15. Hukuk Dairesi Esas No: 2019/2605 Karar No: 2020/263 Karar Tarihi: 04.02.2020
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2019/2605 Esas 2020/263 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir dava sonucunda verilen hüküm, davalı tarafın temyiz başvurusu üzerine 15. Hukuk Dairesi tarafından değerlendirildi. Davanın eser sözleşmesi niteliğindeki Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi'nden kaynaklandığı belirtildi ve davalı tarafın temyiz itirazları değerlendirildi. Kararda, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun hükümlerine göre yargı harçlarının ödenmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, yargılama sırasında tespit edilen değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olması durumunda noksan harcın tamamlanması gerektiği belirtildi. Tapu iptali tescil istemiyle açılan davanın değerinin yargılama sırasında belirlenen taşınmazların dava tarihindeki değerleri üzerinden hesaplanarak eksik harç tamamlanmadan karar verilmesinin yanlış olduğu vurgulandı. Kararın bozulması kararlaştırıldı ve 5766 sayılı Kanun'un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu'nun 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken temyiz harcı belirtildi. Kanun maddelerinin açıklamaları verilmedi.
15. Hukuk Dairesi 2019/2605 E. , 2020/263 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R - Dava, eser sözleşmesi niteliğindeki Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi"nden kaynaklanmakta olup, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı ... vekilince temyiz olunmuştur. 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: "Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). (1) sayılı tarifede yazılı nispi karar ve ilâm harcının 1/4 ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.Yapılan bu açıklamalar doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; dava değerinin 10.000,00 TL olarak gösterildiği, yargılama sırasında yapılan keşifte ise dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle değerinin 5.040.896,00 TL olduğu belirlenmiştir. Noksan harçlar tamamlanmadıkça müteakip işlemler yapılamayacağından, mahkemece davacının tapularının iptâli ile tescilini talep ettiği taşınmazların dava tarihindeki değerleri üzerinden 492 sayılı Harçlar Yasası"nın 28/1. maddesi uyarınca noksan harcı ikmâl etmesi için süre verilmesi, şayet noksan harç ikmal edilirse işin esası incelenip ayrıca husumet durumu da değerlendirilmek suretiyle hüküm kurulması, noksan harç yatırılmaz ise, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 30. maddesi uyarınca karar verilmesi gerekirken, tapu iptâli tescil istemine konu taşınmazların dava tarihindeki değeri üzerinden hesaplanacak eksik harç tamamlatılmadan işin esası incelenerek hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.Açıklanan nedenlerle bozma sebebine göre şimdilik diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı ..."a iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 04.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.