Esas No: 2022/879
Karar No: 2022/949
Karar Tarihi: 15.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/879 Esas 2022/949 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen dava, bir işyerine ilişkin kira sözleşmesinin feshine dair alınan kararların iptali talebiyle açılmıştır. Ancak, davada hakem kararı olmadığından mahkeme görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar vermiştir. Mahkeme, konunun Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görev alanına girdiğine dikkat çekerek, yargılama gideri ve vekalet ücreti hususunun görevli mahkemece kararlaştırılmasına hükmetmiştir. Kanunlar açısından, Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un 10/5 maddesi gereği değeri elli bin TL'nin altındaki uyuşmazlıkların hakem heyetlerine başvurulması zorunlu kılınmıştır. Değeri elli bin TL ve üzeri uyuşmazlıklarda ise hakem kararları, asliye ticaret mahkemesinde delil olarak ileri sürülebilir. 6100 Sayılı HMK'nın ise kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/879 Esas
KARAR NO 2022/949
DAVA : Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 29/10/2022
KARAR TARİHİ : 15/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin İstanbul ... ilçesinde kurulu ...nde sebze meyve halk tabiri ile kabzımallık ticareti ile iştigal eden bir şirket olduğunu, bu halin tüm işlemlerinin yürütülmesi ve sorumluluğunun ... ...ne ait olduğunu, ...nin kendisi, dükkanları ve tüm müştemilatının da ... 'ye ait olduğunu, müvekkili şirket temsilcilerinin haldeki ticari faaliyetlerini durduran ve kiracılıktan çıkmak istediğini İstanbul ...ne bildiren dava dışı ... Şirketinin boşalttığı dükkanın kendilerine kiralanması için ...ne müracaatta bulunduklarını, neticede ... tarafından ihale yapıldığını ve encümen kararı ile dükkan müvekkiline tahsis edildiğini, kiralandığını, belediyece yapılan kiralama işleminin muvazaa olarak gören ... ... tasarrufun iptali davası açtığını, mahkemenin açılan davayı reddettiğini, ... ... tarafından kararın istinafa götürüldüğünü, istinaf tarafından yerel mahkemenin kararının kaldırıldığını, bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararı taraflarınca tehri icra tedbir talepli olarak temyiz edildiğini, bu karar reddedildikten sonra ... ...'in aynı taleplerle ... ATM ve ... ATM dosyaları ile davalar açtığını, ... ATM dosyasının halen derdest olduğunu, ... ATM dosyasının ise açılmamış sayılmasına karar verildiğini, ... ... tarafından BAM kararının icrasına geçtiğini ve müvekkili aleyhine icra işlemleri başlattığını, ... Hukuk Dairesi tarafından da İstanbul ...ne ihtiyati haciz ile ilgili yazı yazıldığını, diğer taraftan icra takip dosyasından ...ne müzekkere gönderilerek kararın icrasının istendiğini, en son güncel olarak ...nce müvekkiline durumun haberdar edildiğini, gerekli tebligatların müvekkili şirket yetkililerine yapıldığını, öncelikli olarak müvekkilinin yatırmış olduğu teminatın bozdurulacağı, yani icra müdürlüğüne ödeneceğinin bildirildiğini, davaya konu işlemin yürütülmesine devam edilmesi halinde müvekkilinin mali yapısının bir daha düzeltilmesi mümkün olmayacak bir biçimde sarsılacağını belirterek öncelikli olarak müvekkilinin tahliyesine yönelik tedbir taleplerinin kabulüne ve kararın icrasının durdurulmasına, ... 'nün 03.06.2022 tarih ve ... sayı numaralı, "teminat bedelinin haczine" dair verilen kararının ve devamındaki işlemlerin iptali ile teminat bedelinin geri çevrilmesine, ... nin 21.09.2022 tarih ve ... sayılı kararının tedbiren durdurulmasına ve devamında iptaline, ... tarafından düzenlenen 14.06.2022 tarih cilt no: ... sıra numaralı idari para cezasının tedbiren durdurulmasına ve devamında iptaline, her türlü yargılama giderinin ve karşı vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava, ... Merkez ...'inde bulunan işyerine ilişkin taraflar arasındaki kira sözleşmesinin feshine dair ... nin ... sayılı kararının iptali ile birlikte ... 'nün 03.06.2022 tarih ve ... sayı numaralı, "teminat bedelinin haczine" dair verilen kararının ve devamındaki işlemlerin iptali ve ... tarafından düzenlenen 14.06.2022 tarih cilt no: ... sıra numaralı idari para cezasının tedbiren durdurulmasına ve devamında iptaline ilişkindir.
Her ne kadar dava tevzi formunda belirtildiği üzere hakem kararının iptali olarak, Asliye Ticaret Mahkemesinde açılmış ise de, 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un 10/5 maddesine göre "Değeri elli bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda, ... hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar ilam hükmündedir. Bu kararlar 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar, bu kararlara karşı on beş gün içinde ... hakem heyetinin bulunduğu yerde ticarî davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, ... hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hâkim, ... hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. ... hakem heyeti kararlarına yapılan itiraz üzerine asliye ticaret mahkemesinin vereceği karar kesindir. Aynı kanunun 10/6 maddesinde "Değeri elli bin Türk Lirası ve üstündeki uyuşmazlıklarda ... hakem heyetinin vereceği kararlar, asliye ticaret mahkemesinde delil olarak ileri sürülebilir." düzenlemeleri yer almakta olup, mahkememizin görevli olabilmesi için ... hakem heyeti kararı olması gerekmekte olup, iptal olunması talep edilen kararlar içinde herhangi bir ... hakem heyeti kararı bulunmamaktadır.
Yine davalı ... olup, tacir sıfatı bulunmadığından ve dava dilekçesinde ileri sürülen hususlar mutlak ticari dava olmadığından mahkememiz bu yönü ile de görevli değildir.
6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
Somut olayda, uyuşmazlık ... ...'inde bulunan işyerine ilişkin kira sözleşmesininden kaynaklanmaktadır. Dava, 6100 Sayılı HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re'sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
... böyle olunca, mahkemece; uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, görevsizlik nedeniyle HMK’nın 114/1-e ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının HMK 114/1-c ve 115/2 maddesi gereğince görev dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Görevli mahkemenin İSTANBUL SULH HUKUK MAHKEMESİ olduğuna,
3-HMK'nun 331/2. maddesi gereğince yargılama gideri ve vekalet ücreti hususunda görevli mahkemece karar verilmesine,
4-HMK'nun 331/2. maddesi son cümlesi uyarınca dosya süresi içinde görevli mahkemeye gönderilmediği takdirde talep halinde yargılama gideri ve vekalet ücreti hususunda mahkememizce karar verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde HMK'nun 20/1. maddesi uyarınca 2 haftalık kesin süre içinde başvurulması halinde dosyanın görevli mahkemesine gönderilmesine, belirlenen süre içinde başvurulmadığı takdirde mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına,
Dosya üzerinde inceleme ile, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde ... Mahkemesi nezdinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/11/2022
Başkan ...
e-imza
Üye ...
e-imza
Üye ...
e-imza
Katip ...
e-imza