BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/740 Esas 2022/843 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/740 Esas
KARAR NO : 2022/843

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 19/08/2017
KARAR TARİHİ : 08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; 24.07.2016 tarihinde müvekkillerin ortak miras bırakanı yaya ...' un; Davalılardan sürücü...in idaresindeki plakası olmayan motosikletin çarpması sonucu öldüğü; Olayla ilgili C. Başsavcılığınca ... nolu soruşturma yapıldığı, bilirkişi raporuna göre davalı sürücünün %100 kusurlu olduğu; Kazaya karışan motosikletin sigortası bulunmadığı; Bu nedenle kazadan davalı kurumun sorumlu olduğu; Davacıların ölenin eş ve çocukları olduğu; Fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik; Davacıları için 4000 TL maddi ve her bir davacı için 20.000 er TL den toplam 60.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi dava ve talep etmiştir.
CEVAP
Davalı .... vekilinin cevap dilekçesi ve beyanları özetle; davacıların ödeme alarak müvekkili ibra ettiklerini, davacıların kötü niyetli olarak dava açtığını, mahkemece kusur ve maluliyet oranlarının tespit edilmesi gerektiğini, müvekkilinin kazada herhangi bir kastı ve kusuru bulunmadığını ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştitr.
Davalı ... hesabı vekilinin cevap dilekçesi özetle; davacı tarafından vefat eden ... için dava öncesi başvuru ve ödeme bulunmadığını, vefat eden şahısların başka destekten yoksun kalan mirasçılarının bulunup bulunmadığının araştırılmasını ve varsa paylarının ayrılması gerektiğini, kazaya sebebiyet veren aracın cinsinin tespit edilerek işbu duruma göre trafik sigortası yaptırma zorunluluğu olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini ve kazaya sebebiyet veren aracın 50 cc altında motosiklet ise bu durumda müvekkil kurum söz konusu kazada oluşan maluliyetten sorumlu bulunmadığının tespiti ile tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Dava konusuna ilişkin hasar dosyası, sigorta poliçesi dosyaya sunulmuş ve sair tüm evrak getirtilerek dosya arasında alınmıştır.
... 3. Asliye ceza mahkemesi ...E., ...K. Sayılı ilamı ile, sanık oluşan kazada asli kusurlu olarak tespit edilmekle Sanık ...'in olay tarihinde maktul ...'un taksirle ölümüne sebebiyet verdiği yapılan yargılama sonunda sabit olduğundan, eylemine uyan 5237 Sayılı tck’nın 85/1 maddesi gereğince suçun işleniş biçimi, suç konusunun önem ve değeri, sanığın taksirinin derecesi dikkate alınarak alt sınırdan uzaklaşılmak suretiyle sanığın takdiren ve teşdiden 2 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve neticeten sanığın kişiliği, sosyal ve ekonomik durumu, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlık ve suçun işlenmesindeki özellikler dikkate alınarak sanık hakkında taksirli suçtan verilen hapis cezasının 5237 sayılı tck’nın 50/4 ve 50/1-a maddesi gereğince seçenek yaptırım olan adli para cezasına çevrilmesine, sanığın kişiliği, sosyo-ekonomik durumu nazara alınarak 5237 sayılı tck’nın 52/2 maddesi gereğince günlüğü takdiren 20,00-tl’den paraya çevrilerek sanığın(760x20) 15.200,00 tl adli para cezası ile cezalandırılmasına, karar verilerek verilen kararın 18/04/2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar davalı ... davacı tarafa yapılan bir ödeme olduğunu ve buna dair ibranamenin olduğunu beyan etse de buna dair bir bilgi ve belge sunmadığı anlaşılmıştır.
... 1. Asliye hukuk mahkemesine yazılan talimat doğrultusunda kazaya konu elektrikli bisiklet üzerinde inceleme yapılması ve 50 cc nin altında olup olmadığına dair tespit yapılarak rapor hazırlanması istenmiş ise de buna dair yazılan talimatta tanık dinlenmediği gibi keşfin de yapılamayarak bir rapor hazırlanamadığı buna dair davacı tarafından yapılan bir açıklamada olmadığı görülmüştür.
Alınan 06/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Önceden teknik olarak belirlenmiş (KTK' nun 84/j. Md. yoluyla, 46/a, 47/c,d, 52/b, 54/a, 56/a, 67/a, 81. Md. ile KT. Yönet. 137/A.. Md. Trajiğin Akışı, Trajik İşaretlerine Uyma. Hızın Gerekli Şartlara Uygunluğunu Sağlama, Araç geçme. Şerit İzleme, Araç Manevraları, Kazaya karışanlar) hukuk normuna karşı dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmeyen davalı sürücü ... in idaresindeki tescilsiz ve plakasız elektrikli bisiklet sürücüsü davalı ... in "%75 Oranında Asli Kusurlu olduğu, Kazada ölen ...' un ... plakalı kamyonunu yolun sağ kenarında emniyet şeridine park ederek ( KTK' nun 46/f, 62. Md. Park etme) kuralları ihlal ettiği, belirtilen kural ihlalinin trafik idari para cezası gerektirdiği, adı geçenin aracını belirtilen şekilde park etmesinin kazada etkisi olmadığı ve "Tamamen kusursuz" olduğu, Ancak adı geçenin aracından indikten sonra yaya olarak aracının sol tarafında, taşıt yolu üzerinde sağ şeritte bulunduğu esnada; Aracının arkasından kontrolsüzce gelen aracın çarpmasına uğradığı; Yaya olarak taşıt yolu üzerinde bulunurken araçların olası hareketlerine karşı kendi güvenliği için tedbir almadığı, ( K.T.K.' nun 68/a,c. ve K.T. Yönet. 38. Md.) trafik kuralını ihlal etti&i. dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmediği ve %25 Oranında Tali Kusurlu olduğu, ...'un tazminatının 13.802,31 TL, ...'un tazminatının 24.783,91 TL, ...'un tazminatının 234.654,52 TL ve toplam tazminatları 273.240.74 TL olduğu, ... Hesabı sorumlu kabul edilirse davacıların tazminatlarının teminat limiti dahilinde olduğu ve temerrüt tarihinin 19.12.2016 olduğu, ... için temerrüt tarihinin 24.07.2016 kaza tarihi olduğu, Uygulanacak faizin yasal faiz olduğu kanaatiyle rapor etmiştir.
Davacı tarafından sunulan 24/05/2022 tarihli bedel artırım dilekçesi ile talep sonucu toplam 273.240,74 TL olarak belirlenerek harcının yatırıldığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE:
Dava, ölümlü trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatına dayanak teşkil eden hak, salt miras yoluyla geçen bir hak olsa idi doğrudan destek üzerinde doğup ondan mirasçılarına intikal edeceğinden bu yöndeki savunmalar ölenin desteğinden yoksun kalanlara karşı ileri sürülebilecekti. Oysa yukarıda da açıklandığı üzere, destekten yoksun kalma tazminatına konu davacının zararı, desteğin ölümü nedeniyle destekten yoksun kalan sıfatıyla doğrudan kendi üzerinde doğan zarardır. Bu zarardan doğan hak desteğe ait olmadığına göre, onun kusurunun bu hakka etkili olması da düşünülemez.
Şu hale göre; işleten (veya sürücü) murisin, ister kendi kusuru ister bir başkasının kusuru ile olsun salt ölmüş olması, destekten yoksun kalanlar üzerinde doğrudan zarar doğurup bu zarar, gerek Kanun gerek poliçe kapsamıyla teminat dışı bırakılmamış olmakla, davacının hakkına, desteklerinin kusurunun olması etkili bir unsur olarak kabul edilemez ve destekten yoksunluk zararından kaynaklanan hakkın sigortacıdan talep edilmesi olanaklıdır.
Davacının uğradığı zarara bağlı olarak talep ettiği hak, salt miras yoluyla geçen bir hak olmayıp, bilimsel ve yargısal içtihatlarda kabul edildiği üzere destekten yoksun kalanın şahsında doğrudan doğruya doğan, asli ve bağımsız bir talep hakkıdır. Davacının ölenin salt mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla dava açtığı, ölüm nedeniyle doğrudan davacı üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacıya yansıtılamayacağı, dolayısıyla tam kusurlu araç sürücüsünün ve onun eylemlerinden sorumlu olan işletenin kusurunun, işletenin ve sürücünün desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceği, KTK ve kaza tarihinde yürürlükte olan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na göre, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı davalı sigorta şirketi, işletenin ve dolayısıyla sürücünün üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve destekten yoksun kalan davacı da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğuna göre, davalı sigorta şirketi zararın tamamından sorumlu olacağından, davacı davalı sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilecektir. (YHGK’nın 15/06/2011 gün ve 2011/17-142 esas - 411 kararı; YHGK’nın 22/02/2012 gün 2011/17-787 esas, 2012/92 kararı; YHGK., 16/01/2013 gün, 2012/17-1491 esas, 2013/74 karar).
Davacıların manevi tazminat istemine yönelik olarak davalı Veysi aleyhine açmış olduğu manevi tazminat istemli dava da ise tarafların ekonomik ve sosyal durumları, buna dair yapılan araştırma tutanaklarında yazan bilgiler ile kazanın meydana geliş şekli ve kusur oranı, paranın satın alma gücü nazara alınarak takdiren her bir davacı için 6.000,00 er TL sinin kabulü ile kaza tarihi olan 24/07/2016 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Davalı ... hesabı kazaya karışan aracın motosiklet olup motor hacminin 50 cc altında olması halinde teminat dışı olduğunu savunmuştur. ... Hesabı Yönetmeliği'nin 9.maddesine göre ... Hesabı, trafik sigortası bulunmayan araçların neden olduğu zararları teminat altına almaktadır. 2918 Sayılı KTK'nun 91.maddesinde motorlu araçların trafik sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu, ... Hesabı Yönetmeliği'nin 9.maddesinde ise trafik sigortası bulunmayan araçların neden olduğu zararlar için ... Hesabına başvurulabileceği, 2918 Sayılı KTK'nun 3.maddesinde ise motorlu bisikletin tanımının yapıldığı, buna göre silindir hacmi 50 cc'yi geçmeyen, içten patlamalı motorla donatılmış ve imal hızı saate 50 km'den az olan bisiklet olduğu belirtilmiş olup 2918 Sayılı KTK'nun 103.maddesinde ise motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğunun genel hükümlere tabi olduğu belirtilmiştir. Bu durum karşısında, kazaya karışan araç bakımından tespit yapılması amacıyla talimat yazılarak keşif yapılması ve davacı tarafından açıklama yapması istenerek keşif mahalline tanıklarının da hazır edilmesi suretiyle elektrikli bisikletin gösterilerek teknik özellikleri hakkında inceleme yapılması istenmişse de bu doğrultuda davacı tarafından yapılan bir işlem olmadığı görülmekle ve İspat yükü davacı tarafta olduğundan kazaya sebebiyet veren aracın yukarıda açıklanan özelliklere sahip olduğu hususunu ispat edemediği anlaşıldığından bu davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, Mahkememizce alınan hesap raporları ile içtihatlar birlikte değerlendirildiğinde; davanın 24.07.2016 tarihinde müvekkillerin ortak miras bırakanı yaya ...' un davalı sürücü ... in idaresindeki plakası olmayan motosikletin çarpması sonucu hayatını kaybetmesi sonucu buna dair açılan maddi ve manevi tazminat davası olduğu anlaşılmakla, davacıların destekten yoksun kalmasına ilişkin talebi hükme esas alınan 06/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda hesaplandığı bedel üzerinden taleple bağlı kalınarak hüküm altına alınmış ve (davalı ... hesabı yönünden yukarıda açıklana nedenlerle talep ret edilerek) belirlenen bedellere davalı sürücü yönünden ise 24/07/2016 kaza tarihinin temerrüt tarihinden itibaren faiz nev'inin yasal faiz olduğu gözetilerek davanın maddi tazminat açısından kabulüne, manevi tazminat istemli dava da ise tarafların ekonomik ve sosyal durumları, kazanın meydana geliş şekli ve kusur oranı, paranın satın alma gücü nazara alınarak takdiren her bir davacı için 6.000,00 er TL sinin kabulü ile kaza tarihi olan 24/07/2016 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalı Veysi den tahsili ile davacılara verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı ... nin maddi tazminat taleplerinin KABULÜ ile 06/05/2022 tarihli raporda hesaplanan 234.240,74 TL eş vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı, davacı ... yönünden 13.802,31 TL destekten yoksun kalma tazminatı, davacı ... için 24.783,91 TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere toplam 273.240,74-TL maddi tazminatın davalı ... yönünden kaza tarihinden (24/07/2016 ) itiraben işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davanın davalı ... hesabı yönünden REDDİNE,
2-Davacı .... nin manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 6.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden (24/07/2016) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Veysi den alınarak bu davacıya verilmesine,
3-Davacı ... in manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 6.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden (24/07/2016) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Veysi den alınarak bu davacıya verilmesine,
4-Davacı ... nin manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 6.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren (24/07/2016) işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Veysi den alınarak bu davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 19.894,65-TL karar harcının davacıdan peşin, karar ve ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 18.738,25-TL harcın davalı Veysi den tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan maddi tazminat bakımından karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 41.253,70-TL vekalet ücretinin davalı Veysi den alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı ... kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan manevi tazminat bakımından ret olunan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı ... den tahsili ile davacılara ödenmesine,
10-Davacı tarafından yapılan 4.056,20-TL yargılama giderinin davalı ... den alınarak davacıya verilmesine,
11-Davalı ... hesabı kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan maddi tazminat bakımından ret olunan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 41.253,70-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
12-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/11/2022

Katip
¸e-imzalıdır


Hakim
¸e-imzalıdır


*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*