Esas No: 2022/740
Karar No: 2022/676
Karar Tarihi: 08.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/740 Esas 2022/676 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı şirket, 10 adet boş çek yaprağının kaybolması sebebiyle çek yapraklarının iptalini talep etmiş ancak mahkeme aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar vermiştir. Çünkü senet iptali sadece senet üzerinde TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca hak sahibi olan kişinin talep edebileceği için davacının aktif husumet ehliyeti bulunmamaktadır. Ayrıca Keşidecinin iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Yargıtay Hukuk Dairesi’nin verdiği karar da davacının yetkili hamili olmadığını tespit etmiştir. İlgili kanun maddeleri: Türk Ticaret Kanunu'nun 818/1-s, 757 ve devamı, 6102 Sayılı Kanun'un 757.
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ "TÜRK MİLLETİ ADINA"
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesiyle; ... Bankası ... şubesinde ait ... , ... , ... , ... , ... , ... , ... , ... , ... ve ... numaralı 10 adet boş çek yaprağını kaybettiğini, bu sebeple çek yapraklarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin ... E ... K sayılı ilamı; Davacı vekili, Kızılay Derneği Marmara Afet Yönetimine ait ... Bankası ... Şubesi nezdinde bulunan ... nolu hesabın kapatılmak istenildiğini, bankanın, hesabın kapatılması için hesaba bağlı olan 18 adet çek yaprağının iadesini talep ettiğini, yapılan araştırma neticesinde söz konusu çeklerin bulanamadığını ve kaybolmak suretiyle zayi olduklarının anlaşıldığını ileri sürerek, davaya konu 18 adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, senedin iptalini ancak senet üzerinde TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca hak sahibi olan kişinin talep edebileceği, somut olayda ise, iptal talep eden davacının senet üzerinde hak sahibi olan kişi değil, çek hesabı karşılığı çek karnesi verilen kişi olduğu, ayrıca senedin zayi nedeniyle iptaline karar verilebilmesi için, iptali istenen senedin yasada öngörülen şekilde senet niteliğinde olması gerektiği, çekin şekil unsurların TTK’nın 780. maddesinde düzenlendiği, anılan düzenleme karşısında boş çek yaprağının senet niteliğinde olduğunun kabulünün mümkün olmadığı, belirtilen nedenlerle davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle, davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.'' şeklindedir.
Konya BAM . HD'nin ... E ... K sayılı kararı ''Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 Sayılı) 818/1-s maddesindeki atıf uyarınca aynı Kanun'un 757 ve devamı maddelerine göre tedbir ve iptale ilişkin istemde bulunma hakkının iradesi dışında çek elinden çıkan hamile ait bulunduğu, çeki düzenleyen keşidecinin anılan maddelere dayalı olarak iptal ve ödeme yasağı talebinde bulunma hakkının olmadığı, davacı şirketin 3.kişi çek yetkili hamili olmadığı anlaşılmıştır. Çek iptali davası TTK 651. maddesi gereğince ancak hamil tarafından açılması gerektiği nazara alındığında; ilk derece mahkemesince delillerin esastan değerlendirilmesi sonucu davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığından davacının istinaf taleplerinin HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine...'' şeklindedir.
Zayi nedeniyle iptal davasının senet hamillerine tanınmış bir hak olduğu, bu bakımdan keşidecinin iptal davası açmasının mümkün olmadığı, somut olayda davacının davaya konu çeklerin yetkili hamili olmadığı, bilakis çeklerin keşidecisi olduğu anlaşılmakla davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının AKTİF HUSUMET YOKLUĞU NEDENİYLE REDDİNE,
2-Peşin harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmının HMK. 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair ; dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren, 6100 s. HMK'nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere tensiben karar verildi. 08/11/2022
Katip ... Hakim ...
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır
5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.