MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : İTİRAZIN İPTALİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait maden sahasına ilişkin olarak 11/11/2004 - 27/09/2012 tarihleri arasında teknik nezaretçilik hizmeti verdiğini, takibe konu edilen hizmete dayalı ücret alacağı davalı borçlu tarafından ödenmediği gibi takibe de itiraz edildiğini, yapılan itirazın kötü niyetli olduğunu öne sürerek davalı borçlunun asıl alacağın %20"sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ... ili dahilinde bulunan 54774 sicil sahada 11/11/2014 - 27/09/2012 tarihleri arasında teknik nezaretçilik görevini yürüttüğünü, davacının aynı zamanda davalı müvekkilinin Yönetim Kurulu Başkanı olduğu ... Seramik AŞ"de de 20/06/2003 ile 12/09/2012 tarihleri arasında iş akdi ile çalıştığını, davacının bağımsız bir teknik nezaretçi olmayıp aynı zamanda işverenin işletmesinde iş akdi ile başka konularda hizmet veren bir çalışan olduğunu, yapılan ödemelere karşılık davacı tarafından serbest meslek makbuzu kesilmemesinin de bu hususu kanıtladığını, davacının maden mühendisi olduğunu ve kendisine işletmede yürüttüğü hizmeti nedeni ile belirlenen ücretine teknik nezaretçilik ücreti de eklenerek ödeme yapıldığını, bu nedenle davacının maaşının aynı kıdeme sahip bir maden mühendisinin alabileceğinden daha yüksek belirlendiğini, davacının işçilik alacağı dosyasında emsal ücret araştırmaları yapıldığını, davacının bu ücretin neredeyse iki katı tutarında ücret aldığını, bu ücretine aynı işverene karşı yürüttüğü teknik nezaretçilik görevine ilişkin ücreti de dahil edildiğini, davacının aynı zamanda davalı ve şirketin işçisi de olduğu göz önüne alındığında bu hizmetten doğan borçlarda işçilik alacakları gibi değerlendirilmesi gerektiğinden beş yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiğini savunarak daanın reddine ve davacı tarafın alacağın %20"sinden az olmayan oranda kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, Ruhsat Sahibi davalı ... ile rödovansçı ... Seramik İnş. Mad. İth. İhr. A.Ş. arasında 54774 sicil numaralı maden arama ruhsatına ilişkin olarak 15/02/2005 tarihli Rödovans Sözleşmesi bulunduğu, davacının da rödovansçı ... Seramik İnş. Mad. İth. İhr. A.Ş. arasında 20/06/2003 - 12/09/2012 tarihleri arasında iş akdi bulunduğu, Teknik Nezaretçinin atanması, çalıştırılması ve ücretinin ödenmesi gibi konular Ruhsat sahibi ... tarafından 15/02/2005 tarihi itibarı ile Rödovans Sözleşmesine istinaden ... Seramik"e 10 yıllığına kiralandığı, davacının Teknik Nezaretçi olarak atandığı 11/11/2004 ile Rödovans Sözleşmesinin yapıldığı 15/02/2005 yılları arasındaki Teknik Nezaretçi görevinden kaynaklanan alacakları ... tarafından, Rödovans Sözleşmesinin yapıldığı tarih olan 15/02/2005 yılı ile davacının görevinden ayrıldığı tarih olan 27/09/2012 yılları arasındaki Teknik Nezaretçilik görevinden kaynaklanan alacakları Rödovans Sözleşmesinin 7.maddesi gereğince dava dışı ... Seramik tarafından davacıya ödenmesi gerektiği, gerek 818 sayılı eski Borçlar Kanunu gerekse de 6098 sayılı Türk Borçlar Kanuna göre ücret alacaklarında zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğu, icra takibi öncesinde herhangi bir ihtarname olmadığı için ... İcra Müdürlüğü"nün 2014/155 Esas sayılı icra dosyasının takip tarihi olan 10/03/2014 tarihinden önceki beş yıl için hesaplama yapılması gerektiği, buna göre 10/03/2014 - 10/03/2009 tarihleri arasında hesaplama yapılması gerektiği, taraflar arasındaki hizmet ilişkisinin 27/09/2012 tarihinde sona ermesi nedeni ile hesaplamaların 10/03/2009 - 27/09/2012 dönemi için yapılması gerektiği, bu tarihler arasındaki dönem için ise Teknik Nezaretçilik görevinden kaynaklanan alacaklar bakımından Rödovans Sözleşmesinin 7. Maddesi gereğince davalının sorumluluğunun bulunmadığı, önceki dönemlerin ise zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle borçlu tarafından takibe yapılan itirazın haklı ve yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle temyiz nedenlerine göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının teknik nezaretçi ücret alacağından davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı uyuşmazlık konusudur.
3213 sayılı Maden Kanunu"nun 31. maddesinde "Kaynak tuzlaları hariç olmak üzere maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetleri, maden mühendisi nezaretinde yapılır. Maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetlerinde asgari bir maden mühendisi daimi olmak üzere, işletme tekniği, büyüklüğü ve yapısal durumu göz önüne alınarak diğer meslek disiplinlerinden mühendis istihdam edilmesi zorunludur. Daimi nezaretçi ile vardiyalı çalışan işletmelerde işletmenin büyüklüğü ve niteliği esas alınarak her vardiyada zorunlu olarak istihdam edilecek maden mühendisi ve görevlendirilecek diğer mühendislerin görev, yetki ve sorumlulukları, atanma usul ve esasları, eğitimi, çalışma usul ve esasları Bakanlıkça yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
Birinci fıkrada belirtilen istihdam şartlarını sağlamadan maden işletme faaliyetinde bulunulması hâlinde 30.000 TL idari para cezası uygulanarak maden işletme faaliyetleri durdurulur. İstihdam şartlarının sağlanması hâlinde faaliyete izin verilir." hükmü bulunmaktadır.
Buna göre maden sahalarında teknik nezaretçi bulundurulması zorunludur. 3213 sayılı Maden Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde aynen “Nezaretçi: İşletmelerin teknik ve emniyet yönünden nezaretini yapan sorumlu ve yetkili maden mühendisi” olarak; Maden Kanununa paralel olarak, 03.02.2005 tarihli Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde de “Teknik Nezaretçi: İşletmelerdeki faaliyetlerin teknik ve emniyet yönünden nezaretini yapan, Kanunun 29 uncu maddesi gereği faaliyet bilgi formunun hazırlanmasından sorumlu ve yetkili maden mühendisi” , “Teknik Nezaretçi Defteri de: muhafazasının sorumluluğu ruhsat sahibine ait olan, noter tarafından onaylanmış, teknik nezaretçinin raporunu yazdığı defter” olarak tarif edilmiştir.
Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği"nin tanımlara ilişkin 4. maddesinde yapılan teknik nezaretçi ve teknik nezaretçi defteri tanımları, 91. maddesinde düzenlenen beyan usulü ve teknik nezaretçi defterinin ibraz edilmemesi yada düzenli tutulmaması halinde ruhsat sahibine uygulanan idari para cezası, “görevin sona ermesi” başlıklı 113. maddesinde ; “Teknik nezaret görevi; işveren ile yapılan sözleşmenin feshedilmesi, ruhsatların devri, intikali, tescili teknik nezaretçinin istifası veya ölümü halinde sona erer. Bu gibi durumlarda ruhsat sahibi tarafından en geç on beş gün içerisinde yeni bir teknik nezaretçi atanmak zorundadır. Yeni teknik nezaretçi atanıncaya kadar teknik ve emniyet yönünden meydana gelecek tüm olaylarda sorumluluk ruhsat sahibine aittir” yer alan düzenleme ve teknik nezaretçinin görevi ve atanmasına ilişkin 130,131,132,133,134,135. maddeleri ile teknik nezaretçi ücretinin ödenmesine ilişkin 136. maddesi dikkate alındığında, teknik nezaretçinin atanması, çalıştırılması ve ücretinin ödenmesi konusundaki sorumluluğun ruhsat sahibine ait olduğu anlaşılmaktadır.
Dosya içeriğine göre, davacının Teknik Nezaretçi olarak atandığı 11/11/2004 ile davalı ile dava dışı şirket arasında Rödovans Sözleşmesinin yapıldığı 15/02/2005 yılları arasındaki Teknik Nezaretçi görevinden kaynaklanan alacakların davalı tarafından ödenmesi gerektiği ancak bu dönemin zamanaşımına uğradığının kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık ruhsat sahibinin 15/02/2005 tarihinden itibaren teknik nezaretçi ücretinin ödenmesi hususunda kanundan kaynaklanan sorumluluğunun ortadan kalkıp kalkmadığı, davalı ile dava dışı şirket arasında yapılan Rödovans Sözleşmesi"nde ücretin ödenmesine ilişkin yapılan düzenlemenin davacı teknik nezaretçiye karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Teknik Nezaretçi atanması, çalıştırılması ve ücretinin ödenmesi gibi konular Ruhsat sahibi davalı tarafından 15/02/2005 yılı itibarı ile Rödovans Sözleşmesine istinaden ... Seramik"e 10 yıllığına kiralanmış olup, Mahkemece Rödovans Sözleşmesinin yapıldığı tarih olan 15/02/2005 yılı ile davacının görevinden ayrıldığı tarih olan 27/09/2012 yılları arasındaki Teknik Nezaretçilik görevinden kaynaklanan alacakların Rödovans Sözleşmesinin 7. maddesi gereğince dava dışı ... Seramik tarafından davacıya ödenmesi gerektiği, davalının davacıya karşı bir sorumluluğunun kalmadığı kabul edilmiştir.
Davalı ile dava dışı rödovansçı şirket arasında yapılan sözleşme ile ruhsatı davalıya ait maden sahasının bir bölümü madencilik faaliyetinin yürütülmesi amacıyla dava dışı şirkete kiraya verilmiştir. Maden Kanunu uyarınca ruhsat sahibi tarafından görevlendirilmesi zorunlu olan teknik nezaretçinin ücretinin de rödovansçı tarafından ödeneceği sözleşmenin 7.maddesinde kararlaştırılmıştır. Ancak bu düzenlemenin ruhsat sahibinin yasal mevzuat gereği teknik nezaretçiye olan sorumluluğunu ortadan kaldıracağını kabule olanak bulunmamaktadır. Sözleşmenin mevcut maddesinin ancak sözleşmenin tarafları arasında ileri sürülebileceği; bir başka deyişle sözleşme ile teknik nezaretçi ücretinin ödenmesinin dava dışı rödovansçı şirkete devredilmesinin ancak davalı tarafından bu şirkete karşı açılması olası bir rücu davasında ileri sürülebileceği ancak ruhsat sahibinin işçiye karşı kanundan kaynaklanan sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı ve bu nedenle davacıya karşı ileri sürülmesinin mümkün bulunmadığı dikkate alındığında; zamanaşımına uğramayan teknik nezaretçi ücret alacağından davalının dava dışı şirket ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumluluğu bulunduğu bu nedenle davalının bu alacak miktarından sorumlu olduğu gözetilmeden davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 21.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.