17. Hukuk Dairesi 2015/17468 E. , 2018/9466 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; müvekkili ... ve ..."in oğlu, diğer davacıların kardeşi olan ... yolcu olarak bulunduğu, dava dışı ... sevk ve idaresindeki ... plakalı motosikletle, davalı ..."ın sevk ve idaresindeki, davalı ... ait, davalı ... şirketine zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı olan... plakalı aracın çarpışması sonucu, davacıların desteği ... vefat ettiğini belirterek, belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, davacı ... için 5.000,00 TL, davacı ... için 5.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı; cenaze ve defin giderleri için 1.000,00 TL maddi tazminat ve davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 30.000,00 TL, davacılar ..., ..., ... ve ... için ayrı ayrı 10.000,00 TL manevi, davacılar ..., ... ve ... için ayrı ayrı 15.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 145.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan
21/10/2013 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka faizi birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen (davalı ... şirketlerinin sorumluluğunun poliçe limiti ve maddi tazminattan sınırlı sorumlu olması kaydı ile), davalılar ... ve ... müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 06/04/2015 tarihli ıslah dilekçesi destekten yoksun kalma tazminat talebini davacı ... için 92.439,12 TL"ye, davacı ... için 101.415,82 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, motorsikletli sürücülerin kask takmasının zorunlu olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... ve ... vekili; yetki itirazında bulunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; iddia, savunma ve toplanan kanıtlara, benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile; 193.854,94 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...den alınarak 101.415,82 TL"sinin davacı ..."e, 92.439,12 TL"sinin davacı ..."e verilmesine; davacıların cenaze ve defin giderine ilişkin talebinin kabulü ile 1.000,00 TL cenaze ve defin giderinin davalı ...den alınarak eşit oranda davacılara verilmesine; davalı ..."a karşı açılmış olan maddi ve manevi tazminat davasının reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava trafik kazası sonucunda ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Somut olayda; mahkemece alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davalıya sigortalı aracın sürücünün %100 oranında kusurlu olduğunun kabulü ile maddi tazminat yönünden kabul kararı verilmiştir. 21.10.2013 tarihli resmi görevliler tarafından tutulan kaza tespit tutanağında, “davalıya sigortalı ... plakalı araç sürücüsünün kavşaklara yaklaşırken kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamamak, geçiş hakkı olan araçlara ilk geçiş hakkını vermemek kuralını ihlal ettiğinin” belirtildiği, ... Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma dosyasında trafik bilirkişi kusur raporunda, ... plakalı araç sürücüsünün %85 oranında asli kusurlu, davacıların murisinin yolcu olarak bulunduğu motorsiklet sürücüsünün %15 oranında tali kusurlu olduğu; Asliye Ceza Mahkemesi dava dosyasında ... Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi kusur raporunda davacıların murisinin
motorsiklette kasksız olduğundan alt düzeyde tali kusurlu, ... plakalı araç sürücüsünün asli kusurlu olduğu; mahkemece trafik bilirkişi kusur raporunda, ... plakalı araç sürücüsünün %100 oranında kusurlu olduğu belirtilmiştir.
O halde, sürücülerin olaydaki kusur durumları yönünden kaza tespit tutanağı ile eldeki dosyada alınan bilirkişi raporu arasında çelişkinin giderilmesi için mahkemece, sürücülerin kusur durumları yönünden dosyanın İTÜ veya Karayolları Genel Müdürlüğü Trafik Fen Heyeti gibi kuruluşlardan seçilecek kusur uzmanı bilirkişi kuruluna tevdii ile tüm dosya kapsamı irdelenerek oluşa göre kusur durumlarının duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi, meydana gelebilecek çelişkilerin giderilmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık rapor alınması, eğer başka bir aracın kusuru yok ise; bütün kusurdan davalı sigortalının sorumlu tutulması ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
2-Davalı ...Ş. vekili yaptığı tüm savunmalarda, davacılar desteği motorsiklette yolcu Şahin"in, kask takmamış olması nedeniyle müterafik kusurlu olduğunu ileri sürmüş, mahkemece bu hususta herhangi bir inceleme ve irdeleme yapılmamıştır.
818 sayılı Borçlar Kanunu"nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; "Tazminatın tenkisi" başlıklı 44. maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Somut olayda; davacılar desteği Şahin"in yolcu olarak bulunduğu motorsikletin kazaya karıştığı; yolcu Şahin"in ölüm nedeninin, otopsi raporunda ağır künt kafa travmasına bağlı beyin kanaması ve beyin dokusu harabiyesi olarak saptandığı görülmektedir.
Bu durumda mahkemece; davacılar desteği Şahin"in kaza anında kask takıp takmadığının araştırılması, kask takmaksızın motorsiklette yolculuk ettiğinin anlaşılması halinde, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md.) uyarınca maddi
tazminattan makul oranda hakkaniyete uygun indirim (Dairemiz uygulamasına göre bu oran % 20) gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; tazminatın miktarını belirleme konusunda yetkili ve görevli olan mahkemece re"sen dikkate alınması gereken müterafik kusur üzerinde hiç durulmadan eksik incelemeyle hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
3-Bozma ilamının neden ve şekline göre davalı ...Ş."nin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK"nun 428.maddesi gereğince anılan davalı yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş."ye geri verilmesine, 23.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.