16. Hukuk Dairesi 2016/16982 E. , 2017/870 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... çalışma alanında bulunan 655 ve 656 parsel sayılı ....867.000 ve 149.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar ....01.1973 tarihinde .... Köyüne mera olarak tahsis edildiği ve tespit tarihi itibariyle mera olarak kullanıldığından bahisle mera olarak sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiş; 551 parsel sayılı 2500 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise tapu kaydı nedeniyle ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar Zeki Bayanmay ve müşterekleri 655 parsel bakımından tapu kaydı, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak; 656 ve 551 parsel sayılı taşınmazlar bakımından ise vergi kaydı, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne; çekişmeli 655 parsel sayılı taşınmazın ........2013 havale tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 196.191,... metrekarelik kısmının ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacılar adına; 656 parsel sayılı taşınmazın aynı rapora ekli krokide (A) harfi ile gösterilen ....117,47 metrekarelik kısmının tapu kaydının iptali ile davacılar adına; 551 parselin ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...) Davacılar 655 parsel sayılı çekişmeli taşınmazın 1936 tarih ve ... sıra nolu tapu kaydı kapsamında olduğu, taksimen kendilerine kaldığı ve kazandırıcı zamanaşımı ile zilyetliklerinde bulunduğu iddiasına dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece, her ne kadar bu taşınmaz içerisinde kalan ve (A) harfiyle gösterilen 196.191,... metrekarelik kısmın, davacıların murisi olan ... adına kayıtlı bulunan eski tarihli tapu kaydı içerisinde kaldığı gerekçesi ile hüküm kurulmuş ise de; varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Tutunulan bu tapu kaydının miktarı 6324 metrekare olup hudutları, kuzeyi "Büyük hendek ve hark", batısı "çay", doğusu "yol, hark ve tepe", güneyi "Büyük hendek" okumakta olup değişebilir ve genişletmeye elverişli sınırlar ihtiva ettiğinden, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun .../C maddesi uyarınca tapu kaydı miktarıyla geçerlidir. Hükme esas alınan ........2016 havale tarihli teknik bilirkişi raporu içeriği ve eki krokiler incelendiğinde dayanak tapunun, "Kroki ..." de (A) harfi ile kırmızı renkle sınırları gösterilen 196.191,... metrekare yüzölçümlü alanı kapsadığı, bu alanın 189.691,... metrekarelik kısmının 655 numaralı çekişmeli mera parseli içerisinde, 6500 metrekarelik bölümünün ise 6500 metrekare yüzölçümlü olarak 592 parsel numarası altında davacılar adına tapu bağlanan taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilmiştir. Tapulama sonucu, dayanılan tapu kayıt miktarı olan 6324 metrekareden daha fazla yüzölçümündeki taşınmazın, 592 parsel sayılı taşınmaz olarak davacılarca edinildiği anlaşıldığına ve kayıt kapsamı dışında kalan bölümde de ekonomik amaca uygun zilyetlikleri bulunmadığına göre davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü isabetsiz olduğu gibi; kabule göre ise teknik bilirkişiler tarafından düzenlenen raporda, çekişmeli 655 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kalan bölümün 189.691,... metrekare olduğu belirtildiği halde, mahkemece bu husus göz ardı edilerek 196.191,... metrekarelik bölümün tamamının 655 parsel içerisinde kaldığı kabul edilerek hüküm kurulması dahi isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görülmekle hükmün 655 parsel yönünden açıklanan bu gerekçelerle BOZULMASINA,
...- ... vekilinin 551 ve 656 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarına gelince; çekişmeli bu taşınmazların tapulama tutanaklarının incelenmesinde; 551 parsel numaralı taşınmazın toprak tevzi çalışmaları sonuncunda 635 tevzi parsel numarası altında toprak tevzi komisyonunca oluşan tapu kaydına dayanılarak ... adına tespit ve tescil edildiği, 656 parsel sayılı taşınmazın ise toprak tevzi çalışmaları sırasında 260 tevzi parsel numarası ile tespit edildikten sonra ........1973 tarihli .... Genel Müdürlüğü yazısı uyarınca ..."ne mera olarak tahsis edildiği ve halen de anılan köyün merası olduğu yazılarak mera olarak tahdit ve tespit edildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, dava konusu 656 nolu parsel içerisinde kalan ve (A) harfi ile gösterilen ....117,47 metrekarelik kısım ile 551 nolu parsel sayılı taşınmazın tamamının davacıların tutunduğu 1937 tarih 192 sıra nolu vergi kaydı kapsamında kaldığı, vergi kaydının zilliyetlik için karine teşkil ettiği, dinlenen mahalli bilirkişi beyanlarından ise taşınmazın kesintisiz ve aralıksız bir şekilde kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten önce ... yıldan fazla süre ile çekişmesiz aralıksız ve malik sıfatıyla davacıların murisinin ve muristen davacılara geçerek davacıların zilyetliğinde bulunduğu, 1974 yılından beridir kesintisiz olarak dava konusu taşınmazların davacılar tarafından kullanıldığı kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Şöyle ki; Davacıların tutunduğu vergi kaydının, dava dışı başka taşınmazlara uygulanıp uygulanmadığı sorulup saptanmamış, çekişmeli 551 parsel sayılı taşınmazın belirtmelik tutanakları ve varsa dayanak kayıtları dosyaya getirtilmemiş, 551 parsel sayılı taşınmazın tespitine esas ... tapusu usulünce uygulanmamıştır. Çekişme konusu 551 parsel numaralı taşınmazın ... adına tespitine esas tapu kaydı 4753 sayılı Kanun uyarınca oluşmuş olup 3402 sayılı Yasa"nın 46/.... maddesi gereği bu şekilde oluşan tapu kayıtları kapsamında kalan yerlerin, tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar zilyetleri yararına iktisap koşullarının gerçekleşmesi halinde zilyetler adına tescile karar verileceği hususu göz önünde bulundurularak, taşınmazın öncesinin ne olduğu ve taşınmazı kapsıyorsa tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda yeterli inceleme yapılmamış, çekişmeli taşınmazın kuzey-batı ve kısmen güney hudutlarında mera bulunduğu halde, komşu mera parselinden nasıl ayrıldığı zirai bilirkişi raporunda açıklanmamıştır. Yine 656 parsel sayılı taşınmazın davaya konu olan kısmının, taşınmazın kalan bölümlerinden ve sınırında bulunan 171 sayılı mera parselinden nasıl ayrıldığı, davaya konu bölümün meradan açma ya da meranın devamı niteliğinde olup olmadığı da irdelenmemiştir. Bu tür eksik ve yetersiz araştırmaya dayanılarak karar verilemez. Hal böyle olunca doğru sonuca varılabilmesi için çekişmeli 551 parselin belirtmelik tutanağı ve varsa dayanağı olan belgeler getirtildikten ve davacıların tutunduğu 192 tahrir numaralı vergi kaydının başka parsellere uygulanıp uygulanmadığı ilgili mercilerden sorularak saptandıktan sonra, mahallinde ... fen ve ... kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu ile HMK"nın 290. maddesi kapsamında bir fotoğrafçı bilirkişi eşliğinde taraf tanıkları ve 656 parselin mera olarak sınırlandırıldığı göz önüne alınarak komşu köylerden seçilecek taraflarla akrabalığı ve husumeti bulunmayan mahalli bilirkişiler katılımıyla keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında, 551 parsel sayılı taşınmazın tespitine esas tapu kaydı usulünce uygulanmalı, zilyetlikle birleşmeyen vergi kaydına, mülkiyet belgesi niteliğinde olmadığından değer verilmesinin mümkün bulunmadığı göz önüne alınarak davacının ve varsa önceki maliklerin ... tapusunun oluştuğu tarihe kadar en az ... yıl süreyle malik sıfatıyla zilyetlikleri olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmaz üzerinde sürdürülen bir zilyetliğin olup olmadığı, varsa bu zilyetliğin ilk kez hangi tarihte ve nasıl başladığı, kimden kime ve ne surette intikal ettiği, kimler tarafından ne kadar süreyle ve ne olarak kullanıldığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; taraflarca dayanılan kayıt ve belgeler taşınmaz başında mahalli bilirkişi marifetiyle ve fen bilirkişisi eşliğinde zemine uygulanmalı; komşu kayıtlara revizyon gören kayıt ve belgelerde okunan köy ve mevki adları, taşınmazın cinsi ile sınırları hususunda açıklama istenmeli; yerel bilirkişilerce bilinemeyen sınırlar yönünden taraflara tanıkla kanıtlama olanağı sağlanmalı, bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki olduğu takdirde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeli; taşınmazların meradan açılıp açılmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, uzman ziraatçi bilirkişi kurulundan arazinin niteliği, toprak yapısı, komşu 171 numaralı mera parselinin kadim mera olup olmadığı, kadim mera ise mera ile arada ayırıcı doğal ya da yapay unsur bulunup bulunmadığı, konusunda bilimsel verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı ve taşınmazların niteliği kesin olarak saptanmalı, taşınmazların keşif sırasında çekilen ve mera parseli ile taşınmazları birlikte gösteren fotoğrafları rapora eklenmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; fen bilirkişiye keşfi takibe imkan veren denetime elverişli kroki ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; fotoğrafçı bilirkişiden çekişmeli taşınmazın komşu parsellerle arasındaki sınırları ve komşu parselleri gösterir şekilde, mümkün olduğunca farklı yön, açı ve yükseklikten fotoğraflar çekmesi istenmeli, fotoğraflar üzerine hangi taşınmaza ait olduklarına ilişkin not düşülerek fen bilirkişisinin yardımı ile çekişmeli taşınmaz ile komşu parsellerin sınırlarını fotoğraflar üzerine çizmesi sağlanmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, ....02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.