MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davacı ve davalılar ... Gıda Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekilince de duruşma talep etmiş olmakla duruşma için tayin edilen 25.09.2018 Salı günü davacı vekili Av. ... geldi. Davalılar tarafından gelen olmadı.Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü.

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin maliki ve sürücüsü bulunduğu araca ile davalılardan ...Gıda Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı ve diğer davalı ... tarafından kullanılan aracın çarptığını, müvekkilinin ağır yaralandığını, aracının da hasar gördüğünü, müvekkilinin uzun süre tedavi gördüğünü, davalı ..."in de aracın işleteni ve araç sürücüsü ..."nin istihdam edeni sıfatı ile sorumlu olduğunu açıklayıp 70.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davacıda oluşan maluliyet durumuna, kusura ve tazminat miktarına itiraz ederek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın 14/10/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ve davalı ...Gıda Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti."den müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalılar İmamoğlu ... Gıda Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar... Gıda Mad. İnş.San.Tic.Ltd.Şti. ve ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin temyiz istemlerinin incelenmesinde;
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarara dayalı manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, meydana gelen kazada müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını, davalı ..."in kazaya neden olan aracı uzun süreli kiralayarak kazadan dolayı işleten sıfatı ile sorumluluğunun bulunduğunu ve aynı zamanda davalı ..."in, diğer davalı araç sürücüsü ..."nin işvereni olması ve kazanın da işin görülmesi sırasında gerçekleştiğinden davalı ..."in aynı zamanda istihdam eden sıfatı ile sorumlu olduğunu iddia etmiş, mahkemece anılan iddialar araştırılmaksızın davalı ... aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
2918 sayılı KTK"nun "işleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu" başlığını taşıyan 85. maddesi uyarınca; bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Aynı yasanın 3. maddesi gereğince işleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde
kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.
Somut olayda; trafik kazasına karışan... plakalı araç, davalı ...Şti. adına kayıtlı ise de, davalı ... ile ... Eleştirik Dağıtım A.Ş. arasında düzenlenen sözleşmede ..."in ... plakalı araç ile eleştirik bakım arıza işlerinde faaliyet göstermek üzere sözleşme akdedildiği, sözleşme uyarınca ... tarafından kazaya neden olan araç ile elektrik arıza bakım işlerinin üstlenildiği anlaşılmaktadır. Davacı vekili dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanında kazaya neden olan aracın davalı ... tarafından uzun süreliğine kiralandığı ve yine davalı ..."in çalışanı olan ... idaresinde iken kazanın gerçekleştiği iddia edilmiştir.
Bu durumda, mahkemece yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, ... Elektrik Dağıtım A.Ş. ile davalı ... arasındaki sözleşme de getirtilerek davalı ... Tic. Ltd. Şti. adına trafikte kayıtlı aracın davalı ... tarafından kiralanıp kiralanmadığın, kiralandı ise; tanzim edilen kira sözleşmesinin 3. kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığının, aracın teslim edilip edilmediğinin, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığının, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediğinin gerektiğinde işleten ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin, fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalı ..."in işletenlik sıfatının bulunup bulunmadığı hususlarının tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Davacı vekili davalı ... Güenr"in aynı zamanda kazaya neden olan araç sürücüsünün istihdam eden sıfatı ile sorumlu olduğunu iddia etmiş, mahkemece bu konuda da her hangi bir araştırma yapılmaksızın davalı ... aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiştir.
İşverenin/ istihdam edenin talimatları doğrultusunda çalışan işçinin üçüncü kişilere verdiği zarardan işverenin/istihdam edenin mülga B.K.55 Yeni 6098 sayılı
T.B.K. 66. madde uyarınca özen yükümlülüğünden kaynaklanan sorumluluğu vardır.
Buna göre öncelikle mahkemece araç sürücüsü ... ile davalı ... arasında işveren/istihdam eden ilişkisinin bulunup bulunmadığının araştırılması, böyle bir ilişki var ise davalı ..."in mülga B.K.55 Yeni 6098 sayılı T.B.K. 66. madde uyarınca sorumluluğunun bulunup bulunmadığının tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Davalılar ... İnş.San.Tic.Ltd.Şti. ve ... vekilinin temyiz itirazının incelenmesinde;
4-Davacı vekili, meydana gelen kazada müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını açıklayıp iş göremezlik tazminatı talebinde bulunmuştur. Davacıda oluşan gerçek zararın belirlenebilmesi açısından davacıdaki maluliyet oranının usulüne uygun şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Maluliyete ilişkin alınacak raporların 11.10.2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11.10.2008 tarihi ile 01.09.2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 01.09.2013 tarihinden sonra ise Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.
Somut olayda her ne kadar adli tıp doktorundan davacının %37 oranında maluliyetine ilişkin rapor alınmış ise de alınan kaza tarihinde yürürlükte olan Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine uygun olmadığı gibi dosya kapsamında bulunan davacının %20 oranında özürlü olduğuna ilişkin özürlü sağlık kurul raporu ile de çelişmektedir. Buna göre mahkemece çelişkinin giderildiği, davalıların itirazlarını da karşılar şekilde olay tarihinde yürürlükte olan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine uygun rapor alınarak sonucuna göre aktüerya uzmanından ek rapor alınarak karar verilmesi gerekmekte olup kararın bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
5-Bozma ilamının neden ve şekline göre davalılar... İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekilinin manevi tazminatın miktarına yönelik sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... İnş. San. Tic.
Ltd. Şti. ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... Şti. ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmaıdğına, 1.630,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, Duruşmada vekille temsil olunmayan davalılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalılar ... Gıda Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti ve ..."ye geri verilmesine 18/10/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.