MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında .... ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve tapuda davacı ... adına kayıtlı bulunan eski ada 594, 1428, 1429 parsel sayılı 13375, 9070, 32130 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, sırasıyla 15370 ada ..., ..., 27 parsel numaralarıyla ve ....256...., ....973.66, 29.334,28 metrekare yüzölçümlü olarak; ... ... adına tapuda kayıtlı bulunan eski 1478 parsel sayılı 15500 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 15370 ada 52 parsel numarasıyla ve ....226,36 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ..., uygulama kadastrosu sırasında kendisine ait 15370 ada ..., ..., 27 parsel sayılı taşınmazların yüzölçümlerinin eksildiği ve eksikliğin tescil harici taşınmazdan kaynaklandığı iddiasına dayanarak dava açmış, sonrasında 15370 ada 52 parsel maliklerini de davaya dahil etmiştir. Yargılama sırasında ..., uygulama kadastrosu sırasında kendilerine ait 15370 ada 52 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünün eksildiği iddiasına dayanarak davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacı ... ve müdahil ..."in açtıkları davaların kabulüne; 15370 ada ..., ..., 27 ve 52 parsel sayılı taşınmazların uygulama kadastro tespitlerinin iptaline, çekişmeli 15370 ada ... parselin 01.07.2014 havale tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 42.72.45, (B) harfi ile gösterilen ....221.26, (C) harfi ile gösterilen ....882.65, (D) harfi ile gösterilen 59.31 (E) harfi ile gösterilen 70.48 ve (F) harfi ile gösterilen 43.... metrekare olmak üzere toplam ....549,36 metrekare yüzölçümüyle tapuya tesciline, çekişmeli 15370 ada 52 parselin (J) harfi ile gösterilen 464,07 metrekare yüzölçümlü kısmının iptali ile çekişmeli 15370 ada ... parsele eklenmek suretiyle 15370 ada ... parselin (G) harfi ile gösterilen ....076.50, (H) harfi ile gösterilen 335.97, (I) harfi ile gösterilen ....255.87, (J) harfi ile gösterilen 464.07, (K) harfi ile gösterilen 44.63 ve (L) harfi ile gösterilen 79.... metrekare olmak üzere toplam ....256,... metrekare yüzölçümüyle tapuya tesciline, (R) harfi ile gösterilen ....649,78 metrekare kısmın 15370 ada 52 parsele eklenmek suretiyle, çekişmeli 15370 ada 52 parselin (Y) harfiyle gösterilen ....567,... ve (R) harfi ile gösterilen ....649,78 metrekare olmak üzere toplam ....216,95 metrekare yüzölçümüyle tapuya tesciline, çekişmeli 15370 ada 27 parselin (M) harfi ile gösterilen ....997.05, (N) harfi ile gösterilen ....122.66, (O) harfi ile gösterilen ....062.64 ve (P) harfi ile gösterilen ....957,37 metrekare olmak üzere toplam 35.139,72 metrekare yüzölçümüyle tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uygulama kadastrosu yapılırken öncelikle zeminde bulunan ve tesis kadastrosu tarihinde mevcut olan sabit nokta ve sınırlardan, aynı döneme ya da yöreye ait farklı amaçlarla üretilmiş haritalar ile benzeri verilerden yararlanılarak yapılan teknik çalışmalarla, tesis kadastrosuna ait pafta haritaları ortofoto üzerine işlenmekte; haritanın zemine uygun olmaması halinde farklılıkların nerelerden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı tespit edilip varsa hatalar yöntemine uygun şekilde giderilmekte, düzenlenen ada raporu ile yapılan teknik çalışmalar ve gerekçeleri açıklanmakta; bundan sonra yukarıda sözü edilen yönetmelikte açıklanan ilkeler çerçevesinde taşınmazların bütün sınırları tek tek değerlendirmeye tabi tutularak ilk tesis kadastrosu sırasındaki gerçek fiili duruma ulaşılmaya çalışılarak, uygulama tutanağı düzenlenmekte ve uygulama kadastrosu haritaları üretilmektedir. İşte, uygulama kadastrosuna itiraz davaları, uygulama kadastrosu faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bu nedenle mahkemelerce, uygulama faaliyetine eşdeğer ve amaca uygun bir araştırma yapılması zorunludur.
Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda mahkemece, çekişmeli taşınmazlara ait arazi kadastrosu sırasında düzenlenen kadastro tutanağı, çekişmeli taşınmaz ve komşularını gösterir arazi kadastro pafta haritası, arazi kadastrosuna ait ölçü krokisi, hesap cetveli, ölçü cetveli, komşu parsellere ait kadastro tutanakları ve dayanakları, uygulama kadastrosuna ait ada raporu getirtilmemiş, fen bilirkişisinden yukarıda açıklanan şekilde rapor ve harita alınmamış, sadece taşınmazların zemin durumu ile uygulama kadastro paftasının çakıştırılması sonucu oluşan duruma göre değerlendirme yapan bilirkişi raporu hükme esas alınmış, çekişmeli taşınmazlardan 15370 ada 27 parsel sayılı taşınmazın uygulama tutanağında bu parseldeki yüzölçüm farkının, dava dışı komşu 32 parsel sayılı taşınmaz ile arasında mükerrer tescilden kaynaklandığı belirtildiği ve bilirkişi raporunda da buna değinildiği halde mükerrerlik oluşturan kısım ve yüzölçümü raporda gösterilmemiştir. Ayrıca uygulama kadastrosu ile 15370 ada ... parsel sayılı taşınmaz içerisinde kalan ve hükme esas 01.07.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda (S) harfi ile gösterilen, 15370 ada ... parsel sayılı taşınmaz içerisinde kalan ve hükme esas 01.07.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda (T) harfi ile gösterilen, 15370 ada 27 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kalan ve hükme esas 01.07.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda (U-V) harfleri ile gösterilen kısımlar hakkında da hüküm kurulmamıştır. Hal böyle olunca; mahkemece yukarıda belirtilen eksiklikler tamamlandıktan sonra harita mühendisi sıfatına sahip önceki bilirkişi dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle yukarıda belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ....02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.