BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/653 Esas 2022/1034 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/653 Esas
KARAR NO : 2022/1034

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/09/2020
KARAR TARİHİ : 07/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Davalı .....'nin sigortalısı olan.... ' a ait ... plakalı aracın, 15/01/2020 tatihinde müvekkile ait ... plakalı araca çarpması sonucu ... ilinin ... ilçesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, somut olayda Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğünce 23.09.2010 tarihinde yayımlanan ..... nolu sektör duyurusu uyarınca; bağımsız eksper tarafından araçta oluşan hasar onarım miktarının tespitinin yapıldığını, bu kaza sonucunda; müvekkilinin aracında oluşan hasar onarım bedeli, ekte sunuları ve bağımsız eksper .... tarafından düzenlenen eksper raporuyla KDV dahil 52.926,01-TL olarak tespit edildiğini, TBK'nın 49. maddesine göre; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür”. Mevcut durumda davalının sigortalısının, müvekkili kusuruyla ve hukuka aykırı bir fille zarara uğrattığı ve bunu tazminle yükümlü olduğunun açık olduğunu, söz konusu kaza neticesinde müvekkilinin aracında meydana gelen hasar onarım bedelinin tazmini amacıyla 21/02/2020 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonuna ... Esas Sayılı dosya ile başvuruda bulunduklarını, 18/07/2020 tarih ve ... karar Sayılı karar ile hakemin dosyadan el çekmesine karar verildiğini, dava konusu hasar miktarının tespiti amacıyla, ekspertiz ücreti ödenmiş olmakla, ekspertiz ücretleri tarifesine göre belirlenecek olan ücretin yargılama gideri olarak davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekilinin cevap dilekçesinde özetle; kaza nedeniyle ... no'lu dosyanın açıldığını, davacı araca başvuru ile 06/03/2020 tarihinde 3,821.68-TL değer kaybı, ardından bakiye değer kaybı için Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde açılan ...E.... 20/07/2020 tarihli K-.... no'lu dosya ile 23/07/2020 tarihinde 4,651.12-TL bakiye değer kaybı ve 3,735.36-TL fer'ileri ödendiğini, ödemelerin belirtilmesinin teminat limitleri açısından önem arz ettiğini, Dava dilekçesinde sigortalı aracın kazanın oluşumunda %100 kusurlu olduğu iddia edildiğini, kesinleşmiş bir kusur raporu bulunmadığından müvekkil şirkete sigortalı araç sürücüsüne kusur atfedilemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER : İl Emniyet Müdürlüğü müzekkere yanıtı, ticari defterler ve belgeler, bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, trafik kazasının yapıldığı 15/01/2020 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle cismani zarar oluşmasına binaen tazminat istemine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re'sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK'nun 83 ilâ 85 ve HMK'nun 222. maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 18/05/2022 havale tarihli ön raporunda; Eksik hususlar temin edildiğinde raporun tanzim edilebileceğini belirtmiştir.
Bilirkişi 02/09/2022 havale tarihli raporunda: Dava konusu kazalı .... plaka sayılı .... marka tip, .... model araç sürücüsü ...'ın %15 (Yüzde on beş) oranında kusurlu olduğunu, Davalı tarafa sigortalı ... plaka sayılı araç sürücüsü dava dışı ...'nın % 85 (Yüzde seksen beş) oranında kusurlu olduğunu, olay mahallinin yerleşim yeri olduğunu, vaktin gündüz olduğunu, davalı tarafa sigortalı araç sürücüsünün istikametinde “dur” Trafik İşaret Levhası bulunduğu hususu da dikkate alındığında, 28/06/2020 tarihli Sigorta Tahkim Komisyonunun ....E.... Başvuru No lu dosyası kapsamında hazırlanan Bilirkişi Raporunun kısmındaki kusur değerlendirmesine uyulduğunu (Bu raporda; sürücü .... 'ın %85 (yüzde seksenbeş) oranında kusurlu, sürücü ... 'ın %15 (yüzde onbeş) oranında kusurlu olduğu kanaati belirtildiğini, 18/01/2020 tarihinde meydana gelen kaza sonucu oluşan hasara ilişkin tespitlerin, .... plakalı araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğunu, hasarın durumunun kazanın oluş şekline alınan darbelere uygun olduğunu, dava konusu ... plaka sayılı ... markaltip, ... model aracın onarımının işin ehli kişilerce fen ve sanat kurallarına göre orijinal parça kullanılarak yapılması durumunda, araçta meydana gelen toplam hasar tutarının (KDV dahil) 52.926,01 TL olabileceği, davalı taraf sürücüsünün kusur oranı dikkate alındığında; (52.926,01 TL Hasar Tutarı) x %85 kusur oranının 44.987,11 TL olabileceğini belirtmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1 maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, 9. Bası, s. 631 vd.; Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, Genişletilmiş 10. Baskı, s. 264 vd).
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanunun 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Burada kanun koyucu zarar görenin kusuru nispetinde indirim yapılabileceğini öngörmüş ve indirimi zorunlu tutmayarak hakimin takdirine bırakmıştır. Uygulama ve öğretide de (S. Ünan, “Ergün A. Çetingil ve Rayegan Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağanı 2007”, s. 1180) bu husus kabul edilmektedir.
Kanun koyucu, açıklanan düzenlemeler yanında 2918 sayılı KTK’nun 91. maddesiyle de; işletenin Aynı Kanunun 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) yaptırma zorunluluğunu getirmiştir.
Hemen belirtmelidir ki, işletenin sorumluluğu hukuki nitelikçe tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunmakla, işletenin hukuki sorumluluğunu üstlenen zorunlu sigortacının 91.maddede düzenlenen sorumluluğu da bu kapsamda değerlendirilmelidir. Öyle ise, hem işleten hem de sigortacının sorumluluğu, hukuki niteliği itibariyle tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğundan, uyuşmazlığın bu çerçevede ele alınıp, çözümlenmesi gerekmektedir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, araç trafik kayıtları, olay nedeniyle sigorta şirketinden alınan yazı cevapları, sigorta poliçesi, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına binaen; 18.01.2020 tarihinde, sürücü ..... yönetimindeki ..... plaka sayılı otomobil ile dava konusu araç sürücüsü ... yönetimindeki ... plaka sayılı aracın çarpışması sonucu, maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazanın meydana gelmesinde .... plaka sayılı aracın ''DUR'' levhası olmasına rağmen kontrolsüz şekilde kavşağa girmesi sebebiyle, %85 kusurlu olduğu, dava konusu araç sürücüsünün ise %15 kusurlu olduğu, dava konusu .... plaka sayılı ... markaltip, 2016 model araçta meydana gelen toplam hasar tutarını 52.926,01-TL olabileceği, davalı taraf sürücüsünün kusur oranı dikkate alındığında, %85 kusur oranının 44.987,11 TL olabileceğinin rapor edildiği, alınan raporun tespit edilen maddi vaka ve kusur oranları ile uyumlu olduğu, somut davada, davacı tarafça talep edilebilecek maddi tazminat miktarının tespitine ilişkin rapora mahkememizce itibar edilmiş olup, rapor ile davacının kusur oranı ve gerçek maddi zararının tespit edildiği anlaşılmakla, davanın kabulüne, davalıya gönderilen ihtarnamenin 04/02/2020 tarihinde tebliğ edildiği ve verilen 15 günlük sürenin dolduğu tarih itibariyle 19/02/2020 tarihinin temerrüt tarihi olarak kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile 44.987,11-TL hasar bedelinin temerrüt tarihi olan 19/02/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 3.073,07 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 2.242,50 TL peşin harcın mahsubuyla bakiye 830,57 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 2.242,50 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.296,9 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 1.225,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacının diğer davalı yönünden yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-AAÜT gereğince hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL'nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
8-Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
9-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,

Dair,6100 sayılı HMK'nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzünde davalı vekilinin yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/11/2022


Katip ...
¸(e-imzalıdır)


Hakim ...
¸(e-imzalıdır)