Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2015/1901 Esas 2017/5316 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-

Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, 194 ada 1 ve 2 parsel sayılı taşınmazlar ile 195 ada 1, 2, 9 ve 10 parsel sayılı taşınmazların murisi ... adına kayıtlı iken murisin ölmeden önce üçüncü eşi davalı ..."a satış gösterilmek sureti ile muvazaalı biçimde devredildiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, tüm kardeşlerin bir araya gelmeleri halinde tapuda işlemleri yaptıracağını, yerlerini vereceğini beyan etmiştir.
Mahkemece, ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/168 Esas sayılı dava dosyasının dava konusunun ve taraflarının bu dava ile aynı olduğu, henüz kesinleşmediği ve halen görülmekte olduğu, bu nedenle de dava şartlarının yerine gelmediği gerekçesi ile davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/168 Esas 2012/82 Karar sayılı dosyasında, tarafların ve dava konusunun aynı olduğu, yapılan yargılama neticesinde 23.03.2012 tarihinde HMK 150/5.maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, verilen kararın 31.01.2013 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
2011/168 Esas sayılı dava 25.07.2011 tarihinde açılmış, 22.12.2011 günlü oturuma taraflar gelmediğinden işlemden kaldırılmış, 23.03.2012 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, karar 31.01.2013 tarihinde kesinleşmiştir. HMK 409/5. maddesindeki üç aylık süre hak düşürücü niteliktedir. Davanın açılmamış sayılmasına ilişkin gerekçeli kararın sonraki bir tarihte kaleme alınmasının sonuca etkisi yoktur. Dava üç aylık sürenin dolduğu tarihte açılmamış hale gelmiştir. Kaldı ki, somut olayda eldeki davanın açıldığı tarihte açılmamış sayılmaya ilişkin karar kesinleşmiştir. Bu durumda derdest davadan sözetme olanağı yoktur.
O hâlde, işin esasına girilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 12.10.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.