MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, 01/10/2008 başlangıç tarihli 2926 sayılı Yasa kapsamında çifte sigortalılık mahiyetindeki ..... sigortalılığının iptaline, 2925 sayılı Yasa kapsamında emeklilik şartları tamamlanmış olmasından bahisle talep tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının 01/10/2008 tarihinden itibaren .... sigortalısı olmadığının ve 2925 sayılı Yasa kapsamında yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacının 2926 Sayılı Yasa kapsamında 01/08/1995 tarihinde başlatılan ve 5510 Sayılı Yasanın geçici 17. maddesi uyarınca durdurularak iptal edilen süreleri ve 01/05/2008 - 31/12/2011 tarihleri arasındaki hizmetlerinin iptaline, davacının dava tarihi itibariyle 2925 Sayılı Yasa kapsamında emeklilik şartlarını taşımadığı anlaşılmakla, emeklilik şartlarını tamamlamış olması nedeniyle emekli edilmesi gerektiğinin tespitine ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01/08/1995 tarihi itibariyle .... sigortalısı olarak tescil edildiği, 5 yıldan fazla prim borcu bulunduğundan 5510 sayılı Yasa"nın geçici 17. maddesi gereğince sigortalılığının aynı tarihli durdurulduğu, 01/05/2008 tarihi itibariyle yeniden tescil edildiği, ziraat oda kaydının son bulması nedeniyle 08/02/2012 tarihi itibariyle terkin edildiği, davacının 01/01/1990-01/01/1991, 01/01/1994-01/01/2001, 01/01/2004-01/01/2005, 01/03/2006-2011/2. aylar arasında 2925 sayılı Yasa kapsamında prim ödemesi bulunduğu, 27/02/1996-08/02/1996 tarihleri arasında ziraat odası kaydı bulunduğu anlaşılmaktadır.
Mülga 2926 sayılı Yasa"nın 2.maddesinin 1.fıkrasına göre " Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın 3 üncü maddenin (b) bendinde tanımlanan tarımsal faaliyetlerde bulunanlar, bu Kanuna göre sigortalı sayılırlar."
01/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın 4/b-4 maddesi ile "tarımsal faaliyette bulunanların bu kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından sigortalı sayılacağını", 5510 sayılı Yasa"nın 6/i maddesi "Kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenlerin bu kanunun kısa ve uzun madeli sigorta kolları uygulaması bakımından sigortalı sayılmayacağını”, 5510 sayılı Yasanın 8/3 maddesi "tarımsal faaliyeti bulunanların kanunla kurulu meslek kuruuluşlarına kayıt tarihinden itibaren ilgili Kurum ve Kuruluş ve birliklerin sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek en geç bir ay içinde Kuruma vermekle yükümlü olduklarını, ayrıca tarımla uğraşanların kendilerinin de bildirim yapabileceklerinin belirtildiği" 5510 Sayılı Yasanın 9/b-5 maddesi "Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetlerinin sona erdiği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girdiği tarihten itibaren sigortalılığının sona ereceği" düzenlenmiştir.
Öte yandan, 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık (5510 sayılı Yasa"nın 4/b maddesi) zorunlu olup bu suretle sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçilemez ve kaçınılamaz. Zorunlu sigortalılığın, isteğe bağlı sigortalılık ile çakışması durumunda asıl olanın zorunlu sigortalılık olduğu Dairemizin giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir.
Somut olayda, Mahkemece, .... sigortalılığının zorunlu sigortalılık olup, isteğe bağlı sigortalılık ile çakışması durumunda asıl olanın zorunlu sigortalılık olduğu göz önüne alınmadan ve ihtilaflı dönem yönünden 5510 sayılı Yasanın 6/1-ı maddesi kapsamında araştırma yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş; uyuşmazlık konusu olan dönemde tarımsal faaliyeti devam eden davacının, yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olup olmadığını (5510 s.Y. geçici 16. maddesinde belirtilen oranlar dikkate alınarak) konusunda uzman ziraatçi bilirkişi marifetiyle tespit ettirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.