Esas No: 2022/434
Karar No: 2022/878
Karar Tarihi: 15.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/434 Esas 2022/878 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasında, davacı müvekkilinin keşideciden aldığı çekin kargo sırasında kaybolduğunu belirterek istirdat davası açtığı ve davalının Yetkili İzmir Asliye Ticaret Mahkemesi olduğuna karar verildiği özetlenmektedir. Kanun maddelerine göre, genel yetkili mahkemenin davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu belirtilmektedir. HMK'nın 19/2 maddesi uyarınca yetki itirazının cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerektiği, birden fazla yetkili mahkeme varsa seçilen mahkemenin belirtilmesi gerektiği, aksi takdirde yetki itirazının dikkate alınmayacağı belirtilmektedir.
T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/434 Esas
KARAR NO : 2022/878
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 13/06/2022
KARAR TARİHİ : 15/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilin, keşideci ... den alacağından dolayı 30.04.2022 keşide tarihli, ... numaralı davacının emrine yazılı 28.500,00 TL bedelli çek keşide edildiğini, İş bu çek Aras Kargo firmasından kargoya verildiğini, kargoda ilgili çekinde içinde bulunduğu "bir çuvalın" kaybolması olayı nedeni ile çek müvekkil eline ulaşmadan kaybolduğunu, İş bu durum üzerine de müvekkil ... Asliye Ticaret Mahkemesinin E:2020/... sayılı dosyası üzerinden "ödemeden men yasağı" kararı aldığını, ... İcra Müdürlüğünün E:2022/... sayılı dosyasından başlatılan icra takibi neticesinde öğrenildiği üzere, davaya konu çek davalının elinde olduğunu, Davalı, dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini, Nitekim bu hususa dair davacının müştekisi olduğu ... CBS nın 2022/... no ile devam eden ceza soruşturması mevcut olduğunu, ... İcra Hukuk Mahkemesi nezdinde E:2022/ ... sayı ile imza itirazında bulunulmuş olup, Mahkemece takibin durdurulmasına karar verildiğini, çek iptali davasının görülmekte olduğu ... Asliye Ticaret Mahkemesi 30.05.2022 tarih ve E:2022/... sayı ve 2 nolu ara kararı ile davacı müvekkile istirdat davası ikame etmek için 2 hafta kesin süre verildiğini, İş bu sebeple dava konusu çekin istirdadı ile müvekkile iadesinin sağlanması için mahkemenize başvurmak zarureti doğduğunu, açıklanan nedenlerle; davanın kabulü ile dava konusu edilen keşidecisi ..., keşide tarihi 30.04.2022, çek nosu ..., ... San. Ve Tic. Ltd. Şti. emrine yazılı olan, 28.500,00 TL bedelli çekin davalıdan istirdadına ve müvekkile iadesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kabul anlamına gelmemek kaydıyla öncelikle iş bu davada genel yetki kuralı gereği davalıların ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğunu, dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen tarafların tümünün adresinin İzmir yetki sınırları dahilinde olduğunu, bu nedenle yetki itirazlarının kabulü ile davanın yetki yönünden reddini talep etmiştir.
GEREKÇE
Dava, davacının rızası dışında elinden çıkan çeklerin istirdatına ilişkindir. Çek istirdatı davalarında özel bir yetki düzenlemesi bulunmamaktadır. HMK' nın 6. maddesine göre, genel yetkili mahkemenin davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.
Mahkemelerin yetkisine ilişkin kanuni düzenlemeler noktasında HMK'nın 6/1. maddesi uyarınca; "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." şeklinde düzenlendiği, HMK'nın 10. maddesi uyarınca; ''Sözleşmeden doğan davalar sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir.'' şeklinde hüküm altına alındığı, bu yetki kurallarının kesin olmaması nedeni ile HMK'nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği, Kanunun 19/2. maddesinin; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içerdiği, birden fazla mahkemenin yetkili olması hallerinde davacıya seçimlik hak tanınmış olması göz önüne alındığında, davacının, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahip olduğu, davacının, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açtığı taktirde seçme hakkının davalı tarafa geçeceği anlaşılmıştır. (Adana BAM 9. H.D. DOSYA NO: 2021/1146 ,KARAR NO: 2021/1327 sayılı ilamı)
Davalı ... 'nin ticaret sicil kaydında şirket merkezinin İzmir-Bornova olduğu anlaşılmakla davanın HMK 114 ve 115 maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine, mahkememizin yetkisizliğine, yetkli mahkememinin İzmir Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunun tespiti ile aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın 6100 Sayılı H.M.K'nun 114/1-ç ve 115/2 maddeleri gereğince USULDEN REDDİ ile, Mahkememizin YETKİSİZLİĞİNE,
2- Yetkili mahkemenin İzmir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi olduğuna,
3- Taraflardan birinin, bu karar süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın İzmir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine,
Bu süre içerisinde başvuru yapılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-H.M.K'nun 331/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinin yetkili ve görevli Mahkemece hüküm altına alınmasına, açılmamış sayılma kararı verildiği takdirde bu kararda değerlendirilmesine,
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda karar verildi.15/11/2022
Katip ...
e-imzalıdır
Hakim ...
e-imzalıdır
*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*