Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Aydın 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/11/2014
NUMARASI : 2012/542-2014/951



Dava dilekçesinde, nedenine dayalı olarak bedelinin ve ecrimisilin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın Milli Eğitim Bakanlığı yönünden reddine, M.. B.. yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkiline ait dava konusu taşınmazın bir bölümüne davalı İl Özel İdaresi tarafından kamulaştırma yapılmaksızın okul yapılmak suretiyle el atıldığı, el atılan yerin bedelinin ve ecrimisilin davalıdan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın yargılama sırasında tüzel kişiliği sona eren İl Özel İdaresi yerine davaya dahil edilen Milli Eğitim Bakanlığı yönünden husumetten reddine, dahili davalı M.. B.. yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm dahili davalı M.. B.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, dava konusu taşınmaza 1992 yılında okul yapılmak suretiyle fiilen el atıldığından sorumlu idare Milli Eğitim Bakanlığı olduğu halde Milli Eğitim Bakanlığı açısından pasif husumet ehliyeti yokluğundan davanın reddi, taşınmazın mülkiyeti M.. B.."na ait olduğu gerekçesi ile tazminat ve ecrimisilden M.. B.."nın sorumlu tutulması,
Kabule göre de;
2-Mahkemece, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğine göre Kamulaştırma Yasası"nın kıymet takdiri esaslarını gösteren 11.maddesinin 1. fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tespiti ve bu tespitte etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak 2. fıkra gereğince her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin hesaplanması gerekmektedir.

.

Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda olması, taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve kamulaştırma gününden önce satılmış olan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar belirtilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri belirlenmelidir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Yasası"nın 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalı, ayrıca 2942 sayılı Yasa"nın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması ve buna göre dava konusu taşınmaz ile emsallerin 2012 yılı itibariyle emlak vergisine esas olmak üzere belediyece belirlenen asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından getirtilip karşılaştırılarak değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmiş olması gerekir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal olarak incelenen İstiklal Mahallesi 9 parsel sayılı taşınmazın 27.01.2010 tarihli satışı emsal olarak alınmış ancak 2010 yılı emlak beyan değerini 41,00 TL olması nedeniyle emlak beyan değerinden daha düşük bedelde satışının yapılamayacağı belirtilerek emlak vergi beyan değeri esas alınmak suretiyle hesaplama yapılmış olması nedeniyle emsal satış değerinin gerçeği yansıtmadığı kabul edildiğine göre emsal alınması uygun görülmemiştir.
Bu nedenle mahkemece taraflara yeni emsal bildirmeleri için imkan tanınması, gerektiğinde re"sen emsal getirtilmesi, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek uygun emsal satışlar esas alınmak suretiyle ve bu emsallere ilişkin alıcı, satıcı, satış tarihi ve bedelini gösterir tapu kayıtları da getirtilerek satış işleminin denetlenip yukarıdaki esaslara uygun şekilde değer belirleyen bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
3-Arsa niteliğindeki taşınmaza ecrimisil belirlenirken; dava konusu taşınmazın ne kadarlık bölümüne, hangi dönemler itibariyle el atıldığı belirlenip, taşınmazın bulunduğu bölgedeki diğer arsaların dava tarihinden geriye doğru ecrimisil istenen süre içinde kiraya verilip verilmedikleri, veriliyor ise nasıl ve ne şekilde kiralandıklarının taraflardan sorulmak suretiyle tespit edilmesi, davacı tarafa emsal kira sözleşmeleri ibraz etmesi için süre verilmesi, emsal kira sözleşmelerinin ibrazı halinde ecrimisil bedelinin tesbiti için bilirkişi kurulundan ek rapor alınması gerektiği düşünülmeden soyut değerlendirme ile belirlenen ecrimisil bedeline hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.

.


Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 16.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.