21. Hukuk Dairesi 2014/7194 E. , 2015/10687 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 1998-1999 yılları arasındaki ... sigortalılığının iptali ile aynı yıllardaki ... sigortalılığının geçerli sayılarak emekliliğe hak kazandığına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava; davacının 1998-1999 yıllarında ...sigortalısı olduğunun tespiti ve emekliliğe hak kazandığının istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının 1998-1999 yıllarında ... sigortalılığının iptali istemi ile açtığı davanın reddine ve 1.12.2011 tarihinde Kurumca emekli maaşı bağlandığından konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa"nın 10. maddesinde sigortalıların kayıt ve tescil işlemlerinde valilik, kaymakamlık, özel idare, belediye, muhtarlık ve nüfus idareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının,kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin,tarım kredi kooperatifleri ve birliklerinin, .... ve .... kayıtları esas alınacağı düzenlenmiştir.
Öte yandan ...sigortası kapsamında kesintisiz tarımsal faaliyetin bulunduğunun anlaşıldığı hallerde, gerek 506 ve gerekse 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmaların 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı tümden sona erdirmeyeceği, 2926 sayılı Yasanın 36 ve 10.maddesindeki şartların da gerçekleşmesi halinde 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmalar dışında kalan süreler bakımından ...sigortalısı olunduğunun kabulünün gerekeceği, 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki çalışmaların uzun süreli olduğu hallerde ise, tarımsal faaliyetin kesintiye uğradığının ve anılan çalışmaların sona ermesinden sonra, 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığın yeniden başlatılabilmesi için, doğrudan prim yatırılması veya aynı
Yasanın 36.maddesine göre ürün bedelinden tevkifat yapılması yoluyla yeniden kayıt ve tescil yolundaki iradenin ortaya konulması gerektiği dairemizin giderek Yargıtay"ın yerleşmiş görüşlerindendir.Bunun yanında 2926 sayılı Yasa"nın 5 ve 6.maddelerine göre ...sigortalılığının 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmaların başlamasından bir gün önce sona ereceğinin ve bu çalışmaların sona ermesinden bir gün sonra başlayacağının gözönünde bulundurulması gerekir.
Bir yıldan daha az süren zorunlu sigortalılık kapsamındaki çalışmalar kısa süreli olup, kesintisiz bir şekilde bir yıl veya daha fazla süren çalışmalar ise uzun süreli çalışmadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının tarımsal faaliyeti nedeniyle 1.10.1997 tarihli giriş bildirgesi ile 1.10.1997 tarihinde .... sigortalısı olarak tescil edildiği , ilk olarak Kurum tarafından 1.10.1997-8.4.2002 tarihleri arasında ...sigortalısı olarak kabul edildiği, ancak 10.11.1998 tarihinden itibaren 51 gün 1999/1. döneminde ise 68 gün 506 Sayılı Yasaya tabi zorunlu sigortalı çalışmaları nedeniyle 9.11.1998 tarihinden itibaren .... sigortalılığının iptal edildiği, 1998-1999 yılları arası kısa süreli ... (5510/4-a) kapsamında çalışmalarının olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, tarımsal faaliyetin kesintisiz devam ettiği durumlarda kısa süreli zorunlu sigortalılık kapsamındaki çalışmaların tarım ... sigortalılığını kesmeyeceği hususu dikkate alınmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davanın nitelikçe kamu düzenine ilişkin olduğu göz önünde bulundurarak öncelikle davacıya talebi mahkeme huzurunda açıklattırılarak ..."lı çalışmalarının iptalini mi yoksa ..."lı çalışmaları dışında 1.10.1997-8.4.2002 tarihleri arasında ...sigortalılığının tespitini mi istediği netleştirilerek, yukarıda belirtilen bilgilerle talebine göre inceleme yapılarak nizalı dönemlerde ...sigortalılığı yönünden anılan maddede belirtilen kayıtların olup olmadığını söz konusu kuruluşlardan, davacının adına kayıtlı gözüken taşınmazları kullanıp kullanmadığı veya arazi kiralayıp kiralamadığını araştırmak, tarımsal kredi kullanıp kullanmadığını belirlemek, dönemin köy muhtarı ve azalar ile yeterli bilgi ve görgüye sahip kişileri tanık olarak dinlemek, ayrıca zabıta aracılığıyla ayrıntılı araştırma yaptıktan sonra diğer bütün delilleri birlikte değerlendirerek ve ulaşılacak sigortalılık sürelerine göre 24.3.2009 tarihli tahsis talebi yönünden inceleme yapılarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12/05/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.