MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:



A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı üniversitede Fen Edebiyat Fakültesinde çeviri bilim bölümünde öğretim görevlisi olduğunu, davacının 20.11.2003-01.06.2012 tarihleri arasında yenilenen belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığını, davalı Üniversitenin müvekkilinin iş sözleşmesini yenilememe kararı ile feshettiğini, fesih gerekçesinin ise kadro fazlalığı olduğunun beyan edildiğini, fesihte son çare ilkesine aykırı davranıldığını, davacı dışında bir çok ögretim görevlisinin baskı nedeniyle işten ayrıldığını, davaların açıldığını, davacının iş akdinin 2 yıldır sonlandırılmaya çalışıldığını, müvekkilinin bu anlamda zorlandığını, davacının taraflar arasındaki iş akdinin belirsiz süreli olduğunu beyanla müvekkilinin işe iadesine, feshin geçersizliğine, müvekkilinin işe başlatılmama halinde işyerindeki kıdemi ve profesyonelliği dikkate alınarak 8 aylık ücret tutarında tazminat ödenmesini, kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için 4 aylık ücret ve diğer hakların ödenmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın süresinde açılmadığını, davacının iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini, 2012-2013 akademik yılında program müfredatındaki kredi yükümün azaltılması ve bu nedenle davacının ders saatini doldurmayacak olmasından ötürü iş akdinin feshedildiğini, işyerinin yönetim ve organizasyonuna ilişkin tasarruflarda bulunma hakkına sahip olduğunu savunarak açılan davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, her ne kadar bozma ilamına uymuşssa da, gerek davacının üniversite öğretim üyesi olması dolayısıyla YÖK"e tabi bir memur olması gerekse de Uyuşmazlık Mahkemesi"nin 5.11.2011 tarih ve 2012/189 esas ve 2012/234 karar sayılı ilamı dikkate alındığında davanın görülme yerinin idari yargı olduğuna kanaat getirilerek davanın açıldığı adli yargının somut olayda görevli olmadığı, görevli olan yargı yerinin İdari Yargı olduğu gerekçesiyle açılan davanın bu yönden reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Yerel Mahkemenin ilk kararı olan 2012/711 Esas, 2013/681 Karar sayılı hükmünün temyiz incelemesi sonucu Dairemizin 08/05/2014 tarih ve 2014/2274 Esas, 2014/15009 Karar sayılı ilamı ile,
“1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız). Feshin işletme, işyeri ve işin gerekleri nedenleri ile yapıldığı ileri sürüldüğünde, öncelikle bu konuda işverenin işletmesel kararı aranmalı, bağlı işveren kararında işgörme ediminde ifayı engelleyen, bir başka anlatımla istihdamı engelleyen durum araştırılmalı, işletmesel karar ile istihdam fazlalığının meydana gelip gelmediği, işverenin bu kararı tutarlı şekilde uygulayıp uygulamadığı(tutarlılık denetimi), işverenin fesihte keyfi davranıp davranmadığı(keyfilik denetimi) ve işletmesel karar sonucu feshin kaçınılmaz olup olmadığı(ölçülülük denetimi-feshin son çare olması ilkesi) açıklığa kavuşturulmalıdır.
Somut olayda davacı davalı Üniversite’nin Rusça Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı’nda öğretim görevlisi olarak çalışmaktayken iş sözleşmesi 2012-2013 eğitim – öğretim yılında program müfredatının 151 krediden 137 krediye düşürülmesi nedeniyle kadro fazlalığı ortaya çıktığı bu nedenle organizasyonel değişiklik ihtiyacı doğduğunu, 2011-2012 yılında güz ve bahar döneminde ders verememesi de dikkate alınarak 2012-2013 ders programı yeniden yapılandırma çalışmaları sırasında ders saatini dolduramayacağı değerlendirilerek başka bir görevde çalıştırılmasının da mümkün olmadığı gerekçesiyle feshedilmiştir. Fesih nedeninin bulunup bulunmadığı, program müfredatının 151 krediden 137 krediye düşürülüp düşürülmediği, bundan dolayı istihdam fazlalığının doğup doğmadığı, feshin tutarlı uygulanıp uygulanmadığı, davacının yerine veya çalışabileceği pozisyona yeni işçi alınıp alınmadığı, feshin son çare olması ilkesine uyulup uyulmadığı davacının kendisine uygun başka pozisyonda çalıştırılma imkanının bulunup bulunmadığı konusunda hukukçu, üniversitelerin mütercim tercümanlık alanlarında uzman bilirkişiler eşliğinde gerekirse yerinde inceleme yapılmak suretiyle alınacak rapor sonucunda feshin geçerli olup olmadığına karar verilmesi gerekirken eksik araştırmayla yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3- Kabule göre de, davalı Üniversite harçtan muaf olmasına rağmen hakkında harca hükmedilmesi bozma nedenidir.” gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Yerel Mahkemece, 23/09/2014 tarihli celsede verilen ara kararıyla, Dairemizin anılan bozma ilamı usul ve yasaya uygun bularak uyulmasına karar vermiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda idari yargının görevli olduğuna karar verilmiştir. Göreve hususu, yerel Mahkemenin bozmaya konu ilk hükmünün temyizi neticesinde Dairemizce incelenmiş ve “görevle ilgili” temyiz itirazı yerinde görülmemiş, bu husus bozma sebebi yapılmamıştır.
Gelinen bu noktadan sonra, Dairemizin yukarıda belirtilen bozma gerekçesi doğrultusunda araştırma yapılıp işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle ret kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 15.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.