17. Hukuk Dairesi 2015/16845 E. , 2018/9357 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... şirketi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, 28.10.2009 tarihinde, davalıların işleten, sürücü ve trafik sigortacısı oldukları çekicinin refüjü geçip karşı yöne girerek, davacı ... Kemal idaresindeki araca çarpması sonucu meydana gelen trafik kazasında, davacıların baba/kayınpeder/dedeleri Mehmet ile anne/kayınvalide/babaanneleri Müberra"nın vefat ettiklerini, ... ,...ve Suzan"ın ağır şekilde yaralandıklarını belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile, tedavi gideri olarak ..., Suzan ve ... için ayrı ayrı 250,00"er TL, cenaze ve defin gideri olarak 100,00 TL, ... ve Suzan için geçici işgöremezlik nedeniyle 250,00"er TL maddi, Melis Su için yüzünde sabit iz ve uzuv kaybı nedeniyle 250,00 TL maddi, davacılardan Ebru ve Emra"nın çocuklarına müteveffalar tarafından bakıldığı belirtilerek her biri için 250,00"er TL maddi, ..."in kendi yaralanması nedeniyle 40.000,00 TL, eşinin ve kızının yaralanmaları nedeniyle 10.000,00"er TL, anne ve babasının vefatı nedeniyle 30.000,00"er TL manevi, Suzan için kendi yaralanması nedeniyle 25.000,00 TL eşinin ve kızının yaralanmaları nedeniyle 10.000,00"er TL, kayınvalide ve
kayınpederinin vefatı nedeniyle 10.000,00"er TL manevi, Melissu için kendi yaralanması nedeniyle 50.000,00 TL, annesinin yaralanması nedeniyle 10.000,00 TL, babasının yaralanması nedeniyle 20.000,00 TL, dede ve babaannesinin vefatı nedeniyle ayrı ayrı 5.000,00"er TL manevi, Ebru ve Emra için anne ve babalarının vefatı nedeniyle ayrı ayrı 30.000,00"er TL, kardeşi ... yaralanması nedeniyle 5.000,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 28.10.2009 tarihinden işletilecek yasal faizi ile davalılardan (sigorta şirketi maddi tazminattan limit ile sorumlu olmak kaydı ile) müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, Ali Kemal için 68.161,83 TL, Suzan için 18.077,96 TL olarak talebini ıslah etmiştir.
Davalı ... ve sigorta şirketi vekilleri, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; davacılar ..., Suzan ve ..."nın sağlık giderleri ilişkin taleplerinin reddine, cenaze ve defin giderleri için 100,00 TL. maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, Suzan ve ... "in geçici iş göremezlik talepleri SGK tarafından karşılandığından reddine, Suzan için 18.077,96 TL ve ... için 68.161,83 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 28/10/2009 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine (sigorta şirketi poliçe limitiyle sınırlı), ... "nın maddi tazminat talebinin reddine, Emra ve Ebru"nun maddi tazminat taleplerinin reddine, davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile; ... in kendi yaralanması nedeniyle 30.000,00 TL, eşi Suzan"ın yaralanması nedeniyle 3.000,00 TL, kızı Melis Su"nun yaralanması nedeniyle 2.000,00 TL, anne ve babasının vefatları nedeniyle ayrı ayrı 10.000,00"er TL. manevi tazminatın, Suzan"ın kendi yaralanması nedeniyle 10.000,00 TL, eşinin yaralanması nedeniyle 5.000,00 TL, kızının yaralanması nedeniyle 2.000,00 TL ve kayınvalide ve kayınpederinin vefatları nedeniyle ayrı ayrı 5.000,00"er TL manevi tazminatın, ... nun kendi yaralanması nedeniyle 10.000,00 TL, anne ve babasının yaralanmaları nedeniyle ayrı ayrı 2.000,00"er TL, dede ve babannesinin vefatları nedeniyle ayrı ayrı 2.000,00"er TL manevi tazminatın, Ebru"nun anne ve babasını vefatı nedeniyle ayrı ayrı 10.000,00"er TL ve Emra"nın anne ve babasının vefatı nedeniyle ayrı ayrı 10.000,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 28/10/2009 tarihinden itibaren
işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... ve Ümit"ten müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazası nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
1-T.C. Anayasası"nın 36/1. maddesinde "Herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" düzenlemesine; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 27. maddesinde "Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını içerir" düzenlemesine düzenlemesine yer verilmiştir.
Bir davanın görülmesi için taraf teşkilinin sağlanması esas olup, hakimin bu hususu re"sen gözetmesi gerekir. Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırabilmesi, öncelikle tarafların yargılamanın aşamalarından haberdar edilmesi ile mümkündür.
HMK"nun 280/1. maddesindeki bilirkişi raporlarının tebliği; aynı Kanun"un 177/2. maddesindeki ıslah dilekçesinin tebliği; 122/1. maddesindeki dava dilekçesinin tebliği konusundaki düzenlemeler, adil yargılanma hakkının kapsamında yer alan savunma haklarının etkin biçimde kullanılmasını teminen konulmuş olup hassasiyetle üzerinde durulmalıdır. Anılan tüm bu yasal düzenlemelerde, davada taraf olanların haklarının korunması amaçlanmış olup tarafların yargılama süreçlerine etkin katılımının sağlanması ise, mahkemece yapılan tüm tebligatların usulüne uygun olması ile sağlanabilecektir.
Somut olayda; davalı ... şirketine dava dilekçesinin tebliğine ilişkin zarftan yalnızca tensip zaptının çıktığı ve dava dilekçesinin kendilerine tebliğ edilmesinin davalı ... şirketi vekili tarafından talep edildiği, yargılama kapsamında bu davalıya tensip zaptı, davacı ... Kemal"e ait maluliyet raporu ve hesap bilirkişi raporlarının tebliğ edildiği, davacı ..."ın maluliyet durumunu gösterir raporun da tebliğ edilmediği, davalı vekili tarafından mahkemeye hitaplı tüm dilekçelerde dava dilekçesinin kendilerine tebliğ edilmesinin talep edildiği,
davalının, davaya karşı cevap verme ve savunmalarını yapıp delillerini bildirme imkanından yoksun bırakıldığı görülmektedir. Yukarıda anılan yasal düzenlemeler gereği, davalıya dava dilekçesinin usulüne uygun şekilde tebliği ile davalının savunma hakkını kullanması ve delillerini bildirmesinin sağlanması, delil bildirdiği takdirde delillerinin toplanarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi; dava sonucuna doğrudan etki eden bilirkişi raporlarının davalıya tebliği ile varsa itirazlarının alınması ve bu itirazlarının karşılanması gerekirken, usulünce yapılmış tebligat olmadan ve davalının savunma haklarını da kısıtlar biçimde yargılamaya devam edilip yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Kabule göre, davacılar ... ve Suzan yönünden hükmolunan maddi tazminat için sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihinin tespit edilerek temerrüt tarihinden, davacıların sigorta şirketine başvurularının bulunmaması halinde ise dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmesi uygun bulunmamıştır.
2- Bozma ilamının kapsam ve şekline göre; davalı ... Şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... şirketine geri verilmesine 22/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.