Yüksek Adalet Bakanlığı"nın, uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan şüpheliler ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... haklarında yapılan soruşturma evresi sonucunda Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 23/12/2010 tarihli ve 2010/1045 soruşturma. 2010/693 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın süre yönünden reddine ilişkin Sulh Ceza Hâkimliğinin 17/11/2014 tarihli ve 2014/1969 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya ile ilgili olarak;
Dosya kapsamına göre:
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz eden ..."in suç ortağı olarak eroin maddelerini İran ülkesinden getirdiği ileri sürülen ... lakaplı ... hakkında Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 23/12/2010 tarihli ve 2010/1045 soruşturma. 2010/693 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararının, söz konusu kararda menfaati bulunan ..."e Cumhuriyet Başsavcılığınca tebliğ edilmediği, itiraz eden ..."in yargılandığı Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/3 esas sayılı dosyasının 28/09/2012 tarihli celsesinde söz konusu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar getirtilerek tarafına okunmasının tebligat yerine geçmeyeceği, buna göre itiraz eden vekilinin 10/10/2014 tarihli dilekçesiyle itirazın süresinde yapıldığının gözetilmemesinde,
Söz konusu soruşturmada görev alan Emniyet Birimlerince hazırlanan örgüt ve suç şeması ile fezlekede ... lakaplı ..."nın ..."in talimatları doğrultusunda İran ülkesinden eroin maddesi temin ettiğinin belirtilmesi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 14/09/2010 tarihli ve 2010/1827 soruşturma, 2010/713 esas, 2010/524 no ile düzenlenen iddianamede ..., ..., ..., ... ve ..."in cezalandırılmasının talep edildiği, bununla birlikte Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 23/12/2010 tarihli ve 2010/1045 soruşturma, 2010/693 sayılı kararıyla ... lakaplı ..."nın ve diğer şüphelilerin uyuşturucu madde ticaretiyle ilgili faaliyetlerinin tespit edilemediğinden bahisle haklarında kamu davası açmayı gerektirecek nitelikte ve yeterlilikte bir delil elde edilemediğinden kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, aynı eylem nedeniyle şüphelilerin bir kısmı hakkında dava açılmasına rağmen diğerleri hakkında delil yetersizliğinden bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi durumunun adalet duygusunu zedeleyeceği; kaldı ki ..."in mahkumiyetine ... lakaplı ..."nın konuşma taleplerinin esas alındığı, bu nedenle şüphelilerin açık kimlik bilgilerinin tespit edilerek haklarında delillerin kamu davasının açılmasını gerektirir nitelikte bulunduğu, bu delillerin mahkemesince takdir ve değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden itirazın bu yönden kabulü yerine,
Yazılı şekilde reddine karar verilmesinde, isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10.03.2015 tarihli ihbar yazısı ekinde dosya Dairemize tevdii kılınmakla incelendi.
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Kamu adına ceza davasını açma yetki ve görevi Cumhuriyet savcısının tekelindedir (CMK 170/1 madde). Soruşturma evresinin sonunda toplanan kanıtlardan suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşuyorsa Cumhuriyet savcısı iddianameyi düzenler. (CMK. 170/2 madde).
Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresinin sonunda kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak kanıt elde edememesi durumunda kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir. (CMK. 172/1 madde). Kovuşturmama kararı verildikten sonra yeni bir kanıt ortaya çıkmadığı sürece aynı eylemden dolayı kamu davası açılamaz (CMK. 172/1 madde).
Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir. (CMK. 173/1 madde). İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir. (CMK. 173/2. madde).
Bu yasal düzenlemeler karşısında kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz eden ..."in suç ortağı olarak eroin maddelerini İran ülkesinden getirdiği iddia edilen ... lakaplı ... hakkında verilen kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı itiraz hakkının olabilmesi için öncelikle CMK 173/1. maddesi uyarınca "suçtan zarar gören" kapsamında olup olmadığının tespiti ve buna bağlı olarak kovuşturmaya yer olmadığı kararının adı geçene tebliğinin gerekip gerekmediğinin belirlenmesi gerekmektedir.
Kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı yalnızca işlenen suçtan doğrudan zarar görmüş olanların itiraz hakları vardır. ...nda kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen ... lakaplı ..."nın fiilinden dolayı itiraz eden ..."in doğrudan zarar görmediği açıktır.
Bu karardan dolayı itiraz eden ..."in dolaylı olarak da zarar gördüğü söylenemez. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından sanık ... ile birlikte aralarında ... lakaplı ..."nın bulunduğu sanıklar hakkında uyuşturucu suçundan yapılan soruşturma sonucunda, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 10.09.2010 tarihinde 2010/1827 soruşturma, 2010/713 esas ve 2010/524 sayılı iddianame ile sanık ... ile birlikte sanıklar ..., Emsan Öner ve ... hakkında uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan dava açıldığı, aynı soruşturmada aralarında ... lakaplı ..."nın da bulunduğu bir kısım sanıklar hakkında ise yeterli delil bulunmadığı gerekçesiyle 23.12.2010 tarihinde 2010/1045 soruşturma ve 2010/693 sayılı kararıyla kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın sanık Yılmaz hakkında devam eden Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/3 esas ve 2012/338 sayılı karar dosyasında mahkemesince getirtilerek 28.09.2012 tarihli sanık ve müdafilerinin hazır bulunduğu oturumda taraflara okunarak diyeceklerinin sorulduğu, sanık müdafilerinin 06.11.2012, 15.01.2013 ve 31.05.2013 tarihli dilekçelerinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ile ilgili beyanlarda bulundukları, yapılan yargılama sonucunda sanığın uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan cezalandırılmasına karar verildiği ve bu kararın Yargıtay Ceza Dairesinin 12.09.2013 gün, 2013/6002-7571 sayılı kararı ile onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır.
... hakkında yapılan yargılama sürecinde itiraz konusu kovuşturmaya yer olmadığı kararı dosyaya getirtilerek taraflara okunmuş ve verilen kararda kanıt olarak değerlendirilmiştir.
...nda kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen şüpheliler hakkında CMK 172/2. maddesi uyarınca ilgili Cumhuriyet savcılığı tarafından yeni delil ortaya çıkması durumunda kamu davası açılması mümkündür.
Sulh Ceza Hakimliğinin ..."in kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı yaptığı itirazın "suçtan zarar gören" sıfatının bulunmaması nedeniyle itiraz hakkının bulunmadığı, itirazın bu nedenle reddine karar verilmesi gerekirken süreden reddedilmesi sonuca etkili görülmediğinden bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
Açıklanan nedenlerle Sulh Ceza Hâkimliğinin 17/11/2014 tarihli ve 2014/1969 değişik iş sayılı kararına yönelik Adalet Bakanlığının kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen ihbarname içeriği yerinde görülmediğinden kanun yararına bozma isteminin (REDDİNE), dosyanın Adalet Bakanlığına gönderilmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 02.07.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.