden ve koşulları oluştuğunda kooperatife karşı tapu iptal ve tescil talebinde bulunma hakkı yanında önceliğe dayalı üstün hakka sahip olan ortağa, kooperatifin tahsis yaptığı başka üyeden üyeliği devir alan ya da böyle bir üyeden sadece taşınmazı satın alan (iyiniyetli olmayan) 3. kişilere karşı tapu iptali ve tescil, tahsis hakkına karşı yapılan haksız saldırılarda üçüncü kişilere karşı müdahalenin men"i ve ecrimisil davası açmaya izin veren bir haktır. Taşınmaz tapusunun ortak üzerine geçirilmesine kadar da taşınmaz kooperatif mülkiyetinde olacağından ve bu tescil yolsuz tescil olmadığından, üye olmayan 3. kişilerin koooperatifin maliki olduğu taşınmazı, genel kurulun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 42/6 ve anasözleşmenin 23/9. madde hükmüne uygun satış kararı vermesi üzerine satın alması mümkün ve geçerli olup, alıcının TMK"nın 1023 ve 1024. madde hükümleri uyarınca iyiniyetle taşınmazı satın aldığının kabulü gerekir. Önceliğe dayalı üstün hak sahibi üyeye tahsisli konutu, kooperatifin anılan 16/son maddesine aykırı olarak, haksız yere tahsis yapıp üyelik verdiği kişiden üyeliği devir almayıp, sadece taşınmazı satın alan iyiniyetli değil ise de, satın alandan tapuda satın alan iyi niyetlidir. Diğer yandan, kooperatif ortağının tescil isteminde olduğu gibi, mülkiyetin tespiti isteminde bulunabilmesi için de üyeliği nedeniyle kooperatife tüm ödemeleri yapmış olduğunu, hiçbir edimi kalmadığını, konut sahibi olan diğer üyelerle eşit durumda bulunduğunu ispatlaması gerekmektedir. Kooperatife borcu olan ortak, mülkiyetin tespitini isteyemez ise de, konutun kendisine tahsis edildiğinin tespiti isteyebilir. Ortağın kooperatife borcu olması durumunda, konutun tahsis edildiğinin tespitine ilişkin karara dayanarak borcunu ödemesi halinde mülkiyetin (konutun aidiyetinin) tespitini ya da tapu iptali ve tescil isteyebileceği tabiîdir. Mülkiyetin (konutun aidiyetinin) tespiti istemi tahsisin tespiti istemini de içermektedir.
Somut olayda, davacının, davalı kooperatif yönetim kurulunun 06.08.1990 tarih ve 55 sayılı kararıyla üyelikten ihraç edildiği, anılan kararın iptali istemiyle açılan dava sonucunda, Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 12.09.2001 tarih ve 2000/72 E., 2001/561 K. sayılı ilamıyla ihraç kararının iptaline karar verildiği ve bu kararın temyiz edilmeksizin 28.12.2001 tarihinde kesinleştiği, davalı kooperatifçe inşa edilen 17 adet dairenin Milas 2. Noterliği"nin 27.11.1994 tarih ve 14659 yevmiye no"lu kur"a çekimi ile mevcut üyelere tahsis edildiği, daha sonra bölgede yapılan imar planı değişikliği sonucunda daire sayısının 18 adede çıktığı ve 04.03.2009 tarihinde ferdileşmeye geçilerek 18 adet dairenin tapusunun üyelere devredildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafça işbu davada mülkiyetin tespiti ya da tapu iptali ve tescil talebinde bulunulmamıştır. Davacı, 19 no"lu üyeliğe ilişkin konutun kendisine teslimi, şayet usulsüz ihraç kararı üzerine kendisi yerine yeni üye alınmış ise bu üyenin üyeliğinin iptali ile bu üyeye isabet eden konutun müvekkiline tahsisi isteminde bulunmuştur. Ancak, kooperatifin elinde ferdileşmeye geçilmemiş, mülkiyeti kooperatife ait olan, diğer anlatımla tahsis aşamasında kalmış hiç bir konut bulunmadığı, tüm konutların ferdileşme ile üyeler adına tapularının oluşturulduğu anlaşıldığına göre, kendisi yerine anılan 16/son madde hükmüne
rağmen kötüniyetli olarak üyeliğe kabul edildiğini ileri sürdüğü kişi ya da kişiler ile kooperatifi hasım göstererek, tapu iptali ve tescil davası açması ve malikin kötüniyetli olduğunu ve kooperatif yönünden de tescil isteme koşullarının oluştuğunu ispat etmesi halinde, konutun tapu kaydının iptalini ve adına tescilini sağlayabilecektir. Davacı, üyeliğin iptali ile kendisine daire teslimini işbu davada ileri sürdüğü istemler ile sağlayamayacağından, Dairemizce, davacının üyeliğinin iptalini istediği kişi ya da kişiler aleyhine dava açması için süre verilmesi, açtığında, açtığı davanın işbu dava ile birleştirilmesi gerektiği yönünde bozma yapılması mümkün olmamıştır. Davacının ileri sürdüğü istemler, tapu iptal ve tescil istemini içermemekte olup, davacı ıslah yoluna da başvurmamıştır.
Bu açıklamalara ve dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, HUMK"nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin karar düzeltme isteminin REDDİNE, 5,20 TL harç ve takdiren 248,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak Hazine"ye gelir kaydedilmesine, 23.10.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.