22. Hukuk Dairesi 2015/34039 E. , 2018/15251 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davalının 01/04/2012 tarihinden itibaren davacı Üniversitenin labaratuvar okulu olan ... Laboratuvar Lisesinde Kimya öğretmeni olarak görev yaptığını, davalı ile en son 20/05/2014 tarihinde, 01/09/2014-31/08/2015 tarihlerini kapsayan belirli süreli iş sözleşmesi imzalandığını, davalının 03/07/2014 tarihinde verdiği dilekçesi ile görevinden istifa ettiğini, taraflar arasında imzalanan 20/05/2014 tarihli sözleşmenin bitim tarihi olan 31/08/2015 tarihi olduğunu,aynı sözleşmenin cezai şart başlıklı 14.maddesinin a bendinde "işbu sözleşmenin imzalanmasından sonra görevine başlamayan veya sözleşme süresi sona ermeden işten ayrılan öğretmen,işverene 10.000 TL tutarında tazminat ödemeyi kabul ve taahhüt eder" hükmünü taşıdığını, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı taraf temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Davacı işveren, davalı işçi ile arasında düzenlenmiş 20/5/2014 tarihli iş sözleşmesinin özel hükümleri gereğince, iş akdinin haklı neden olmaksızın süresinden önce feshi iddiasıyla cezai şart alacakları isteminde bulunmuştur.
Davacı tarafın davalı ile en son 20/05/2014 tarihinde, 01/09/2014-31/08/2015 tarihlerini kapsayan belirli süreli iş sözleşmesi imzalandığı, davalının 03/07/2014 tarihinde verdiği dilekçesi ile görevinden istifa ettiği, ilgili sözleşmenin cezai şart başlıklı 14.maddesinin a bendinde "işbu sözleşmenin imzalanmasından sonra görevine başlamayan veya sözleşme süresi sona ermeden işten ayrılan öğretmen,işverene 10.000,00 TL tutarında tazminat ödemeyi kabul ve taahhüt eder" hükmünü taşıdığı anlaşılmıştır.
Mahkemece ise; taraflar arasında yapılan bu sözleşmelerde sözleşmenin belirli süreli hizmet sözleşmesi olduğu belirtilmiş ise de, yapılan bu sözleşmelerin aslında asgari süreli sözleşmeler olduğu, sözleşmenin bitim tarihinde kendiliğinden sona ermediği, belirsiz süreli sözleşme olarak devam ettiği, ayrıca yapılan işin niteliği gereği de sözleşmelerin belirli süreli olarak yapılmasını gerektirecek bir durumun bulunmadığı, sadece 5580 sayılı Kanun gereğince bu sözleşmelerin en az 1 yıl süre ile yapıldığı, sözleşmelerin belirsiz süreli olarak kabul edilmesi gerektiği, sözleşmelerde belirtilen cezai şart maddelerinin de geçerli olmayacağı kanaatiyle reddine karar verilmiştir.
Cezai şart, mevzuatımızda Borçlar Kanunu"nda düzenlenmiş olup, İş Kanunlarında konuya dair bir hükme yer verilmemiştir. Asgari süreli sözleşmelerde cezai şart konulamayacağı yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu tür iş sözleşmelerinde, cezai şart içeren hükümler, karşılıklılık prensibinin bulunması halinde kural olarak geçerlidir.
Dosya içeriğinden, sözleşmedeki düzenlemenin karşılıklılık prensibine uygun olduğu, davacı işçinin işten ayrılış dilekçesinde haklı sebebe dayanmadığı, yargılama aşamasında da bu yönde bir iddiada ve ispatta bulunmadığı anlaşılmaktadır. Ancak cezai şart miktarının belirlenmesinde oranlama ve indirim yapılması gerekmektedir. Şu halde, davacının çalıştığı ve çalışması gereken süreler oranlanmak ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 182. maddesinin son fıkrası gereği indirim yapılmak suretiyle belirlenecek cezai şart miktarının, davacının yaptığı cezai şart ödemesi ile karşılaştırılarak, davacı tarafından fazla ödeme yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, 19/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.