BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/388 Esas 2019/594 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2018/388
Karar No: 2019/594
Karar Tarihi: 29.05.2019
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/388 Esas 2019/594 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/388 Esas
KARAR NO : 2019/594
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 27/04/2018
KARAR TARİHİ : 29/05/2019
Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin klima sistemleri ile asansör, fabrika otomasyonu, ulaştırma ve görsel veri sistemlerinde lider bir firma olduğunu, gerçek ve tüzel kişilere ürün ve hizmet tedariki sağlandığını, bu kapsamda müvekkili ile davalı arasında 14/07/2017 tarihinde sözleşme imzalanarak davalı şirketin ... adlı projesinin ... klima cihazları ve malzemelerinin tedarik edilmesi ve anılan cihaz ve malzemelerin şantiyeye nakledilmesi yükümlülüklerini üstlendiğini, sözleşme kapsamında ... Bankası A.Ş.'nin 171.000 TL bedelli 27/07/2017 tarihli ... numaralı teminat mektubunun avans olarak verildiğini, davalının müvekkiline 298.973 TL borcunun bulunduğunu, borca karşılık olarak davalı şirket tarafından ...bank'a ait 17/04/2018 tarihli 148.657 TL bedelli ve yine aynı bankaya ait 16/08/2018 tarihli 150.316 TL bedelli çeklerin verildiğini, çeklerin ödenmemesi üzerine ihtiyati haciz kararı alınarak icra takibi başlatıldığını, ancak alacak bedellerinin tahsil edilemediğini, bu kapsamda avans olarak verilen teminat mektubundan dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektubunun iptaline karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak yapılan tebligata rağmen davaya cevap vermediği ancak davalı vekili tarafından dosyaya vekaletname ibraz edilerek yazılı ve sözlü beyanlarında davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce dava konusu celp edilen ... 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... D.İş Sayılı Dava ile 150.316,00 TL. bedelli karşılıksız çek için ihtiyati haciz kararı verilmiş olup ... 3.İcra Müdürlüğü ... E. Sayılı dosya ile icra takibi yapılmış, ihtiyati haciz için verilen teminatın iadesi istenmiş ayrıca klima hacizi yapılmıştır.
Mahkememizce dava konusu celp edilen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... D.İş Sayılı Dava ile 148.657,00 TL.bedelli karşılıksız çek için ihtiyati haciz kararı verilmiş olup, ... 3. İcra Müdürlüğü ... E. Sayılı dosya ile icra takibi yapılmıştır.
Mahkememizce dava konusu celp edilen ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... D.İş sayılı dava ile 171.000,00 TL tutarındaki teminat mektubu için %15 teminat verilerek nakide çevrilmesi önlenmiş, bu hususta teminat mektubunu veren bankaya mahkemece bilgi yazısı yazılmıştır.
Davacının iddiaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Mali Müşavir ...'ye tevdii edilen dosyaya 07/01/2019 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle; davalı taraf inceleme gününde ticari defter ve belge ibraz etmediği, davacı tarafından ibraz edilen yasal ticari defterlerin incelenmesinde; davacı şirketin 2017-2018 takvim yıllarına ait ticari defterleri sunulduğu, davacının, VUK. 174. Maddesine göre Özel Hesap Dönemi’ne tabi olduğu vergi mükellefi olduğu, ticari defterlerinide özel hesap dönemine uygun olarak, (VUK 221. Maddesine göre) tastik ettirdiği tespit edilmiştir.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının 21-11-2013 tarihli, 118304 sayılı yazısı ve izni ile özel hesap dönemine tabi mükellef olduğu, Vergi Usul Kanunu’nun 174. maddesinde takvim yılı dönemi faaliyet ve muamelelerinin mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların müracaatı üzerine Maliye Bakanlığı 12’şer aylık hesap dönemleri belli edebilir. Ortakları yabancı kişi ve kurum olan mükellefler de özel hesap dönemine göre vergilenmeyi tercih edebilmektedirler. Ortakları yabancı kişi veya kurum olanların ortaklarının bulunduğu ülkenin mali yılı takvim yılından farklı olmaktadır. Bu ülkelerde de takvim yılı esas olsa bile söz konusu şirketler özel hesap dönemi uyguluyor olabilirler. Bu tür şirketlerin özel hesap dönemini seçme sebeplerinin başında finansal tabloların konsolide edilmesi gelmektedir. Kanunun 221. maddesi gereğince, kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen şirketlerin, yasal defterlerinin kullanılacağı dönemden önce gelen son ayda tasdik ettirmeleri zorunludur.
Davacı şirketin ticari defterinin TTK 64-65-66 ve 82 Mad. ve VUK 220-226 maddesine göre açılış ve kapanış tasdikinin usulüne uygun olarak yaptırıldığı, kayıt nizamı bakımından VUK 215-219 Mad. hükümleri ile muhasebe sistemi uygulama tebliğlerine uygun olduğu, incelenen ticari defterlerin davalı lehine delil vasfına haiz olduğu kanaati edinilmiştir. (HMK 222/2) şirketin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede davacı şirketin ticari defterlerinin 2017-2018 takvim dönemlerinde “Elektronik Defter” olarak tutulmaya başlandığı, 13.12.2011 tarih ve 28141 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayınlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmalarına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek elektronik defter kullanılmasına izin verilmiştir.
Davacının incelenen 2017-2018 yıllarına ait resmi defter ve belgelerinde, davalı ... İnşaat A.Ş.'nin 2017 Yılı Özel Hesap Döneminde davacının defter kayıtlarında, “...-... İnşaat A.Ş.” Hesap Kodu ile “Alıcılar” hesabında hareket gördüğü, hesabın, 01-04-2017 / 31-03-2018 özel hesap döneminde, 24.03.2018 tarihi itibariyle, 130.765,06 TL borç bakiyesi verdiği, davacının, davalıdan 130.765,06 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
2018 Yılı Özel Hesap Döneminde davacının defter kayıtlarında, “... İnşaat A.Ş.” Hesap Kodu İle “Alıcılar” hesabında hareket gördüğü, hesabın 01-04-2018 / 31-03-2019 Özel hesap döneminde, 21.150,94 TL alacak bakiyesi verdiği, davacının davalıya 21.150,94 TL borçlu olduğu tespit edilmiştir.
Davacının davaya konu iş ile ilgili 893.536,26 TL 5 adet fatura kestiği, bu faturaların içeriği malzemeleri 5 adet irsaliye ile sevk ettiği, 914.687,20 TL. tutarında 6 adet tahsilat yaptığı, 20.150,94 TL davalıya chs. borcu olduğu, ancak davalıdan aldığı 2 adet 298.973,00 TL tutarında çekin karşılıksız kalması ile davacının davalıdan halen tahsil edemediği (298.973,00 - 20.150,9) 277.822,06 TL alacağı olduğu, davalı taraf defter belge ibrazı yapmadığından inceleme yapılamamıştır.
Davacının 14-07-2017 Tarihli sözleşmenin 7.2 Maddesine istinaden kendisine 28-07-2017 tarihinde yapılan avans ödemesinin teminatı olarak davalııya verdiği ... Bankası A.Ş. nin 171.000 TL bedelli, 27.07.2017 Tarih ve ... Numaralı teminat mektubuna karşılık gerekli sorumluluklarını yerine getirdiği gibi davalıdan bedelini tahsil edemediği karşılıkız çeklerden dolayı 277.822,06 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacının 14.07.2017 tarihli sözleşme uyarınca, davalı şirketin ... adlı projesinin ... (Klima) cihazları ve malzemelerinin tedarik edilmesi ve anılan cihaz ve malzemelerin şantiyeye nakdedilmesi yükümlülüklerini üstlendiği, sözleşmenin 7.2 Maddesi uyarınca; 171.000 TL tutarında avans vermiş ve bu avans bedeli de davacı şirket tarafından ... Bankası A.Ş. nin 171.000 TL bedelli, 27.07.2017 Tarih ve ... Numaralı teminat mektubu ile garanti altına aldığını, sonrasında davalıya olan taahhütlerini yerine getirdiğini hatta bu avans tutarının dışında davalıdan alacağının doğduğunu bu alacak için iki adet çek aldığını, bu çeklerinde karşılıksız olduğunu belirterek davalıya verdiği Teminat Mektubu nedeni ile borçlu olmadığının, anılan teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ve iptali talebinden ibarettir.
Davacının defter ve belgelerini ibraz etmiş olup, 2016-2017-2018 takvim yılına ait incelenen resmi defter ve belgelerinin sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı tarafından defter ve belge ibraz edilmemiştir.
Davacının davalıya verdiği ... Bankası A.Ş.'nin 171.000 TL bedelli, 27.07.2017 tarih ve ... numaralı teminat mektubuna karşılık gerekli sorumluluklarını yerine getirdiği ve teminat mektubu iade talebinin yerinde olduğu, davacının davalıya Klima cihazları ve malzemelerinin tedarik edilmesi ve anılan cihaz ve malzemelerin şantiyeye nakdedilmesi yükümlülüklerini hizmeti karşılığı düzenlediği faturalara, TTK. 21/2 Mad. göre itiraz edilmediği, davaya konu faturaların e-fatura olarak Gelir İdaresi Başkanlığı vasıtası ile iletilmiş olması kesinlikle davalıya teslim edildiğini gösterir. E-Faturaya itiraz, kısmen veya tamamen red işlemleri noter veya Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) aracılığı ile yapılabildiğinden dava dosyasında bu hususlara ilişkin bir itirazın olmaması faturaların davalı tarafından kabul edildiği, davacının davalıya irsaliye düzenleyerek teslim ettiği malzemeleri teslim alanların yetkili olduğuna dair ispat davacıya ait olmak üzere teslim edildiği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı şirketin taraflar arasındaki 14/07/2017 tarihinde sözleşme uyarınca davalı şirkete 171.000 TL bedelli verilen teminat mektubunu davacı şirketin kendisine düşen sözleşmesel yükümlülükleri yerine getirip alacaklı konumuna geçildiği iddiasıyla teminat mektubunun geçersiz olduğunun tespiti ile teminat mektubunun iptaline ilişkin davadır.
Taraflar arasındaki 14.07.2017 tarihli sözleşme gereğince, davalı şirketin ... adlı projesinin ... (Klima) cihazları ve malzemelerinin tedarik edilmesi ve anılan cihaz ve malzemelerin şantiyeye nakdedilmesi hususunda davacı ile anlaştığı, sözleşmenin 7.2 maddesi uyarınca 171.000 TL bedelli avans verildiği, avans bedelinin de davacı şirket tarafından ... Bankası A.Ş.'nin 171.000 TL bedelli, 27.07.2017 tarih ve ... numaralı teminat mektubu ile garanti altına aldığı, davacı tarafından davalıya olan taahhütler yerine getirilmesine rağmen davalı tarafından fatura bedellerinin ödenmediği, davalı tarafından borca karşılık olarak verilen çeklerinde karşılıksız çıktığı, davacının 14.07.2017 tarihli sözleşmenin 7.2 maddesine istinaden kendisine 28.07.2017 tarihinde yapılan avans ödemesinin teminatı olarak davalııya verdiği ... Bankası A.Ş. nin 171.000 TL bedelli, 27.07.2017 Tarih ve ... Numaralı teminat mektubuna karşılık gerekli sorumluluklarını yerine getirdiği gibi davalıdan bedelini tahsil edemediği karşılıkız çeklerden dolayı 277.822,06 TL alacaklı olduğu, davacının teminat mektubu iade talebinin yerinde olduğu hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporundan anlaşılmış olup davanın kabulü ile .... bankası A.Ş.'nin 171.000,00 TL bedelli 27/07/2017 tarihli ... nolu teminat mektubu nedeniyle davacı şirketin borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektubunun iptaline, ... 4. ATM'nin ... D.iş sayılı dosyasında verilen tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile ... Bankası A.Ş.'nin 171.000,00 TL bedelli 27/07/2017 tarihli ... nolu teminat mektubu nedeniyle davacı şirketin davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektubunun iptaline,
... 4. ATM'nin ... D.iş. sayılı dosyasında verilen tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 11.681,01 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL + 2.900 TL peşin harçtan oluşan toplam 2.935,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 8.745,11 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL + 2.900 TL oluşan toplam 2.935,90 TL peşin harç, 935,00 TL posta, tebligat, müzekkere, bilirkişi ücretinden oluşan toplam 3.870,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 16.210,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 29/05/2019
Katip ...
¸e-imzalıdır
Hakim ...
¸e-imzalıdır
"Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır."
