Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye 22. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 14.7.1999 gün ve 1996/94-1999/373 sayılı kararın incelenmesi, taraflar vekillerince istenilmesi üzerine,Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 9.11.2000 gün ve 2000/2964-3700 sayılı ilamı ile;

(...1-Temyiz ilamında belirtilen gerektirici nedenler karşısında ve özellikle yapılan iş için ruhsat alınabildiğinde, o işe devam olanaklı hale geleceğine, gerçek zararın ödenmesi, diğer anlatımla mevcut ayıpların giderilmesi ancak bu durumda istenebileceğine, aksi düşünüldüğünde kamu düzeninden olan imara aykırı inşaat devam edilmesi sunucu doğacağına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.

2-Projelerin merciince onanması, her türlü ruhsatın alınması sözleşme ve eklerinde yer alan hükümler gereği yükleniciye aittir. Yüklenici üstlendiği bu edimini yerine getirmeden işe başlamış ve yürütmüştür. Fen ve teknik kurallara uygun iş yapmışcasına hakedişler düzenlenip kendisine ödeme yaptırılmıştır. Oysa mahkemece yaptırılan inceleme sonucu yapılan işe oranla ödemelerin. 289.616.867 TL. fazla olduğu saptanmıştır. Bu sebepsiz ödemenin mutlak surette kendisinden tahsili gerekir. Ne var ki, saptanan bu miktar yerine mahkemece tahsiline karar verilen miktar 298.616.867 TL.dir. Hüküm altına alınan miktar bilirkişi raporunda yer alan miktarı aştığından hükmün bu hususa hasren davalı yararına bozulması gerekirken, davacı yararına araştırmaya ilişkin bozma nedenlerinden de davalı yararına bozulmuş olması doğru olmamıştır. Bu sebeple karar düzeltme isteminin kabulü gerekir) gerekçesiyle , sair karar düzeltme istemlerinin reddine, 2.bendde yazılı nedenle karar düzeltme isteminin kısmen kabulüyle,bozma kararına 2.bend olarak yukarıda yazılı 2 no"lu bendin eklenmesine, sonuç bölümünün ise "sair temyiz itirazlarının reddine,kararın ilk bendde yazılı nedenlerle davacı, 2.bendde yazılı nedenle davalı yararına BOZULMASINA...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davacı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulu"nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

("...Çarpık ve düzensiz şehirleşmeyi önlemek amacıyla getirilen 3194 Sayılı Yasanın 21. maddesi uyarınca her türlü inşaat yapılması yerel idarelerden izin alınmasına bağlıdır. Ruhsatsız, başka bir anlatımla kaçak yapılar, aynı Yasanın 32. maddesi uyarınca yıktırılır; ayrıca, 42. madde de kaçak yapılakla ilgili gerek iş sahibi, gerek yüklenici yönünden cezai yaptırımlar getirmiştir.

İmar Kanunu hükümleri kamu düzeni ile ilgili olup, mahkemelerce re"sen gözönünde bulundurulur. İmar suçu oluşturan kaçak yapıların yıkılması gerekeceğinden, yaratılan ekonomik değerlerin korunmasından da söz edilemez. Bu tür yapılar hakkında ancak kal (yıkım) talebinde bulunulabilir. (H.G.K. 17.11.l999 tarih 15/653-965 sayılı karar)

Somut olayda, dava konusu inşaat kaçak olup, bu inşaatla ilgili olarak tescil, tespit, nefaset ve eksik işler bedeli vs. talep edilemez. Ne var ki, dava konusu inşaatın yasal hale getirilip getirilemeyeceği mahkemece araştırılmamış ve bu konuda taraflara gereken mehil verilmemiştir.

Bu durumda mahkemece, dava konusu taşınmazın yasal hale getirilmesinin mümkün olup olmadığı öncelikle belediyeden sorulmak, gerektiğinde taraflara mehil verilmek ve keşif yapılmak suretiyle toplanacak delillere göre olumlu-olumsuz bir hüküm kurulması gerekirken, anılan araştırma yapılmaksızın ve taraflara gereken mehil verilmeksizin davanın kısmen kabulü isabetli görülmemiş, kararın açıklanan nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.") gerekçesiyle bozulmuştur.

Davacı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine ise,Özel Daire, metni yukarıda bulunan 9.11.2000 gün ve 2000/2964-3700 sayılı kararla sair karar düzeltme istemlerinin reddine, 2.bendde yazılı nedenle karar düzeltme isteminin kısmen kabulüyle ,bozma kararına 2. bend olarak yukarıda yazılı 2 no"lu bendin eklenmesine, sonuç bölümünün ise "sair temyiz itirazlarının reddine, kararın ilk bendde yazılı nedenlerle davacı, 2.bendde yazılı nedenlerle davalı yararına bozulmasına" şeklinde düzeltilmesine karar vermiştir.

Mahkemece,gerekçesi gösterilmeksizin, metinleri yukarıda yer alan bozma kararlarından ilkine direnilmiş, ikincisine uyulmuş ve bu bozma çerçevesinde hüküm kurulmuştur.

Özel Dairenin ilk bozma kararında,dava konusu inşaatın kaçak olması nedeniyle, ilke olarak davacı idarenin davalı yükleniciden eksik işler bedeli vs. konusunda talepte bulunamayacağı benimsenmiş,ancak inşaatın yasal hale getirilip getirilmeyeceğinin araştırılması gerektiğine işaret edilmiş; karar düzeltme istemi üzerine yapılan inceleme sonucunda ilk bozmaya eklendiği belirtilen ikinci bentte ise, ruhsat alma yükümlülüğünün yükleniciye ait bulunmasına ve bunun yerine getirilmemesine rağmen, hakedişler düzenlenip kendisine ödemeler yapıldığı ve bilirkişi incelemesi sonucunda ,ödemeler tutarının yapılan işe oranla 289.616.867 TL. fazla olduğunun belirlendiği, bu miktarın mutlak surette kendisinden geri alınması gerektiği, mahkemenin bu miktar yerine 298.616.8678 TL. nin tahsiline hükmetmesinin yanlış olduğu,temyiz incelemesi sırasında hükmün bu hususa hasren davalı yararına bozulması gerekirken,diğer yönlerden de davalı yararına bozulmuş olduğu belirtilmek suretiyle karar bozulmuştur. Değinilen her iki bozma kararı birlikte değerlendirildiğinde, ikinci bozma kararının gerekçesi ve sonucu itibariyle,ilk bozmayı hükümsüz hale getirmiş olduğu açıktır. Eş söyleyişle, ortada, biri diğerini tamamlayan ve her ikisi birlikte hüküm ifade eden iki ayrı bozma kararı değil; ilkini hükümsüz hale getirmek suretiyle sadece kendisi hüküm ifade eden ,tek bir (ikinci) bozma kararı bulunmaktadır. O halde,mahkemenin bu bozmaya uyarak verdiği temyize konu karar, bir direnme kararı değil,uyulan bozma çerçevesinde tesis edilmiş yeni bir hükümdür. Bu hükme yönelik temyiz itizarlarının incelenmesi için dosyanın Özel Daireye gönderilmesi gerekir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı ,bozma hükmüne uyularak verilen yeni karara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine 4.4.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.