16. Hukuk Dairesi 2016/4171 E. , 2017/1117 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., kadastro sırasında tescil harici bırakılmış olup ......2012 tarihli dava dilekçesi ile konumunu belirttiği ... ... ... Mahallesi"nde bulunan yaklaşık 765 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne; taşınmazın fen bilirkişi tarafından düzenlenen ....06.2015 tarihli rapor ve eki haritada (A) harfiyle gösterilen 751,... metrekare yüzölçümündeki bölümün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Dava, TMK"nın 713/..., 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun ... ve .... maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Dava konusu taşınmazın vasfının belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğrafları getirtilerek zilyetlik durumu denetlenmemiş, tescil harici bırakılma nedeni araştırılmamış, 4721 sayılı TMK"nın 713/...-... maddeleri gereğince gerekli ilanlar yapılmamıştır. Ayrıca, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713. maddesi gereğince tescil davalarında husumet, Hazine ve ilgili kamu tüzel kişisi ile birlikte taşınmaz köy sınırları içerisinde ise Köy Tüzel Kişiliğine, belediye sınırları içerisinde ise ilgili belediye başkanlığına yöneltilmelidir. Somut olayda; dava yalnızca Hazine"ye ve ... Belediye Başkanlığı"na karşı açılmış olup, taşınmazın sınırları içerisinde yer aldığı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının taraf gösterilmediği anlaşılmaktadır. Taraf teşkili dava şartı olup, kamu düzeni ile ilgisi nedeniyle yargılamanın her aşamasında göz önüne alınacağı kuşkusuzdur. Hal böyle olunca; davacıya, yasal hasım olan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na dava dilekçesini ve duruşma gününü tebliğ ettirerek husumetin yaygınlaştırılması, bu yolla taraf koşulunun sağlanması için süre verilmeli; taraf teşkili sağlandıktan sonra dava konusu taşınmazın tescil harici bırakılma nedeni Tapu ve Kadastro Müdürlüğü"nden sorulmalı, ayrıca taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı, kalıyor ise imar planının onaylandığı tarih araştırılarak buna ilişkin belgeler getirtilip dosyaya konulmalı, tescil davasına ilişkin yasal ilanlar yaptırılmalı, çekişmeli taşınmazın bulunduğu bölgeye ait, dava tarihinden ...-...-... yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisi, ... kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu katılımı ile keşif yapılmalıdır. Taşınmaz başında yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, öncesinin imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, öyle ise imar-ihaynın nasıl yapıldığı, etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalıdır. Keşfe katılacak ... kişilik zirai bilirkişi kurulundan taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi ile imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, eğim, toprak yapısı ve bitki deseni yönlerinden değerlendirmeleri içerir; gerektiğinde çekilecek fotoğraflarla desteklenmiş ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlar üzerinde imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek, taşınmazın imar-ihyaya konu edilen yer olması halinde, imar planı onayı dava tarihinden önce ise onay tarihine kadar, taşınmazın imar planı kapsamında olmaması veya onay tarihinin dava tarihinden sonra olması halinde ise dava tarihine kadar davacı taraf yararına zilyetlik yoluyla edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenip sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ....02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.