BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/345 Esas 2022/662 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ


ESAS NO : 2022/345 Esas
KARAR NO : 2022/662


DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 31/05/2022
KARAR TARİHİ : 09/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkil şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtlar, faturalar, irsaliyeler ve şirket ile ilgili diğer tüm evraklar şirketin depo olarak kullandığı " Muratpaşa Mah. ... Cad. No:.. A Bayrampaşa/İST." adresinden çalındığını, yaşanan hırsızlık olayı ile ilgili müvekkil şirket yetkilisi ... ve şirket ortağı...polis merkezinde ifade vererek faillerden şikayetçi olduklarını, ancak henüz bir sonuç alınamadığını, anılan nedenle müvekkil şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtların zayi olduğunu, müvekkil şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtlar tüm özen ve dikkatine rağmen çalındığından, zayi olan tüm ticari defter ve kayıtların tespiti ve zayi belgesinin verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :... Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosu'ndan gelen ...soruşturma sayılı dosyaları Uyap sureti,... İlçe Emniyet Müdürlüğü'nden gelen ... sayılı evrak,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava; 6102 Sayılı TTK'nun 82/7. maddesine dayalı ticari defter ve belgelerin zayi sebebiyle iptaline ilişkin olarak açılmış bir davadır.
6102 sayılı TTK 'nun 82/7.maddesi uyarınca; "... Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyana uğrarsa tacir ziyanı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir...." düzenlemesini getirmiş olup anılan madde hükmü uyarınca bu davayı açmak için yasal 15 günlük hak düşürücü süre belirlenmiştir. Davacı şirket yetkilisi kaybolan defterlerin, çalındığı nedenine dayanmıştır.
TTK 18/2 maddesi "Her tacirin ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir" hükmünü içermektedir.
Tacir basiretli bir iş adamı olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklamalı ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri özveri ile yerine getirmelidir. TTK 82 ve 18. Madde kapsamında yapılan değerlendirmede; tacirin basiretli bir iş adamı olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri büyük bir dikkat ve özenle yerine getirmesi gerekmektedir.
Davacı şirket yetkilisinin talebe konu ticari defter ve kayıtlar ile faturaların çalındığına ilişkin ... Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunduğu, suç duyurusu sonucunda yapılan soruşturma sonucunda... Soruşturma - ...Karar numarası ile belirtilen eşyaların hırsızlandığına ilişkin kamera kaydı, tanık anlatımı vs bir delilin bulunmadığı, müştekinin anlatımı ve mevcut olaya göre müştekinin olaya ilişkin doğrudan görgüsünün bulunmaması da göz önünde bulundurularak eylemin bir eşyanın kaybedilmesinden ibaret olduğu, Cumhuriyet Başsavcılığının kayıp eşyaları bulmak gibi bir görevinin olmadığı, müştekinin belirttiği eşyanın üzerinde başka biri tarafından, yetkili mercileri durumdan haberdar etmeksizin, müştekinin rızası hilafına malik gibi tasarrufta bulunulduğuna dair delil de bulunmadığı anlaşılmakla olay hakkında Cumhuriyet Başsavcılığınca kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına, şeklinde karar verildiği, bu haliyle söz konusu ticari kayıtların çalındığına ilişkin davacı tarafından davasını kanıtlar dosya kapsamında herhangi bir delil sunulmadığı anlaşılmıştır.
Tacir sıfatını haiz davacının TTK'nun 18/3. uyarınca tedbirli ve basiretli bir tacir gibi defterini güvenlik altına alması beklenmekte olup bu sebeple basiretli bir tacir gibi gerekli koruma tedbirini almamış olan davacının zayi belgesi alma şartlarını yerine getirmediği görüş ve kanaatine varılmıştır. Oluşan hal ve şartlar çerçevesinde TTK'nun 82/7 anlamında belirli bir mücbir sebebin gerçekleştiği de kabul edilemeyecek olup tacir olan davacının basiretli bir tacirin göstereceği özen ve itina ile defterlerini saklaması gerektiği, iddia edilen sebebin tacirin öngörebileceği ve aldığı koruma tedbirlerine rağmen gerçekleşebilecek nitelikte olması şartını da taşımadığı, basiretli bir tacir gibi gerekli koruma tedbirini almamış olan davacının zayi belgesi alma şartlarını yerine getiremediği görüş ve kaanatine varılmış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Yeteri kadar harç alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Talep eden tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde talep eden tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar usulen okundu, anlatıldı. 09/11/2022


Katip ...
¸e-imzalı


Hakim ...
¸e-imzalı