3. Hukuk Dairesi 2017/536 E. , 2017/1324 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün duruşmalı olarak incelenmesi davalı tarafça istenilmekle, daha önceden belirlenen günde duruşma icra edildikten sonra işin daha derinlemesine incelenmesi ve bu konuda bir araştırma yapılması gerektiği heyetçe zorunlu görüldüğünden, Yargıtay Kanununun 24/1 ve Yargıtay İç Yönetmeliğinin 21/3 maddeleri uyarınca görüşmenin 14.02.2017 günü saat 10.00’a bırakılması uygun görüldü.
Belirli gün ve saatte dosyadaki bütün kâğıtlar okunarak, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ile dava dışı ... A.Ş. arasında imzalanan 26.08.2010 tarihli sözleşmede terminal binasının projeye uygun olarak tüm masrafının ... A.Ş tarafından karşılanarak yapılacağının ve 15 yıl süreyle anılan şirket tarafından kira karşılığı işletileceğinin belirlendiğini ve 17.01.2012 tarihinde davalı ile yapılan protokol ile A.Ş."den sözleşmeyi devraldığını, gerek sözleşme gerekse yönetmelik gereği terminalin il ve ilçeler arası otobüs terminali olarak işletilmesi gerektiği, davalı belediyenin sözleşme ve yönetmelik hükümlerine aykırı şekilde, terminal dışında ilçeler arası yolcu taşımacılığı yapılmasına müsaade ettiğini, sadece il terminali kısmının kullanılmakta olup ilçeler terminalinde bulunan yazıhane ve dükkanların o tarihten beri boş beklediğini, şehir merkezinde bulunan ilçeler terminalindeki kiracıların davalı ... Belediyesine kira ödemeye devam ettiklerini ve ihtara rağmen ilçeler arası otobüs terminalinin kapatılmadığını, bu nedenle fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydıyla ilçeler terminal kompleksinde 10 adet yazıhane, 2 adet dükkan ve 1 adet kafeteryanın terminal açıldığı günden beri boş beklemekte olması sebebi ile 20.000 TL kira alacağından ve ilçelere yolcu taşıyan vasıtaların davacının işlettiği terminale giriş çıkış parası ödememeleri nedeniyle 30.000 TL olmak üzere toplam 50.000 TL kazanç kaybının tahsilini talep etmiş, bilirkişi raporu doğrultusunda talebini 333.328,47 TL olarak ıslah etmiştir.
Mahkemece sözleşme hükümlerine göre ilçeler terminalinin yeni yapılan terminale taşınması gerektiği gerekçesi ile davanın kabulü ile 333.328,47 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı, sözleşmeye uygun hareket ettiklerini, sözleşmesinin 3/v maddesi gereği yüklenicinin muvafakati alınmadan ... Belediyesi sınırları içerisinde yeni bir otogar alanı oluşturulmayacağının düzenlendiği, bu hükmünden ilçe garajlarının da belediye tarafından terminal alanına taşınacağı gibi bir sonucun çıkartılamayacağı, kaldı ki böyle bir taahhütlerinin olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Kiralanan şeyin ayıpları kiralayanın (davalının) tekeffülü altındadır. Bu ayıplar, kiralananın sözleşme ile güdülen amaca uygun biçimde kullanılmasını veya işletilmesini imkansız kılacak, yahut da bu kullanım ve işletmeyi önemli surette azaltacak çeşitten olmalıdır. Kiracı (davacı) kira parasının indirilmesini isteyebileceği gibi sözleşmeden dönme hakkını da kullanabilir. Kiracının iki seçimlik hakkı vardır. Ya akdi fesih eder ve akdin feshi nedeniyle maruz kaldığı zararının tazminini ister, ya da ücretten uygun bir miktar indirilmesini ister. (BK. md. 249/2). 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 301. maddesinde de kiraya verenin, kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
Olayımıza gelince; Taraflar arasında 26.08.2010 tarihli ve 15 yıl süreli sözleşme ile, ... Belediyesi şehirler arası ve ilçeler arası otobüs terminalinin yapımı ve kiralanması kararlaştırılmıştır. Kira sözleşmesinin 3/v. maddesinde, "terminal kompleksinin iştetmeye geçmesinden sonra, sözleşme süresince idare, yüklenicinin muvafakatini almadan ... Belediyesi sınırları içerisinde ilave yeni bir otogar alanı oluşturmayacak (planlamayacaktır.)" hükmü düzenlenmiştir. Tarafların özgür iradesi ile düzenlenen bu hüküm tarafları bağlar. Davacı dava konusu terminale ilçeler arası otobüslerin girişlerinin davacı tarafından yönlendirilmediğini, bu durumda davalı tarafından taşınmazın amaçlanan kullanıma elverişli şekilde teslim edilmediği ve bulundurulmadığı iddia edilmiş ise de, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 3/v. maddesinde davalı belediyeye mevcut olan ilçe terminalinin kapatılması ile ilgili bir yükümlülük yüklenmediği, sadece yeni terminalin faaliyetine başlamasından sonra ilave yeni bir otogar alanı oluşturmayacağı ve yeni terminal dışında yeni bir ruhsat vermeyeceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, mahkemece dava konusu yeni şehirlerarası ve ilçeler arası otobüs terminalinin faaliyete geçmesinden sonra davalı belediyenin bu terminal dışında ilçeler arası taşımacılık yapımı için yeni ruhsatlar verip vermediği üzerinde durularak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davacı için takdir edilen 1.480 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.