Adalet Bakanlığı"nın, 16.02.2016 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma sonucunda İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı"nca verilen 13/02/2015 tarihli ve 2015/12459 soruşturma, 2015/930 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve şüpheli hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair kararının infazı sırasında, şüphelinin kendisine yapılan uyarıya rağmen ikinci kez programa uymadığı gerekçesiyle hakkındaki dosyanın kapatılmasına ilişkin İzmir Denetimli Serbestlik Müdürlüğü"nün 30/09/2015 tarihli ve 2015/24883 sayılı kararına karşı şüphelinin yaptığı itiraz üzerine, denetimli serbestlik dosyasının kapatılarak mahkemesine gönderilme işleminin idari nitelikte bir işlem olmadığı ve infaz hakimliğinin görev alanı dışında kaldığı gerekçesiyle itirazın esasa girilmeksizin reddine ve dosyanın itirazı incelemekle görevli İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine ilişkin İzmir 1. İnfaz Hakimliği"nin 22/10/2015 tarihli ve 2015/5863 esas, 2015/5805 sayılı kararına karşı Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan itirazın reddine dair İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 02/11/2015 tarihli ve 2015/1262 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulmasının istenmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 29/02/2016 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüphelinin 24.12.2014 tarihinde işlediği iddia edilen kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçuna ilişkin yapılan soruşturma sonucunda İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 13/02/2015 tarihli ve 2015/12459 soruşturma, 2015/930 sayılı kararı ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve şüpheli hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği,
2- Denetimli serbestlik tedbiri esnasında şüphelinin kendisine yapılan uyarıya rağmen ikinci kez programa uymadığı gerekçesiyle İzmir Denetimli Serbestlik Müdürlüğü"nün 30/09/2015 tarihli ve 2015/24883 sayılı kararı ile dosyanın kapatılmasına karar verildiği,
3- Şüphelinin bu karara karşı yaptığı itirazı değerlendiren İzmir 1. İnfaz Hakimliği"nin 22/10/2015 tarihli ve 2015/5863 esas, 2015/5805 sayılı kararı ile dosyasının kapatılarak mahkemesine gönderilme işleminin idari nitelikte bir işlem olmadığı ve infaz hakimliğinin görev alanı dışında kaldığı gerekçesiyle itirazın esasa girilmeksizin reddine ve dosyanın itirazı incelemekle görevli İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine karar verildiği,
4- Bu karara karşı İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazı değerlendiren İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 02/11/2015 tarihli ve 2015/1262 değişik iş sayılı kararı ile itirazın reddine kesin olarak karar verdiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, " Dosya kapsamına göre, 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu"nun 18. maddesinde yer aldığı üzere, " (1) Müdürlükler ile koruma kurullarının idari nitelikteki eylem ve işlemlerine karşı infaz hakimliğine şikayette bulunulabilir. (2) Bu Kanunun uygulanması kapsamında verilmiş olan hakim kararları ile kanunun gösterdiği hallerde mahkeme kararlarına karşı itiraz yolu açıktır. Diğer kanunlarda belirtilen kanun yolları saklıdır." hükmü, 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu"nun 5. maddesinde yer alan "Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle bu işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikayet yoluyla infaz hakimliğine başvurulabilir" hükmü ve Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin 48. maddesinde geçen "(1) Yükümlüler ile kanuni temsilcileri, infaz hizmetlerinin yürütülmesi sırasında müdürlükçe hazırlanan denetim planları ve raporları ile müdürlükçe yapılan uyarılar gibi işlem ve eylemlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle müdürlüğe itirazda ya da infaz hâkimliğine şikâyette bulunabilirler. (2) Yükümlü, hakkındaki işlem ve eylemleri öğrendiği tarihten itibaren on beş gün, her halde işlem ve eylemlerin yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurabilir." şeklindeki düzenlemelerine göre, denetimli serbestlik tedbiri yapılan iş ve eylemlere ilişkin olarak itirazlarını denetimli serbestlik müdürlüğüne şikayetlerini ise İnfaz Hakimliği"ne yapabilecekleri anlaşılmakla itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 02/11/2015 tarihli ve 2015/1262 değişik iş sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konuyla İlgili Hukuksal Düzenlemeler:
1- TCK"nın 191. maddesi:
(2) Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.
(3) Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.
(4) Kişinin, erteleme süresi zarfında;
a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması,
hâlinde, hakkında kamu davası açılır.
2- 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu"nun 18/1. maddesi:
Müdürlükler ile koruma kurullarının idari nitelikteki eylem ve işlemlerine karşı infaz hakimliğine şikayette bulunulabilir.
3- Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Kaydın Kapatılması” başlıklı 47/3. maddesi:
Denetimli serbestlik kararlarının infazının tamamlanması veya ihlal nedeniyle dosyanın kapatılması yükümlüye tebliğ edilerek ilgili mahkemeye itiraz hakkı olduğu bildirilir.
4- Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Şikâyet ve itiraz” başlıklı 48/1. maddesi:
Yükümlüler ile kanuni temsilcileri, infaz hizmetlerinin yürütülmesi sırasında müdürlükçe hazırlanan denetim planları ve raporları ile müdürlükçe yapılan uyarılar gibi işlem ve eylemlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle müdürlüğe itirazda ya da infaz hâkimliğine şikâyette bulunabilirler.
5- 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun “İnfaz Hakimliklerinin Görevleri” başlıklı 4. maddesi:
İnfaz hakimliklerinin görevleri şunlardır :
1. Hükümlü ve tutukluların ceza infaz kurumları ve tutukevlerine kabul edilmeleri, yerleştirilmeleri, barındırılmaları, ısıtılmaları ve giydirilmeleri, beslenmeleri, temizliklerinin sağlanması, bedensel ve ruhsal sağlıklarının korunması amacıyla muayene ve tedavilerinin yaptırılması, dışarıyla ilişkileri, çalıştırılmaları gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikayetleri incelemek ve karara bağlamak.
2. Hükümlülerin cezalarının infazı, müşahadeye tabi tutulmaları, açık cezaevlerine ayrılmaları, izin, sevk, nakil ve tahliyeleri; tutukluların sevk ve tahliyeleri gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikayetleri incelemek ve karara bağlamak.
3. Hükümlü ve tutuklular hakkında alınan disiplin tedbirleri ve verilen disiplin cezalarının kanun, tüzük veya yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu iddiasıyla yapılan şikayetleri incelemek ve karara bağlamak.
4. Ceza infaz kurumları ve tutukevleri izleme kurullarının kendi yetki alanlarına giren ceza infaz kurumları ve tutukevlerindeki tespitleri ile ilgili olarak düzenleyip intikal ettirdikleri raporları inceleyerek, varsa şikayet niteliğindeki konular hakkında karar vermek.
5. Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Kanunlarda başka bir yargı merciine bırakılan konulara ilişkin hükümler saklıdır.
6- 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun “İnfaz Hakimliğine şikayet ve usulü” başlıklı 5/1. maddesi:
Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle bu işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikayet yoluyla infaz hakimliğine başvurulabilir.
Ç) Konunun Değerlendirilmesi:
TCK’nın 191/2. maddesinde düzenlenen “kamu davasının açılmasının ertelemesi” ne bağlı olarak aynı maddenin 3. fıkrasında düzenlenen denetimli serbestlik tedbirine uyulmaması halinde 4. fıkra uyarınca şüpheli hakkında kamu davası açılarak ceza yargılamasına tabi tutulacak olması karşısında, hakkında kamu davasının açılmasının ertelemesine karar verilen ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulan şüphelinin bu tedbire aykırı davranması üzerine denetimli serbestlik dosyasının kapatılması işleminin idari değil adli nitelikte bir işlem olduğunun kabulü gerekeceği, 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu"nun 18/1. maddesindeki "Müdürlükler ile koruma kurullarının idarî nitelikteki eylem ve işlemlerine karşı infaz hâkimliğine şikâyette bulunulabilir" hükmü ile Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin 48/1. maddesinde "Yükümlüler ile kanuni temsilcileri, infaz hizmetlerinin yürütülmesi sırasında müdürlükçe hazırlanan denetim planları ve raporları ile müdürlükçe yapılan uyarılar gibi işlem ve eylemlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle müdürlüğe itirazda ya da infaz hâkimliğine şikâyette bulunabilirler." hükmü birlikte değerlendirildiğinde infaz hakimliğine sadece Müdürlükler ile koruma kurullarının idarî nitelikteki işlemlerine karşı yapılan itirazların infaz hakimliği tarafından değerlendirileceğinin hükme bağlandığı, TCK"nın 191. maddesi uyarınca verilen denetimli serbestlik tedbirinin ihlali halinde dosyanın kapatılarak gönderilmesi kararının ise adli nitelikte bir işlem olduğu, Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği"nin 72/8. maddesindeki "Sanık veya hükümlünün beş iş günü içerisinde ilgili kuruma tedavi için müracaat etmediğinin veya belirlenen tedavi programına uymadığının bildirilmesi ya da rehberlik çalışmalarına katılmaması halinde sanık veya hükümlü bu Yönetmeliğin 44"üncü maddesine göre uyarılır. Uyarılara ilişkin tebligatta ihlal durumunun tekrarı halinde bunun yükümlülüğün ihlali sayılacağı ve dosyanın kapatılarak mahkemesine gönderileceği sanık veya hükümlüye bildirilir." ve 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191. maddesinin 4-a fıkrasındaki "Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi hâlinde, hakkında kamu davası açılır." hükümleri dikkate alındığında Cumhuriyet Başsavcılığı"nca verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanması kararının infazı sırasında infaz dosyasının kapatılarak gönderilmesi işlemine karşı yapılacak itirazların, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından değerlendirilmesi gerektiği, kapatma işlemlerine karşı yapılacak itirazlarda infaz hakimliklerinin görevli olmadığı anlaşılmakla, infaz hakimliğinin “itirazın görev alanı dışında kaldığı gerekçesiyle itirazın esasa girilmeksizin reddine ve dosyanın itirazı incelemekle görevli İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine” ilişkin kararına karşı yapılan itirazın reddine karar verilmesi yasaya uygun olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmemiştir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; itirazın esasa girilmeksizin reddine ve dosyanın itirazı incelemekle görevli İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine ilişkin İzmir 1. İnfaz Hakimliği"nin 22/10/2015 tarihli ve 2015/5863 esas, 2015/5805 sayılı kararına karşı Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan itirazın reddine dair İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 02/11/2015 tarihli ve 2015/1262 değişik iş sayılı kararına yönelik kanun yararına bozma talebinin REDDİNE, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine, 01.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.