MAHKEMESİ : Konya(Kapatılan) 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 16/06/2014
NUMARASI : 2012/241-2014/230

Taraflar arasındaki menfi tespit ve ihraç kararının iptali, olmazsa çıkma payının tahsili davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı menfi tespit isteminin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalı kooperatifte üç adet üyeliği bulunan müvekkilinin üyeliklerini dava dışı M....isimli kişiye devrettiğini, bu kişinin de devralmış olduğu üyelikleri tekrar müvekkiline devrettiğini, davalı kooperatifin, yeniden üye olarak kabul edilmesi için gönderilen ihtarnamelere rağmen müvekkilini üyeliğe kabul etmediğini, dava dışı Mustafa Güleş"i de üyelikten ihraç ettiğini, söz konusu ihraç kararının iptali istemiyle açılan dava sonucunda ihraç kararının iptal edildiğini, bunun üzerine davalı kooperatifin gönderdiği ihtarnamelerle müvekkilini üyeliğe kabul ettiğini ve 13.701,20 TL asıl alacak ile 37.115,50 TL gecikme faizi borcu bulunduğunu bildirdiğini, müvekkilince asıl borcun ödendiğini ancak gecikme faizi borcunun ödenmediğini, bu borcun ödenmesi için gönderilen ikinci ihtarnameden sonra bu kez müvekkilinin de üyelikten ihraç edildiğini, oysaki gecikme faizi borcundan müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, zira kooperatifin zamanında üyelik talebini kabul etmemesi nedeniyle bu meblağın ortaya çıktığını, ihraç kararının iptaline dayanak olarak gönderilen ihtarnamelerin de usulsüz olduğunu ileri sürerek, müvekkilinin davalı kooperatife borçlu olmadığının tespiti ile hakkında alınan ihraç kararının iptalini, bu istemin kabul edilmemesi halinde, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, ihraç edildiği tarihe kadar davalı kooperatife üyelik aidat olarak yatırdığı 33.835,80 TL"nin reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının gönderilen ihtarlara rağmen ihtarnamelerde belirtilen gecikme faizi borcunu ödemediğini, bu nedenle üyelikten ihracına karar verildiğini, ihraç kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, ihraç kararı ile menfi tesbit davasının bir arada açılamayacağını, 2006 yılında ihraç edilen davacının çıkma payı alacağının 2007 yılı genel kurul toplantısında yapılacak bilanço onayından bir ay sonra muaccel hale geleceğini, bu durumda erken açıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının davalı kooperatife borcu bulunmadığının tespitine, hakkında alınan 30.09.2006 tarih ve 51 no"lu ihraç kararının iptaline dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 30.12.2011 tarih ve 2239 E., 2983 K. sayılı ilamıyla, ihraç kararın iptali hakkında verilen hükme yönelik temyiz itirazlarının reddine, menfi tespit davasının kabulüne ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları bakımından ise; kooperatifin eski üyesi aynı zamanda yüklenicisi olan davacının, üyelikleri devraldığı tarihten itibaren davalı kooperatife aidat ödemesi gerektiğini bildiği ve hayatın olağan akışına göre de bilmesi gerektiği halde, kooperatife karşı keşide ettiği ihtarnamelerde sadece üyelik kaydının yapılmasını talep ettiği, üyelik aidatlarını kooperatif hesabına veya kooperatife ödemek için yazılı bir müracaatı olmadığı gibi Sulh Hukuk Mahkemesinden aidatların yatırılabileceği tevdii mahalli tayini talebinin de olmadığı, Kooperatifler Kanunu"nun 23. maddesindeki eşitlik ilkesi, TMK"nın 2. maddesinde düzenlenen iyiniyet kuralları ve Kooperatifler Kanunu"nun 98. maddesi yollamasıyla TTK"nın 407. maddesi uyarınca, aidat ödeme borcunu yerine getirmeyen ortağın ihtara gerek kalmaksızın gecikme faizlerinden de sorumlu olacağı, bu durumda, mahkemece, kooperatifler konusunda uzman bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığı ile kooperatifin defter, kayıt ve belgeleri, genel kurul kararları üzerinde inceleme yapılarak, davacının ortaklıkları devir alma tarihinden başlayarak birinci ihtara kadar işleyen gecikme faizi borcu ile ilgili, açıklamalı ve denetime elverişli rapor alınarak oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak hüküm verilmesinin doğru olmadığı belirtilerek bozulmuştur. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, BK"nın 120. maddesi gözönünde bulundurularak yapılan hesaplamada davacının davalı kooperatife 27.320,97 TL gecikme faizi borcu bulunduğunun tespit edildiği gerekçesiyle, ihraç kararının iptali hakkında verilen hüküm kesinleştiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davacının davalı kooperatife 27.320,97 TL borcu bulunduğu tespit edildiğinden menfi tespit isteminin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava, temyiz kapsamına göre, menfi tespit istemine ilişkindir.
Dosya kapsamından, davalı kooperatif tarafından, davacıya keşide edilen ihtarnamelerde 13.701,20 TL asıl alacak ve 37.115,50 TL gecikme faizi borcunun ödenmesinin istendiği, davacı tarafça asıl alacak tutarı ödenerek, dava dilekçesinde 37.115,50 TL gecikme faizi borcu bulunmadığı iddia edilerek, tüm taleplerine ilişkin dava değeri 33.835,80 TL gösterilip, bu miktar üzerinden harcın yatırıldığı, 01.07.2008 havale tarihli dilekçesiyle menfi tespit isteminin ihtarnamelere konu 37.115,50 TL gecikme faizine yönelik olduğu açıklanarak, aynı tarihli makbuzla harcın tamamlandığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının 27.320,97 gecikme faiz borcu bulunduğu tespit edildiğine göre, dava konusu edilen tutar gözönünde bulundurularak, 9.294,53 TL yönünden davanın kısmen kabulü ile fazlaya ilişkin istemin reddine, kabul edilen meblağ üzerinden bakiye karar ve ilam harcının; kabul ve red oranına göre yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeyle, menfi tespit istemine ilişkin davanın tamamının reddine karar verilmesi ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin hangi kabul ve ret oranına göre hükmedildiğinin belirtilmemesi suretiyle denetime elverişli olmayan şekilde hüküm kurulması, davacıdan karar ilam harcı alınmasına karar verilmesi doğru olmamıştır.
Diğer yandan, gerekçeli karar başlığında dava tarihinden önce tasfiye haline girdiği anlaşılan davalı kooperatifin unvanına 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 98. madde hükmü yollamasıyla tasfiyenin başladığı tarihte yürürlükte bulunan (dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK"nın 439/son, 6102 sayılı TTK"nın 533/son) maddesi ile davalı kooperatif anasözleşmesinin 87/2. bent hükmü uyarınca eklenmesi gereken "Tasfiye Halinde" ibaresinin eklenmemesi ve ayrıca unvanda "Sınırlı Sorumlu" ibaresine yer verilmemesi de hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.10.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
.