Esas No: 2019/1075
Karar No: 2022/724
Karar Tarihi: 11.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1075 Esas 2022/724 Karar Sayılı İlamı
T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/1075
KARAR NO : 2022/724
DAVA: TAZMİNAT (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/02/2014
KARAR TARİHİ : 11/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının davalı işyerinde 09.04.2001 tarihinden 02.12.2013 tarihine kadar çalıştığını, şirket müdürü olduğunu, aylık net 6.104,00 TL ücret aldığını, iş akdinin işverence haksız şekilde feshedildiğini, işyerinde haftada 6 gün 09:00-19:00 saatleri arasında çalıştığını, resmi ve dini bayramlarda çalıştığını, pazar günleri haftalık iznini kullandığını, yıllık izinlerinden 80 günü kullanmadığını, izin ücretinin de ödenmediğini, maaşı ile birlikte yıllık cironun %2'si oranında prim aldığını, davalı şirketin %99'unun ---- bir şahsa ait olduğunu,----- ortak tarafından ----- kurulu fabrikanın kapatıldığını, tüm makinaların ------ gönderildiğini, çalışanların haklarının ödenmeden işten çıkartıldıklarını, davacının da davalı işveren tarafından 02.12.2013 tarihinde haksız şekilde işten çıkartıldığını iddia ederek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere;40.000,00 TL. Kıdem Tazminatı, 23.000,00 TL. Prim Alacağı, 1.000,00 TL. Fazla Çalışma Ücreti,
100,00 TL. Hafta Tatili Ücreti, 100,00 TL. Genel Tatil Ücreti, 100,00 TL. 80 Günlük Yıllık İzin Ücreti Alacağı alacağının faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından talep edilen alacakların zamanaşımınauğradığını, davacının şirket müdürü ve hissedarı olduğunu, kar payı aldığını, kıdem tazminatı alacağının bulunmadığını, eğer şirket ortağı olup bir yandan da müdürlük yapan kişi şirketin karından ortaklık payı almıyorsa o zaman işçi gibi olduğunu, ancak şirketin karından pay alıyorsa o zaman ortak olduğunu, kıdem tazminatı alamayacağını, davacının sevk ve idare yetkisi olan, işe alma ve işten çıkarma yetkisine sahip çalışanlara görev ve talimat vererek denetleyen, çalışma saatlerinin belirleyen yönetici olduğunu, bu nedenle fazla mesai hakkının da bulunmadığını, fazla mesai hakkı olduğu varsayılsa dahi ödenen satış priminin fazla çalışmalarının karşılığında ödenmesi gereken ücretleri karşılamaması halinde aradaki farkın ödenmesi gerekeceğini, davacı şirket ortağı ve müdürü olmakla dilekçesinde talep ettiği yıllık izin, hafta tatili genel tatil vs alacaklarının da olmadığını, kaldı ki şirkette genel tatil, hafta tatillerinde çalışma yapılmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Tarafların uhdesinde olan tüm delilleri ibraz ettikleri, getirtilmesi gereken delilleri ilgili yerlerden getirtilerek dosya içine alınmıştır.Dosya tüm delillerin ibrazından sonra konusunda ------ tevdi edilmiş, ---- bilirkişi ayrıntılı raporunu ibraz etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Huzurdaki dava, şirket müdürünün iş akdinin feshinden kaynaklı alacak davasına ilişkindir.Mahkememizce ------bilirkişi tarafından tanzim edilen ek ve kök bilirkişi raporunda özetle; Davacının davasını 20.04.2015 tarihli dilekçesi ile ıslah ettiği, dilekçesinde prim ücret alacağı ile hafta tatili ücret alacağından feragat ettiğini beyan ettiği, davalının ıslaha karşı zamanaşımı itirazında bulunduğu, davacı tanıları------- tanık olarak dinlendikleri, davacı asile yıllık izinler ile ilgili yemin teklifinde bulunulduğu, asilin yıllık izinlerini kullanmadığını, buna dair kayıtları da şirkette kendilerinin tuttuğunun doğru olduğunu beyan ettiği, yıllık izinlerini kullanmadığına dair yemin ettiği, ------ Sayılı ilamı ile, davacının davasının kısmen kabulü ile kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verildiği, prim ücret alacağı, hafta tatili ücreti alacaklarına ilişkin istemlerin feragat nedeniyle reddine karar verildiği, fazla mesai ve genel tatil ücretine ilişkin istemlerin reddine karar verildiği, tarafların kararı temyiz ettiği, -------.Hukuk Dairesinin geri çevirme kararına istinaden davacının çalıştığı dönemde davalı şirketi temsile yetkili müdürü gösterir ticaret sicil kayıtlarının dosyaya celp edildiği, ------- Sayılı ilamı ile; dava dilekçesinde davacının davalı işyerinde şirket müdürü olarak görev yaptığının beyan edildiği, dosya arasında bulunan ------ yayınlanan davalı şirketin 27.08.2001 tarihli ortaklar kurulu kararına göre, davacı ile dava dışı ------ isimli kişinin şirketi temsile yetkili müdür olarak atandıklarının anlaşıldığı, buna göre işçiye özgü şahsi bağımlılık unsurunun somut olayda gerçekleşmediği, şirketi doğrudan temsil eden davacının konumunun İş Kanunu kapsamında değerlendirilemeyeceği, davaya bakma görenin Ticaret Mahkemesine ait olduğu belirtilerek kararın bozulmasına karar verildiği, Yargıtay bozma kararına istinaden-------. İş Mahkemesi tarafından mahkemenin görevsizliğine karar verildiği ve dosyanın Mahkeme'nin esasına kaydedildiği, davacı tarafından davalı şirketin ihyasının istenildiği ve------.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 25.11.2020 tarih ve-----Esas------ Karar sayılı ilamı ile davalı şirketin-----Asliye Ticaret Mahkemesi'nin------ Esas Sayılı dosyası ile sınırlı olmak üzere ihyasına karar verildiği ve yeniden tesciline karar verildiği, kararın kesinleştiği tespit edildiği, Yargıtay kararına göre, şirket müdürü olduğu, şirketi doğrudan temsil eden konumda olduğu ve buna bağlı olarak konumu itibariyle İş Kanunu kapsamında değerlendirilemeyeceği belirlenen davacının Türk Ticaret Kanunu kapsamında dava konusu edilen kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti ve genel tatil ücreti alacaklarına hak kazanıp kazanmayacağı hususunun hukuki yönden takdir ve değerlendirmesi Sayın Mahkeme'ye ait olduğu, davacının Türk Ticaret Kanunu'na tabi olarak davalı şirketteki görev ve pozisyonu kapsamında başka bir alacağının bulunup bulunmadığı hususunda ise dosya kapsamında herhangi bir bitgi ve talep de olmadığından bu hususta başkaca bir değerlendirme ve hesaplama yapılamadığı, buna göre işbu bilirkişi raporu ile dava konusu talepler bakımından ( kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti ve genel tatil ücreti ) İş Kanunu'na göre değil de, bir an için Türk Borçlar Kanunu uyarınca genel hizmet sözleşmesine göre hak kazanabileceği muhtemel alacaklar aşağıdaki gibi hesaplandığı, davacının davalı işyerinde 13.09.2001 - 02.12.2013 tarihleri arasında, 12 yıl 2 ay 19 gün süre ile çalıştığı hususu ve fesih nedeni de göz önünde bulundurularak davacı lehine tazminata hükmedilip hükmedilmeyeceği ve giderek de davacı lehine hükmedilecek tazminat tutarının nihai takdir ve değerlendirmesi Mahkeme'ye ait bulunduğu, fesih tarihinde yürürlükte olan 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun “ Haklı sebebe dayanmayan fesih başlıklı MADDE 438-'' İşveren, haklı sebep olmaksızın hizmet sözleşmesini derhâl feshederse işçi, belirsiz süreli sözleşmelerde, fesih bildirim süresine; belirli süreli sözleşmelerde ise, sözleşme süresine uyulmaması durumunda, bu sürelere uyulmuş olsaydı kazanabileceği miktarı, tazminat olarak isteyebilir. Belirli süreli hizmet sözleşmesinde işçinin hizmet sözleşmesinin sona ermesi yüzünden tasarruf etliği miktar ile başka bir işten elde ettiği veya bilerek elde etmekten kaçındığı gelir, tazminatlan indirilir. Hüküm, bütün durum ve koşulları göz önünde tutarak, ayrıca miktarını serbestçe belirleyeceği bir tazminatın işçiye ödenmesine karar verebilir; ancak belirlenecek tazminat miktarı, işçinin altı aylık ücretinden fazla olamaz.” hükmünü amirdir. Buna göre bozma kararı öncesi alınan bilirkişi raporu ile tespit edilen ve taraflarca itiraza uğramayan ücrete göre çıplak brüt 6.961,50 TL'ye ek ödeme ve sosyal yardım ilavesiyle, giydirilmiş brüt ücret 10.072,54 TL. üzerinden terditli şekilde hesaplama yapıldığı,
HAKSIZ FESİH TAZMİNATI ( KIDEM TAZMİNATI ):
10.072,54 TL.X 1 AYLIK — 10.072,54 TL,
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes, 76,45 TL.
Net — 9.996,09 TL.
10.072,54 TL. X2 AYLIK — 20.145,08 TL.
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes - 152,90TL.
Net — 19,992,18 TL
10.072,54 TL. X3 AYLIK — 30.217,62 TL.
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes. — 22935T7L.
Net — 29.988,27 TL
10.072,54 TL. X4 AYLIK — 40.290,16 TL.
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes. — 305,80TL.
Net — 39.984,36 TL
10,072,54 TL. X 5 AYLIK — 50.362,70 TL.
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes. 5 382,25TL.
Net — 49,980,45 TL.
10.072,54 TL. X 6 AYLIK — 60.435,24 TL.
Binde 7,59 Damga Vergisi Kes. - 458,70TL.
Net — 59.976,54 TL,
YILLIK İZİN ÜCRETİ :
Davacı taraf, 80 günlük yıllık ücretli iznini kullanmadığını beyan etmiştir. İspat külfetinin yüklendiği davalı tarafça davacının yıllık izinlerini kullandığını gösteren herhangi bir yazılı delil ibraz edilmemiştir. Bu nedenlerle, davacının talebiyle bağlı kalınarak aşağıdaki şekilde hesaplama yapılmıştır.
Yıllık İzin Ücreti : 6.961,50 TL. / 30 x 80 gün = 18.564,00 TL
%15 ------ve İşsizlik Prim Kesintisi= 2.784,60 TL
%15 Gelir Vergisi Kesintisi =2.366,91 TL
Binde 7,59 Damga Vergisi Kesintisi =:140,90TL
Net Yıllık İzin Ücreti 13.271,59 TL.
FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ VE GENEL TATİL ÜCRETİ :
Yargıtay bozma ilamında davacının şirketi temsile yetkili müdür olarak atandığı, davacı yönünden işçiye özgü şahsi bağımlılık unsurunun oluşmadığı, davacının şirketi doğrudan temsil ettiği belirlendiği, yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca, işyerinde en üst düzey konumda çalışan kişinin görev ve sorumluluklarının gerektirdiği ücretinin ödenmesi durumunda ayrıca fazla çalışma ücretine ve genel tatil, ulusal bayram çalışma ücretine hak kazanılması olanaklı değildir. Üst düzey yönetici konumunda olan işçiye aynı yerde görev ve talimat veren bir yönetici ya da şirket ortağı bulunmaması durumunda, kişinin çalışma gün ve saatlerini kendisinin belirlediği kabul edildiği, bu nedenlerle, nihai takdir ve değerlendirme Sayın Mahkeme'ye ait olmak üzere davacının davalı şirketteki pozisyonu ve görevi uyarınca bu alacak kalemleri yönünden hesaplama yapıldığı, olayın hukuksal ve nihai değerlendirilmesi Sayın Mahkeme'ye ait olmak üzere, iddianın kabulü halinde tazminat ve alacak miktarları aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.¸Mahkememizce dosyada bulunan bilgi ve belgeler incelenmiş olup; davanın, davalı şirkette şirket müdürü olarak çalışan davacının sözleşmesinin feshinden kaynaklı alacak istemiyle açılmış olduğu, Davacının davasını 20.04.2015 tarihli dilekçesi ile ıslah ettiği, dilekçesinde prim ücret alacağı ile hafta tatili ücret alacağından feragat ettiğini beyan ettiği, -----yayınlanan davalı şirketin 27.08.2001 tarihli ortaklar kurulu kararına göre, davacı ile dava dışı--------isimli kişinin şirketi temsile yetkili müdür olarak atandıklarının anlaşıldığı, buna göre işçiye özgü şahsi bağımlılık unsurunun somut olayda gerçekleşmediği, şirketi doğrudan temsil eden davacının konumunun İş Kanunu kapsamında değerlendirilemeyeceği, davacının davalı işyerinde 13.09.2001 - 02.12.2013 tarihleri arasında, 12 yıl 2 ay 19 gün süre ile çalıştığı, fesih tarihinde yürürlükte olan 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun “ Haklı sebebe dayanmayan fesih başlıklı MADDE 438-'' İşveren, haklı sebep olmaksızın hizmet sözleşmesini derhâl feshederse işçi, belirsiz süreli sözleşmelerde, fesih bildirim süresine; belirli süreli sözleşmelerde ise, sözleşme süresine uyulmaması durumunda, bu sürelere uyulmuş olsaydı kazanabileceği miktarı, tazminat olarak isteyebilir. Belirli süreli hizmet sözleşmesinde işçinin hizmet sözleşmesinin sona ermesi yüzünden tasarruf etliği miktar ile başka bir işten elde ettiği veya bilerek elde etmekten kaçındığı gelir, tazminatlan indirilir. Hüküm, bütün durum ve koşulları göz önünde tutarak, ayrıca miktarını serbestçe belirleyeceği bir tazminatın işçiye ödenmesine karar verebilir; ancak belirlenecek tazminat miktarı, işçinin altı aylık ücretinden fazla olamaz.” hükmünü amirdir. Buna göre bozma kararı öncesi alınan bilirkişi raporu ile tespit edilen ve taraflarca itiraza uğramayan ücrete göre çıplak brüt 6.961,50 TL'ye ek ödeme ve sosyal yardım ilavesiyle, giydirilmiş brüt ücret 10.072,54 TL. üzerinden terditli şekilde hesaplama yapıldığı, davacının çalışmış olduğu süre dikkate alınarak usul ve yasaya uygun bilirkişi raporunda hesaplanan miktarlar ve taleple bağlı kalınarak kıdem tazminatı ve izin alacağına hükmedilmiştir. Yargıtay bozma ilamında davacının şirketi temsile yetkili müdür olarak atandığı, davacı yönünden işçiye özgü şahsi bağımlılık unsurunun oluşmadığı, davacının şirketi doğrudan temsil ettiği belirlendiği, yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca, işyerinde en üst düzey konumda çalışan kişinin görev ve sorumluluklarının gerektirdiği ücretinin ödenmesi durumunda ayrıca fazla çalışma ücretine ve genel tatil, ulusal bayram çalışma ücretine hak kazanılması olanaklı değildir. Üst düzey yönetici konumunda olan işçiye aynı yerde görev ve talimat veren bir yönetici ya da şirket ortağı bulunmaması durumunda, kişinin çalışma gün ve saatlerini kendisinin belirlediği kabul edildiği, bu sebeplerle Fazla mesai ve genel tatil ücretine ilişkin istemlerin reddine karar verilmiştir. Prim ücreti alacağı ile hafta tatili alacağına ilişkin istemlerin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİNE;
1-Net 39.463,27 TL kıdem tazminatının fesih tarihi olan 02/12/2013 tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2- Net 13.271,57 TL izin alacağının;100,00TL’sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve kalan 13.171,57 TL’sinin ıslah tarihi olan 20/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Prim ücreti alacağı ile hafta tatili alacağına ilişkin istemlerin feragat nedeniyle reddine,
4-Fazla mesai ve genel tatil ücretine ilişkin istemlerin reddine,
5-Karar tarihinde alınması gerekli 3.602,31-TL harcın davacı tarafça peşin ve ıslah harcı olarak yatırılan 1596,10-TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.006,21-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan toplam 1.800,48 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 986,14-TL ve davacı tarafça peşin ve ıslah harcı olarak yatırılan 1.596,10 TL toplamı 2582,24-TL'nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
8-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli----- davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli------ davacıdan alınarak davalıya verilmesine,Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.