BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/352 Esas 2022/936 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/126
KARAR NO : 2022/953

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/07/2018
KARAR TARİHİ : 18/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin keşiedecisi olduğu, ... Bankası ...Şb.'ne ait ... seri numaralı 30.07.2018 keşide tarihli 53.000,00-TL bedelli çekin 13.03.2018 tarihinde çalındığını, buna ilişkin ... CBS.'ne suç duyurusunda bulunulduğunu, çekin ... A.Ş. Tarafından ibraz edilerek ödemesinin talep edildiğini, çekin boş çek olarak çalınarak müvekkiline ait imzanın atılmak sureti ile piyasaya sürüldüğünü, çekteki imzaların müvekkil şirket yetkililerine ait olmadığı gibi davalılarla herhangi bir ticari ilişkininde bulunmadığını ileri sürerek çek nedeni ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine ve kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafların Savunmalarının Özeti:
Davalı ...Tic. Ltd.Şti. Vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin muamele merkezinin bulunduğu yer itibari ile İİK.'nın 72. Maddesi gereğince İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi'nin yetkili olduğunu, müvekkilinin iyi niyetli hamil olarak ciro yolu ile devir alması nedeni ile iktisabının korunacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...ne usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-... A.Ş.'den gelen ...'a ait imza örneğinin bulunduğu evrak,
2-Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen ... Limited Şirketi'nin sicil bilgileri,
3-... A.Ş.'den gelen ...'a ait ıslak imzalı evrak asılları(3 adet evrak),
4-... Cumhuriyet Başsavcılığının ... Esas sayılı dosyasının bir sureti,
5-... 21. İcra Dairesinden gelen ... Bankası T.a.o ...
6-Adli Tıp Raporları,
7-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Davacının davası dava konusu ... Bankası'nın ... seri numaralı 53.000,00 TL bedelli çekten dolayı sahte imza iddiasına dayanan menfi tespit davasıdır.
... Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 15.05.2019 tarihli yazı cevabına göre davacı şirketi temsile yetkili kişinin ... olduğu, anılan temsilcinin göreve başlama tarihinin 16.05.2017 olduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirket temsilcisinin imza incelemesine elverişli yeteri kadar imza örneği alınmış, davaya konu çek aslı getirtilerek dosya arasına alınmış, davacı şirket yetkilisinin imza asıllarının bulunduğu belgeler ilgili yerlerden celp edilmiştir.
Dava konusu çekteki imzanın davacı şirket yetkilisinin el ürünü olup olmadığı hususunda alınan Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi'nin 02.09.2021 tarihli raporunda özetle, dava konusu çekin ön yüzünde keşideci imzası olarak görünen imza ile davacı şirket yetkilisinin imzaları arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği bildirilmiştir.
Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (Kuru-El Kitabı), İstanbul 2013, s. 346).
Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Eş söyleyişle kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir. Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise, ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233 ).
Ayrıca, adi senette borçlu olarak gözüken kimse, senet altındaki imzanın kendisine ait olmadığının ve dolayısıyla, senet borçlusu konumunda bulunmadığının tespiti amacıyla, cebri icra tehdidi ile karşı karşıya ise, icra takibinin yapılmasından önce; süresi içinde ödeme emrine karşı imzaya itirazda bulunmayı ihmâl etmiş ve takip kesinleşmişse, takibe başlanılmasından sonraki evrede sahtelik davası açabilir, böyle bir sahtelik davası hukukî niteliği itibariyle İİK’nın 72. maddesinde düzenlenmiş olan menfi tespit davasıdır ( Tanrıver, S.: Medenî Usul Hukuku, C.1, Ankara 2016, s. 844-845).
Gerek doktrinde ve gerekse de uygulamada “imzanın sahte olması”, “senet metninde sahtekârlık (tahrifat) yapılmış olması”, “borçlunun borçlanma ehliyetinin bulunmaması”, “senette zorunlu şekil koşullarının bulunmaması”, “imza sahibinin temsil yetkisinin bulunmaması”, “senedin zamanaşımına uğramış bulunması” gibi def'iler senedin hükümsüzlüğüne yönelik olup her hamile (iyiniyetli olsa dahi) karşı ileri sürülebilen mutlak def'i olarak kabul edilmektedir. Bu nedenledir ki, borçlunun hamil/alacaklıya karşı senet metninde sahtekârlık (tahrifat) iddiası mutlak def'idir ve mahkemece bu iddia incelenmelidir. (Yargıtay HGK'nın 22/06/2021 tarihli ve 2017/(19)11-923 E., 2021/815 K. sayılı ilamı)
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacının davaya konu edilen çekteki imzanın müvekkili şirketin yetkilisine ait olmadığı gerekçesiyle eldeki menfi tespit davasını açtığı, yargılama aşamasında ATK Fizik İhtisas Dairesi Başkanlığından aldırılan 02.09.2021 tarihli raporda "tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından yapılan incelemede; inceleme konusu çekteki keşideci imzası ile şirket yetkilisi ...'un mukayese imzaları arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği" hususunun rapor edildiği,bu haliyle davacının iddiasını ispatladığı, davacı şirket temsilcisinin eli ürünü olmadığı anlaşılan çekten dolayı davacı şirketin sorumlu tutulamayacağı, imzada sahtecilik iddiasının kambiyo senetlerinde mutlak defi olup lehtar ve ciro yolu ile hamil olan cirantalara ve son hamile karşı ileri sürülebileceği, hamilin iyi niyetli olmasının durumu değiştirmeyeceği anlaşıldığından davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
1-Davacının dava konusu 30.07.2018 keşide tarihli ... seri numaralı 53.000,00 TL bedelli çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-2004 sayılı İİK'nın m. 72/5 hükmündeki koşullar oluşmadığından, davacının kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 3.620,43 TL nispi karar harcından, peşin yatırılan 905,11 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 2.715,32‬ TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.648,35‬ TL yargılama gideri ile 905,11 TL peşin harç ve 35,90 TL başvurma harcı ve 5,20 TL vekalet ücreti toplamı 2.594,56‬‬ TL'nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/11/2022

KATİP ...
¸e-imzalıdır


HAKİM ...
¸e-imzalıdır


Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 905,11 TL
Karar Harcı : 3.620,43TL
Noksan Harç : 2.715,32 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 774,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL

Yargılama gideri detayları
ATK ÜCRETİ : 960,00 TL
Posta Giderleri :688,35 TL