BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/757 Esas 2022/789 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/757 Esas
KARAR NO : 2022/789
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 28/10/2022


Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan incelemesi sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı mahkememize sunmuş olduğu dilekçesi ile, serbest meslek kapsamında hurda toplama geri dönüşüm işleri ile ilgili faaliyetleri sürdürmekte olan bir tacir olduğnuu, ticari faaliyetleri ile alakalı aşağıda dökümü bulanan;
1- ... A.Ş. - ... Şubesinden alınmış olan keşidecisi ... İNŞ
... LİMİTED ŞİRKETİ , ... vergi kimlik numaralı şirket
olan;
1-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1000 TL bedelli
2-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1600 TL bedelli
3-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1400 TL bedelli
4-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1300 TL bedelli
5-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1500 TL bedelli
2- ... A.Ş. - ... ... Şubesinden alınmış olan keşidecisi ... İNŞ
TURUZİM SAN VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ , ... vergi kimlik numaralı şirket
1-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1500 TL bedelli
2-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1750 TL bedelli
3-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1750 TL bedelli
4-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1530 TL bedelli
5-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 2500 TL bedelli
6-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1500 TL bedelli
7-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1200 TL bedelli
8-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1700 TL bedelli
9-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1320 TL bedelli
10-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1320 TL bedelli
3- ... A.Ş. - ... ... Şubesinden alınmış olan keşidecisi ... İNŞ
TURUZİM SAN VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ , ... vergi kimlik numaralı şirket
olan;
1-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1450 TL bedelli
2-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1450 TL bedelli
3-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1060 TL bedelli
4-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1480 TL bedelli
5-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1450 TL bedelli
6-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1320 TL bedelli
7-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1500 TL bedelli
8-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1000 TL bedelli
9-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1400 TL bedelli
10-... Çek numaralı ve ... keşide tarihli 1000 TL bedelli
4-Dökümünü yapmış bulunduğumuz ... BANKASI A.Ş /... -... Şubesinden alınmış olan ... SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 'ne ait keşidecisi VD NO :...
1-... Çek numaralı,... keşide tarihli 1800 TL bedelli
5-Dökümünü yapmış bulunduğumuz ... / ... Şubesinden alınmış olan ... SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 'ne ait keşidecisi VD NO :...
1-... Çek numaralı,29/10/2022 keşide tarihli 2000 TL bedelli çekleri kayıp ettiğini, çeklerin 3.Kişilere ödenmemesi yönünde İhtiyati tedbir kararı verilerek ilgili bankalara müzekkere yazılmasını ve yargılama sonunda çeklerin iptal edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE:
Dava, TTK 818/s. Maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken 757 vd. Maddelerine göre açılmış, zayi nedeni ile çek iptali davasıdır.
İptal davasında ispat külfeti, genel kural olan TMK'nın 6. maddesine uygun olarak, iptal talebinde bulunana aittir. Zira iptal davası tek taraflı, hasımsız olduğundan, ispat külfetinin başka bir tarafa yüklenmesi de mümkün değildir. İptal talebinde bulunan kişinin, çekin rızası olmaksızın elinden çıktığını ispat etmesi gerekir. Ayrıca davacının zıya anında çekin zilyedi bulunduğunu da mahkemeye sunacağı delillerle doğrulaması gerekir (TTK m. 759/2). Çekin zayi olması fiili bir durum olduğundan, bu iddia tanık dahil her türlü delille ispatlanabilecektir. (Gürühan, C. (2015). Çekin Zayi Olması ve İptali. Adalet Yayınevi, Ankara: s.77)
İspatta bir diğer mesele, davacının, iptalini istediği çeki ferdileştirmesi gereğidir. (Öztan, F. (2020). Kıymetli Evrak Hukuku. Yetkin Yayınları, Ankara:s.65).Bu da çekin belli başlı niteliklerinin; keşide tarihi, bedel, tarafları, varsa seri numarasına ilişkin bilgilerin dava dilekçesi ve ilanlarda gösterilmesi suretiyle mümkün olabilir. Aksi halde iptal davası reddolunur. Bu çeşit bir davada davacıdan mahkemeye sunduğu delillerle çekin zayi olduğunu kesin olarak ispatlaması beklenmez, çekin zıyaa uğradığının “kuvvetle muhtemel” olduğunun gösterilmesi yeterlidir (TTK m. 760).
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin ... sayılı kararında da; "…davacı vekili dava dilekçesinde sadece dava konusu çeklerin müvekkilinin elinden rızası hilafına çıktığını açıklamış olup, ne dava dilekçesinde ne de yargılama aşamasında mahkemeye çekin elinde iken ziya uğradığı konusunda hiçbir delil sunmamıştır. Oysa, TTK’nun 730/20 nci maddesi hükmü yollaması uyarınca çek iptalleri hakkında uygulanması gereken aynı yasanın 671/2 nci maddesi hükmüne göre, iptal talebinde bulunan kimse, bu konudaki iddiasını kuvvetle muhtemel gösterecek delillerini mahkemeye ibraz etmek zorundadır. Mahkemece de bu deliller yeterli görülürse TTK’nun 676 ncı maddesi hükmü uyarınca iptal kararı verilebilecektir..." denilerek çek iptali davasında çekin zayi olduğu iddiasının kuvvetle muhtemel delillerle ispatı gerektiği hususu vurgulanmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, iptal talebinde bulunan davacının, çeklerin rızası olmaksızın elinden çıktığını ve ayrıca zıya anında çekin zilyedi bulunduğunu mahkemeye sunacağı delillerle doğrulaması gerektiği lakin davacının dava dilekçesinde delil olarak hiçbir şeye dayanmadığı, çeklerin davacının zilyetliğinde iken zayi olduğu iddiasına yönelik kuvvetle muhtemel deliller sunulmadığı anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansı ve varsa teminatın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; Tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.



Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır